۲۴ ماهه شدن سربازی؛ به نفع برخی و به ضرر عدهای دیگر؟
براساس تازه ترین تصمیمات، مدت زمان خدمت سربازی ۲۴ ماهه شده است؛ تصمیمی که مدیران در نیروی مسلح آن را در جهت کاهش مدت خدمت سربازی میدانند، اما جوانان و خانوادههایشان نگاه دیگری دارند.
۱۶ مهر ماه امسال اعلام شد که مدت زمان خدمت سربازی ۲۴ ماهه شده است. تصمیمی که مدیران در نیروی مسلح آن را در جهت کاهش مدت خدمت سربازی میدانند، اما جوانان و خانوادههایشان نگاه دیگری دارند.
اداره سرمایه انسانی سرباز ستاد کل نیروهای مسلح در اطلاعیهای، متناسبسازی مدت خدمت دوره ضرورت در مناطق گوناگون خدمتی برای کارکنان وظیفه بومی و غیربومی را اعلام کرد.
براساس این اطلاعیه دوره خدمت سربازی در مناطق عادی ۲۴ ماه شد. بر اساس این اطلاعیه که با رویکرد کاهش خدمت در مناطق امنیتی درگیری و عملیاتی و افزایش خدمت در مناطق عادی و برخوردار صادر شده، آمده است:
۱- مدت خدمت کارکنان وظیفه غیربومی:
- مناطق امنیتی درگیر و جزایر طرح نازعات به مدت ۱۷ ماه.
- مناطق عملیاتی و امنیتی غیردرگیر، محروم و بد آب و هوا، مرزی و سایر جزایر خلیج فارس ۱۸ ماه و مناطق عادی ۲۱ ماه خواهد بود.
۲- مدت خدمت کارکنان وظیفه بومی:
- در مناطق امنیتی درگیر و جزایر نازعات به مدت ۱۷ ماه.
- در مناطق عملیاتی و امنیتی غیر درگیر، محروم و بد آب و هوا، مرزی و سایر جزایر خلیج فارس ۲۱ ماه و در مناطق عادی ۲۴ ماه خواهد بود.
۳- مدت خدمت کارکنان وظیفه بومی و غیربومی شاغل در یگانهای حفاظت دستگاههای دولتی از جمله سازمان زندانها، وزارت اطلاعات، قوه قضائیه، انرژی اتمی، سازمان شیلات نیز به تناسب منطقهای که در آن خدمت مینمایند همانند کارکنان وظیفه نیروهای مسلح خواهد بود.
۴- مدت خدمت برای مشمولین امریه دار که در دستگاههای دولتی و غیردولتی خدمت مینمایند کماکان ۲۴ ماه خواهد بود.
۵- مطابق مقررات ابلاغی، کلیه کارکنان وظیفهای که فاصله شهر یا روستای محل سکونت تا محل خدمت آنان بیش از ۵۰ کیلومتر باشد غیربومی و کمتر از ۵۰ کیلومتر بومی محسوب میگردند.
۶- این مقررات برای مشمولین وظیفه اعزامی از تاریخ ۱۳۹۹/۰۹/۱ به بعد اجرا میگردد و مدت خدمت کارکنان وظیفه حین خدمت و کلیه مشمولین وظیفهای که در آبانماه سال ۱۳۹۹ به خدمت اعزام شوند در شمول مقررات قبلی خواهند بود.
ابهامات مختلف درباره طرح جدید برای سربازی
به گفته رئیس اداره سرمایه انسانی سرباز ستاد کل نیروهای مسلح مدت خدمت کارکنان وظیفه غیر بومی در مناطق امنیتی درگیر و جزایر طرح نازعات به مدت ۱۷ ماه، در مناطق عملیاتی و امنیتی غیر درگیر محروم و بد آب و هوا مرزی و سایر جزایر خلیج فارس ۱۸ ماه و مناطق عادی ۲۱ ماه خواهد بود.
بر این اساس مدت خدمت کارکنان وظیفه بومی در مناطق امنیتی درگیر و جزایر طرح نازعات به مدت ۱۷ ماه، در مناطق عملیاتی و امنیتی و غیر درگیر، محروم و بد آب و هوا، مرزی و سایر جزایر خلیجفارس ۲۱ ماه و در مناطق عادی ۲۴ ماه خواهد بود.
همچنین مدت خدمت کارکنان وظیفه بومی و غیربومی شاغل در یگانهای حفاظت دستگاههای دولتی از جمله سازمان زندانها، وزارت اطلاعات، قوه قضاییه، انرژی اتمی و سازمان شیلات نیز به تناسب منطقهای که در آن خدمت میکنند همانند کارکنان وظیفه نیروهای مسلح خواهد بود. یعنی برای مشمولین امریه دار که در دستگاههای دولتی و غیردولتی خدمت میکنند کماکان ۲۴ ماه خواهد بود.
