پیش‌مذاکره مهم‌تر از مذاکره
مذاکرات سه جانبه ایران و آمریکا و مسئول سیاست خارجی سابق اروپا، خانم اشتون در عمان آغاز شده است. شاید بهترین عنوانی که بتوان برای این مراسم گذاشت یک «پیش مذاکره» است که قرار است مطالبی که در مذاکره مورد بررسی نهایی قرار می‌گیرد، در آن پیش مذاکره بررسی و حل و فصل شود. در واقع آنچه در عمان این روزها در حال رخ دادن است، لابی برای برگزاری یک مذاکره بسیار مهم به حساب می‌آید و چه بسا نتایجی که در این جلسات گرفته می‌شود از خود مذاکرات با اهمیت‌تر باشد. به هر حال موارد اختلافی فراوان بین ایران و کشورهای 1+5 سبب شده تا روند مذاکرات طولانی و فرسایشی شود و شاید این فرصت طلایی باشد که ایران و آمریکا و خانم اشتون به عنوان نماینده اتحادیه اروپایی صریح‌تر از هر زمانی درباره موارد اختلاف نظر صحبت کنند و به یک جمع بندی برسند. اخباری که از این دور مذاکرات منعکس می‌شود یک پالس مثبت است چرا که هر دو طرف نشان می‌دهند به سمت حل مشکلات باقی مانده پیش می‌روند. با این حال بر خلاف برخی تحلیل‌های فضای عمومی کشور نباید همه چیز را تمام شده ارزیابی کنیم. متاسفانه برخی در صحبت‌های عمومی این‌طور مطرح می‌کنند که مذاکرات به زودی به نتیجه می‌رسد. اما این ظاهر مساله است. آنچه که واقعیت دارد این است که مذاکره ادامه دارد و با اینکه هر دو طرف دوست دارند این مذاکرات هر چه سریعتر به نتیجه برسد و تلاش زیادی انجام می‌دهند که در فرصت باقی مانده توافق نهایی حاصل شود اما همچنان چالش‌های زیادی در این مسیر قرار دارد. از سویی دیگر انتخاب کشور عمان به عنوان میزبان این دور از مذاکرات جالب توجه است. عمان کشوری است که پیش از اینکه به عنوان میزبان این دور از مذاکرات انتخاب شود، حسن نیت خود را نشان داده و در گذشته نقش خود را برای برقراری رابطه میان ایران و آمریکا ایفا کرده است. اما حال که طرفین مذاکره حاضر به نشستن بر سر یک میز شده‌اند، پیشرفت مذاکرات بیشتر به اراده طرفین بستگی دارد. این مذاکرات می‌توانست در هر کشوری برگزار شود اما شاید انتخاب عمان برای این مرحله به نوعی تشکر از تلاشی بود که این کشور برای کاهش تنش میان ایران و کشورهای غربی متحمل شده بود.
* کارشناس سیاست خارجی
