
تعلل دولت، فرصتی برای اسراییل و عربستان
روزنو :موش و گربهبازیهای مذاکرات برجامی و نازوکرشمههای هر دو طرفِ این مذاکرات برای برداشتن قدم ابتدایی و نشستن بر سر میزی از سخنان شفاهی، روند این گفتوگوها را به موضوعی بیاهمیت و حتی بینتیجه کاهش داده است. این در شرایطی است که دولت جدید، پس از گذشت چند ماه از آغاز برآورده شدنِ آرزویی دیرینه، مبنی بر تکمیل پازلِ یکدست شدن قدرت در کشور، هنوز نتوانسته است رویکرد و برنامهای شفاف در مورد برجام و ادامه مذاکرات هستهای، ارائه دهد. در همین حال طرفهای غربی برجام نیز با استفاده از حرکت کند و تصمیمگیریهای زمانبر ایران در این موضوع، از فرصت ایجاد شده برای هماهنگی بیشتر جهت تحتفشار قرار دادن ایران، نهایت بهرهبرداری را بردهاند. این فرصتِ ایجادشده از سوی ایران، حتی زمانی کافی برای رژیم صهیونیستی، عربستان و برخی دیگر از جریانهای مخالف ایران ایجاد کرده است تا با رایزنی و لابیگریهای خود، وزنه را به نفع خود سنگینتر کنند. بههرروی، پس از فراز و نشیبهای بسیار، در نهایت تاریخ 8 آذرماه برای شروع دوباره مذاکرات هستهای موردتوافق ایران و معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، قرار گرفت و سرویس اقدامات خارجی اروپا نیز همان روز در بیانیهای با تأیید زمان ازسرگیری مذاکرات وین نوشت که انریکه مورا به نیابت از جوزپ بورل این مذاکرات را ریاست خواهد کرد. این در حالی است که تنها یک روز بعد از اعلام این خبر، فرانسه اعلام کرد که مشغول رایزنی با متحدانش در مورد چگونگی واکنش به عدم همکاریِ ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی است.
علی باقری، معاون وزیر امور خارجه ایران روز چهارشنبه ۱۲ آبان ماه در توئیتی اعلام کرد: «در تماس تلفنی با آقای انریکه مورا، آغاز مذاکرات با هدف لغو تحریمهای غیرقانونی و غیرانسانی، در روز ۸ آذرماه در وین مورد موافقت قرار گرفت.» اعلام این خبر بلافاصله با واکنش مثبت اکثریت کشورهای طرف مذاکره با ایران در پرونده هستهای روبهرو شد؛ اما درحالیکه تا پیش از اعلام آغاز زمان مذاکرات از سوی ایران، مقامهای غربی و بهویژه آمریکاییها بهصورت مکرر از تعلل ایران در بازگشت به مذاکرات انتقاد میکردند به فاصله یک روز پس از اعلام خبر آمادگی ایران برای آغاز مذاکرات، فرانسه در روز پنجشنبه ۱۳ آبان در اعلام موضعی کاملاً تهدیدآمیز، اعلام کرد که مشغول رایزنی با متحدانش در مورد چگونگی واکنش به عدم همکاریِ ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی است. آن کلر لوژاندر، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه روز پنجشنبه ۱۳ آبان در نشستی خبری تصریح کرد که این کشور هنوز هم میتواند در نشست آتی شورای حکام، به همراه شرکای خود علیه ایران دست به اقدام بزند.
با توجه به اینکه نشست بعدی شورای حکام قرار است در اواسط ماه جاری میلادی و پیش از آغاز دور جدید مذاکرات هستهای برگزار شود، اظهارات سخنگوی وزارت خارجه فرانسه نشان میدهد که این کشور قصد دارد با استفاده از اهرم آژانس بینالمللی انرژی اتمی و به نمایندگی از مذاکرهکنندگان غربی، ایران را تحتفشار قرار دهد. این تلاش فرانسه برای تحتفشار قرار دادن ایران در حالی صورت میگیرد که ایران، ۲۲ شهریور امسال، تأسیسات هستهای کرج را از شمول دوربینهای مورد رصد توسط آژانس بینالمللی اتمی، مستثنی کرده بود. در همین زمینه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، روز ۱۱ آبان در تازهترین واکنش نسبت به مخالفت ایران برای سرویس دوربینهای مجتمع کرج گفته بود: «تلاش برای نظارت بر برنامه هستهای ایران مانند پرواز در ابرهای متراکم است و این وضعیت نمیتواند برای مدت طولانیتری ادامه یابد.» او از قدرتهای جهانی خواسته بود در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، اقدامات ایران را محکوم کنند و به همین دلیل به نظر میرسد که تهدید ایران از سوی فرانسه نیز باید در چارچوب درخواست گروسی مورد ارزیابی واقع شود.
برخی تحلیلگران بر این باورند که از زمان قرار گرفتن رافائل گروسی در جایگاه مدیرکلی آژانس که به لطف حمایت ایالاتمتحده آمریکا انجام شد، این نهاد بینالمللی از حوزه اجرای وظایف حقوقی و فنی در قبال ایران خارجشده و با اتخاذ رویکرد سیاسی عملاً به اهرم فشار غرب بهویژه آمریکا علیه ایران تبدیلشده است.