ایجاد تفاوت مدت سربازی بین مشمولان بومی و غیربومی
حالا در این میان، جوانان نگران شده اند، گله دارند، از وضعیت بد اقتصادی میگویند و از افزایش مدت سربازی؛ تعدادی متأهل هستند و تعدادی مشمول غایب؛ میگویند هیچکس به فکر ما جوانها نیست!
آن طرفتر عدهای برای آیندهشان نگرانند، معتقدند آنهایی که دستشان به دهانشان میرسد و پشتشان گرم است برایشان مهم نیست که سربازی چقدر باشد؛ اصلا به سربازی نمیروند که بفهمند زیاد یا کم شدن آن چه تاثیری دارد. تعدادی هم میگویند که مدت زمان سربازی را به خاطر کمبود سرباز افزایش داده اند و بیچاره بچههای قشر ضعیف جامعه باید مدت زمان بیشتری به سربازی بروند.
همین نگرانیها هم سبب شد تا کمپینی ۲۰ هزار نفری در مقابل این تصمیم قرار گیرد و زبان گویای جوانان و خانوادههایی باشد که با این اقدام با مشکلات جدی در زندگی خود روبرو میشوند. شبکههای اجتماعی هم پر از اظهارنظراتی در این باره بود. اعضا و یا حامیان این کمپین معتقد بودند افزایش ماههای سربازی مساوی با به هم ریختن بسیاری از برنامههای زندگی آنها خواهد بود
متعاقب قانون خدمت وظیفه عمومی ماده ۴، مدت خدمت سربازی ۲۴ ماه است. در سالهای گذشته تعداد مشمولان زیاد بود و این مدت به ۲۱ ماه کاهش یافت و تقریباً طیف وسیعی از سربازان از این کسر خدمت برخوردار بودند. حالا گفته میشود این افزایش مدت سربازی، صرفا محدود به سربازانی است که در شرایط بهتری خدمتشان را میگذرانند. آن هم با این هدف که بین سربازان مرزی و سارین تفاوت ایجاد شود.
دریادار دوم غلامرضا رحیمیپور رئیس اداره سرمایه انسانی سربازی ستاد کل نیروهای مسلح در همین باره توضیح داد: کارکنان وظیفهای که در مناطق محروم و بد آب و هوا و مرز خدمت میکردند همواره به این معترض بودند که فرق آنها با کسانی که در شهر خود خدمت کرده و حداقل در هفته چند شب به خانه میرفتند چیست؟ آنها معتقد بودند که باید تفاوتها بیشتر از یک ماه شود؛ حداقل ۵ تا ۶ ماه فاصله خدمتی بین فردی باشد که در شرایط سخت و در مرز خدمت میکند با کسی که در شهر خودش است. بر این اساس میگفتند باید بین فردی که هر شب به خانه میرود با فردی که غیر بومی است و هر چند ماه یکبار به مرخصی میرود تفاوت معناداری وجود داشته باشد.
او ادامه داد: به طور مثال برخی از مشمولان از قزوین یا زنجان برای خدمت به تهران آمده یا کسانی از تهران به اصفهان میرفتند؛ باید تفاوتی در مدت سربازی آنها باشد یعنی باید با کسی که اصفهانی است و در اصفهان سربازی اش را میگذراند تفاوت داشته باشد؛ این تفاوت قبلا وجود نداشت همه به یک میزان خدمت میکردند و آن هم ۲۱ ماه خدمت سربازی بود.
بر این اساس افرادی که در مناطق مرزی، امنیتی و عملیاتی هستند با توجه به وضع موجودشان هر چقدر خدمت کرده باشند مدت سربازیشان یک ماه کاهش خواهد داشت.
از طرف دیگر کسانی که در مناطق عادی خدمت سربازی خود را انجام میدهند اگر غیربومی هستند مثل گذشته سربازیشان ۲۱ ماه است؛ اما آنهایی که بومی هستند و در شهر خودشان خدمت میکنند باید ۲۴ ماه خدمت کنند.
بر همین اساس هم مسئولان نیروی مسلح معتقدند که با این قانون جدید مدت خدمت در نیروهای مسلح در مجموع کاهش پیدا کرده نه افزایش؛ چرا که هدف افزایش خدمت نبوده است بلکه بهینه شدن مدت خدمت بوده و باید در نظر گرفت که باید بین افراد بومی و غیربومی تفاوت قائل شد.
البته با توضیحات رحیمی پور، نگرانی آن دسته از سربازانی که همین روزها مشغول خدمت هستند هم برطرف شد. چرا که طبق توضیحات او، هم اکنون تعدادی سرباز در حال خدمت هستند و برای مدت خدمتشان برنامهریزی کردهاند؛ نیروی مسلح این تعداد را مستثنی کرده و اعلام کرده این قانون برای افرادی که از اول آذر به خدمت اعزام شوند قابل اجرا است و فقط افراد جدیدالورود مشمول مقررات جدید خواهند بود.