حذف‌شدگان انتخابات ائتلاف کنند
روزنو :صادقی همچنین با اشاره به اینکه «جلسات جبهه اصلاحات به‌صورت منظم برگزار می‌شود»، افزود: «پیش‌ازاین، جلسات جبهه اصلاحات به‌صورت هفتگی برگزار می‌شد اما اخیراً این جلسات یک هفته در میان شده است.»
روزنو:شرایط پیشروی اصلاح‌طلبان با توجه به دو انتخابات گذشته، بسیار سخت و مبهم است. برخی معتقدند که در شرایط سیاسی فعلی، اصلاح‌طلبان راه به‌جایی نخواهند برد و به بن‌بست رسیده‌اند. محمود صادقی نماینده پیشین مجلس تأکید دارد که بسیاری از بدنه اصلاح‌طلبان همانند مردم، امید خود را نسبت به صندوق رأی ازدست‌داده‌اند، اما او به‌هرحال معتقد است که اصلاح‌طلبان به‌عنوان کنشگر سیاسی نمی‌توانند تماشاگر باشند و باید برای تغییر اوضاع تلاش کنند. محمود صادقی فعال سیاسی اصلاح‌طلب، استاد دانشگاه و نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با «همدلی» در خصوص برنامه اصلاح‌طلبان برای انتخابات پیشرو گفت: «با توجه به شرایط موجود تنها کاری که می‌توان کرد، این است که طیف‌های مختلفی که در فضای انتخابات به‌نوعی به حاشیه رانده‌شده‌اند، با هم پیوندی برقرار کنند و برای کاهش موانع انتخابات تلاش کنند؛ یعنی همفکری، گفت‌وگو، رایزنی و تلاش برای اینکه انتخابات فضای بازتری پیدا کند.
صادقی با بیان اینکه «باید انتخابات و آزادی انتخابات یک دغدغه مشترک بین طیف‌های مختلف سیاسی باشد»، گفت: «حذف‌شده‌ها در انتخابات گذشته از طیف‌های مختلفی هستند و هرچه به جلوتر آمده‌ایم دایره محذوفین توسعه پیداکرده است و به اصولگراها هم رسیده است، پس کاری که اکنون می‌توان انجام داد حول همین محور انتخابات و آزادی انتخابات می‌تواند باشد.»
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در ادامه در خصوص اظهارنظرهای متفاوت اعضای احزاب اصلاح‌طلب و رد نظرات یکدیگر گفت: «احزاب عضو جبهه اصلاحات می‌توانند موضع خودشان را داشته باشند و همراه با نظرات درون جبهه اصلاحات نیز باشند. حزب کارگزاران هم می‌توانند به‌عنوان یک حزب نظر خود را داشته باشد و هم به‌عنوان عضوی از جبهه اصلاحات. به‌هرحال دبیر کل حزب کارگزاران هم نائب رئیس جبهه اصلاحات است و قاعدتاً در چارچوب جبهه اصلاحات با دیگر احزاب کار می‌کنند.»
صادقی همچنین با اشاره به اینکه «جلسات جبهه اصلاحات به‌صورت منظم برگزار می‌شود»، افزود: «پیش‌ازاین، جلسات جبهه اصلاحات به‌صورت هفتگی برگزار می‌شد اما اخیراً این جلسات یک هفته در میان شده است.»
این فعال سیاسی در ادامه به موضوعات مطرح‌شده در جلسات جبهه اصلاحات اشاره و عنوان کرد: «مباحث جلسات جبهه اصلاحات بیشتر مربوط به آسیب‌شناسی انتخابات گذشته بوده است و برای آینده بحث مدونی انجام‌نشده است. احتمالاً تعیین راهبرد برای آینده پس از جمع‌بندی‌های آسیب‌شناسی‌های گذشته باشد که هنوز جمع‌بندی نهایی نشده است.»
صادقی در خصوص برنامه آتی جبهه اصلاحات گفت: «برنامه‌های کوتاه‌مدت شش‌ماهه برای کمیته‌های مختلف جبهه اصلاحات تا پایان 1400 تعیین‌شده اما هنوز برنامه‌ای برای انتخابات تعیین نشده است.»
این عضو مجمع روحانیون مبارز همچنین با بیان اینکه «یکی از راهبردهای جبهه اصلاحات می‌تواند تشکیل ائتلاف‌های فراگیرتر در بحث انتخابات باشد»، تصریح کرد: «جبهه اصلاحات هنوز بعدازآنتخابات به‌نوعی راهبرد خود را برای انتخابات آینده معلوم و اعلام نکرده است.»
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب درباره ناامیدی جریان اصلاح‌طلب از شرایط سیاسی کشور گفت: «طبعاً اصلاح‌طلبان به دلیل مضیقه‌های بسیاری که در نظام انتخاباتی وجود دارد و روزبه‌روز تشدید شده است، برای مشارکت و نقش‌آفرینی دچار چالش و مشکل شده‌اند، اما به این معنا نیست که بن‌بست رسیده باشند. نکته‌ای که اکنون مطرح است، این است که هرچه منفذهای فعالیت سیاسی رسمی محدودتر می‌شود، نگرش اصلاح‌طلبی جامعه‌محور تقویت می‌شود.»
وی در همین راستا تصریح داد: «اکنون این مسئله مطرح است که شاید اگر فضای سیاسی به‌مانند شرایط فعلی تداوم یابد، بیشتر فعالیت‌ها معطوف فعالیت‌های جامعه‌محور خواهد شد، ولو اینکه احزاب به‌صورت موقت به انتخابات فکر نکنند. شاید این دیدگاه غالب برخی اصلاح‌طلبان باشد، اما نه لزوماً مشارکت در انتخابات بلکه می‌توان برای باز کردن فضای انتخابات، با همفکری و همکاری طیف‌های مختلف علی‌الخصوص نیروهای اصلاح‌طلب تلاش کرد.»
صادقی در همین خصوص یادآور شد: «با گذشت قریب به دو سال از مجلس یازدهم رفته‌رفته مردم می‌بینند که به دلیل عدم حضور در انتخابات چه هزینه‌هایی را باید بپردازند. مجلس فعلی عبرتی می‌شود برای کسانی که از آن فرصت حداقلی صندوق رأی هم نخواستند استفاده کنند. کم‌کم این نگرش در جامعه تقویت می‌شود که حتی اگر مردم نتوانند در انتخابات ایدئال‌های خود را انتخاب کنند، اما اگر از فرصت‌های حداقلی هم استفاده نکنند، زیان آن بسیار جبران‌ناپذیر خواهد شد.»
این استاد دانشگاه با تأکید بر اینکه «به‌هرحال فضای سیاسی، فضای ثابت و راکدی نیست و فراز و نشیب دارد»، افزود: «این روند همیشگی و در همه نظام‌های سیاسی بوده است.
این اقبال و ادبار به احزاب و جناح‌های سیاسی همواره همراه با افت‌وخیز بوده است و در شرایط فعلی بستگی بسیاری به شرایط پیشرو و عملکرد دولت و مجلس فعلی دارد که البته تاکنون اصلاً عملکردی نبوده که مردم را راضی کند.»
صادقی با اشاره به اینکه «کسانی که عموماً به اصلاح‌طلبان رأی می‌دهند، در دو انتخابات گذشته کلاً رأی ندادند و کار سخت اصلاح‌طلبان این است که بتوانند جامعه را متقاعد به رأی دادن کنند»، تصریح کرد: «البته رأی اصلاح‌طلبان هم در بسیاری از مواقع رأی سلبی بوده و مردم برای نفی جناح تندرو و مهار قدرت آن‌ها، به اصلاح‌طلبان رأی داده‌اند. این روند چند سال گذشته بوده و چشم‌انداز آینده نیز نشان می‌دهد که مجدداً چنین روندی رقم بخورد.»
این فعال سیاسی با تأکید بر اینکه «باید دید که نظام سیاسی می‌تواند با این حالت حداقلی و بسته ادامه دهد یا نه»، گفت: «این بحثی است که روندهای آینده مشخص خواهد کرد اما پیش‌بینی من این است که جامعه نمی‌تواند در این حالت ادامه دهد.»
صادقی با بیان اینکه «یکی از دغدغه‌های اصلی همه احزاب بازگرداندن مردم به‌پای صندوق‌های رأی است»، تأکید کرد: «احزاب اصلاح‌طلب جدای از مردم نیستند. در دغدغه‌ها و گرایش‌ها همراه با مردم هستند. بسیاری از بدنه اصلاح‌طلبان هم همانند مردم، امید خود را نسبت به صندوق رأی ازدست‌داده‌اند ولی به‌عنوان کنشگر سیاسی نمی‌توانند تماشاگر باشند و باید برای تغییر اوضاع تلاش کنند.»
وی افزود: «شخصاً معتقدم که می‌توان برای آینده اثرگذار بود و اگر هم نشد راه‌های متنوعی وجود دارد. باید ابتکار عمل بیشتری داشت و درصورتی‌که از مسیر رسمی سیاسی امکان اثرگذاری نباشد، قاعدتاً می‌توان از مسیر اصلاح‌طلبی جامعه‌محور اثر گذاشت.»
به گفته صادقی، «کارکرد اصلی جبهه اصلاحات ایجاد همسویی بین گرایش‌های مختلف است.»
او در همین راستا اضافه کرد: «اکثریت قابل‌توجهی از احزاب عضو جبهه اصلاحات به این‌سو تمایل دارند و برخی از احزابی که در انتخابات 1400 بیشتر گرایش به سمت صندوق داشتند، اکنون توجه به اصلاح‌طلبی جامعه‌محور را پذیرفته‌اند و حداقل هر دو را باهم مطرح می‌کنند؛ یعنی گرایش به سمت اصلاح‌طلبی جامعه‌محور به‌خصوص بعد از رد صلاحیت گسترده کاندیداها در دو انتخابات اخیر تقویت‌شده است.»
این استاد دانشگاه همچنین به تأثیر شرایط جامعه بر مشارکت سیاسی مردم پرداخت و گفت: «در شرایط فعلی، زندگی مردم به حالت تعلیق درآمده است و همه در حالت صبر و انتظار به سر می‌برند، به‌خصوص بحث مذاکرات هسته‌ای هم حالت مبهمی دارد، همه مردم و ازجمله اصلاح‌طلبان چشم‌انتظار هستند که نظام چه تصمیمی‌خواهد گرفت و اگر گشایشی در این بحث ایجاد شود، طبیعتاً در سایر مسائل ازجمله مسائل حزبی هم تأثیرگذار خواهد بود.»
وی اضافه کرد: «شاید پس از عبور از این بحران، می‌توان امید داشت که فضای سیاسی کشور بازتر شود. اگر این بحران حل شود، آرامش و احساس ثبات بیشتری در جامعه ایجاد شود، شوق بیشتری در بین مردم برای مشارکت سیاسی به وجود می‌آید. اکنون همه‌چیز در زیر سایه ابهام ناشی از مذاکرات هسته‌ای قرارگرفته است و کل مردم در حالت بلاتکلیفی هستند. باید دید که تحولات آینده چه خواهد شد تا نسبت به آینده با چشم‌انداز روشن‌تری قضاوت کرد.»
صادقی در خصوص اینکه برخی علاقه‌ای به مشارکت همه مردم در عرصه‌های سیاسی خصوصاً انتخابات ندارد، گفت: «همه‌چیز که لزوماً به خواست افراد و مقامات وابسته نیست؛ گاهی ناگزیرند در شرایط مختلف تصمیماتی بگیرند. اگر به خواست حاکم باشد، حاکم می‌خواهد بلامنازع و یکه‌تاز باشد، اما شرایط اجتماعی، مطالبات مردم، شرایط اقتصادی و تداوم حیات نظام سیاسی، اقتضا می‌کند که انعطاف‌پذیری‌هایی داشته باشند.»
محمود صادقی در بخش دیگری در این پاسخ به اینکه آیا اطلاعی از ایده تعیین رابط برای تأیید لیست اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس یازدهم داشته است و این ایده را روش مناسبی برای انتخابات آتی می‌داند یا خیر، گفت: «اقدام آقای مرعشی در پیشنهاد فردی به‌عنوان واسطه تأیید لیست اصلاح‌طلبان، کنش فردی بوده است. بنده در مجموعه اصلاحات نشنیدم که چنین ابتکار عملی مطرح شود یا هماهنگی داشته باشند و من هم برای اولین بار در آن مصاحبه‌ای که منتشر شد، این موضوع را شنیدم.»
وی در همین راستا ادامه داد: «به‌هرحال نفس رایزنی کم‌وبیش، همواره بوده است؛ خصوصاً پس از رد صلاحیت‌ها اغلب رایزنی‌هایی چه در سطح فردی و چه در سطح تشکیلاتی صورت می‌گیرد تا جمع بیشتری تأیید صلاحیت شوند.»
صادقی تصریح کرد: «من نمی‌دانم که اظهارات ایشان درست گزارش‌شده است یا نه؛ اما اگر چنین باشد که نقل‌شده است، زیبنده نیست که فرضاً بگوییم هرکسی را که حاکمیت تأیید کرد ما آن‌ها را معرفی می‌کنیم، عملاً باعث وهن انتخابات است و این اقدام مخالف ذات اصلاح‌طلبی است.»
