مردم در صف انتقاد و اعتراض
روزنو :تورم و گرانی هر روزه کالاهای اساسی و موردنیاز مردم، صبر شهروندان ایرانی را لبریز کرده است. در این میان، دولت رئیسی نیز که با شعار بهبود وضعیت معیشتی مردم به میدان آمده بود، نهتنها نتوانسته است در این مدت، سیاستهای مشخصی را برای کاهش یا حداقل، تثبیت قیمتها به کار ببرد بلکه تورم چندین درصدی را نیز بر جامعه تحمیل کرده است. در چند روز گذشته، بار دیگر فضای جامعه، ملتهب از نابسامانی در حوزه تأمین کالاهای اساسی و قیمتگذاری آن شده است. در برخی از شهرهای کشور، مردم به نشانه اعتراض به خیابانها آمده و شعارهایی را علیه مسئولان سر دادهاند. دولت اما بهمانند همیشه، قول به اصلاح امور داده و علت اصلی این مشکلات را بیکفایتی دولتمردان پیشین دانسته است. این در شرایطی است که قیمت ارز نیز بار دیگر روند صعودی در پیشگرفته و برای اولین بار از مرز 30هزار تومان نیز گذشته است.
درحالیکه طی چند روز گذشته، شبکههای تلویزیونی بیگانه و شبکههای مجازی، تصاویری از اعتراضات مردمی نسبت به نابسامانیهای اقتصادی در شهرهای مختلف کشور را پخش میکردند، روز گذشته ایرنا، خبرگزاری رسمی دولت در گزارشی در مورد تجمعات در برخی شهرها، نوشت: «شب گذشته تعداد محدودی از شهرهای کشور شاهد برگزاری تجمعات پراکنده اعتراضی نسبت به اجرای قانون اصلاح نظام پرداخت یارانهها بود.» در این گزارش آمده است: «در شهرستان درود لرستان حدود ۵۰نفر در تجمعی محدود با سر دادن شعارهایی خواستار بازگشت قیمتها به قبل شدند؛ با وجود تلاش برخی برای ایجاد حرکتهای التهاب آفرین، این تجمع با حضور عوامل انتظامی پایان یافت.»
ایرنا اضافه کرده است: «شهرستان ایذه در خوزستان نیز بعدازظهر پنجشنبه شاهد برگزاری تجمع اعتراضی چند دهنفری بود؛ در این تجمع برخی تحریککنندگان با تلاش برای انحراف در تجمع، به برخی از اموال عمومی در این شهر حملهور شدند. حمله به برخی فروشگاههای زنجیرهای و همچنین اقدام به آتش زدن یکی از مساجد شهر، موجب شد که با ورود عوامل انتظامی تجمعکنندگان متفرق شوند.» خبرگزاری ایرنا همچنین از اندیمشک در استان خوزستان بهعنوان شهر دیگری یادکرده است که شاهد تجمع حدود ۲۰۰نفری بوده و در آن سردادن شعارهایی علیه افزایش قیمتها و همچنین سنگپرانی به سمت عوامل انتظامی و آتشنشانی رخداده است.
در گزارش ایرنا همچنین آمده است: «شهرستان دزفول نیز طی دو روز گذشته تجمعات پراکندهای را شاهد بود؛ تعدادی از افراد در چهارراه شریعتی این شهر تجمع کرده و شعارهای ساختارشکنانه سر دادند. تجمعکنندگان که تعداد آنها حدود ۳۰۰نفر تخمین زده میشود با دخالت عوامل انتظامی متفرق شدند؛ دادستان عمومی و انقلاب دزفول اعلام کرد که ۱۵نفر از کسانی که سعی داشتند تجمعات این شهر را به آشوب بکشند بازداشت شدند.» بنا بر گزارش ایرنا، شهرستان یاسوج هم طی روز گذشته با تجمع حدود ۳۰نفره روبرو شد؛ بر همین اساس تعداد هفت نفر از لیدرهای این تجمع که تلاش داشتند با سر دادن شعارهای تند، اعتراضات را به سمت تخریب اموال عمومی ببرند، توسط عوامل انتظامی دستگیر شدند. تعدادی از مردم شهرکرد مرکز استان چهارمحال بختیاری هم عصر روز پنجشنبه در معابر اصلی این شهر و در اعتراض به افزایش قیمتها تجمع کردند؛ چهارراه فصیحی محل اصلی این تجمع گزارششده و تعداد تجمعکنندگان نیز حدود ۲۰۰نفر گزارششده است. به گزارش ایرنا، این تجمع با درخواست عوامل انتظامی و با هدف جلوگیری از سوءاستفاده اراذلواوباش پایان یافت.
ایرنا همچنین مینویسد: «شهرستان جونقان این استان نیز عصر پنجشنبه شاهد تجمعی ۳۰ الی ۴۰نفره بود؛ در این تجمع نیز برخی شعارها علیه افزایش قیمتها و در مواردی شعارهای ساختارشکنانه سر داده شد. شهرستان فشافویه تهران هم تجمعی چند دهنفره به همراه شعار علیه افزایش قیمتها را به خود دید؛ هجوم به یکی از فروشگاههای زنجیرهای و آتش زدن یکی از فضاهای سبز سطح شهر، باعث دخالت عوامل انتظامی و متفرق شدن جمعیت شد.» در پایان ایرنا گزارش داده است که بر اساس گزارشهای تکمیلی خبرنگارانش از سراسر کشور، هماکنون تجمع فعالی در سطح کشور گزارش نشده و تجمعات محدود برخی شهرها نیز با دخالت عوامل تأمینکننده امنیت و همکاری مردم پایانیافته است.
مرغ، تخممرغ، لبنیات و روغن اقلامی اساسی هستند که قیمت آنها با طرح نوین دولت مبنی بر هدفمند کردن یارانهها، افزایش چشمگیری پیدا کردهاند. بنا به اعلام وزیر کشور، مجوز افزایش قیمت این کالاها صادرشده و بهغیراز این کالاها، هیچ مجوزی برای افزایش قیمت کالاهای دیگر وجود ندارد. در همین حال، روز گذشته رئیسجمهور برای حضور در بین مردم و مشاهده مشکلات آنان از نزدیک، به میدان بهمن تهران رفت و پاسخ به دغدغه یکی از شهروندان گفت: «تا من زنده هستم اجازه نمیدهم مردم از طرح اصلاح نظام یارانهها آسیب ببینند.» او همچنین در بازدید از یکی از فروشگاههای زنجیرهای در گفتوگو با مردم گفت: «یارانهای که به اکثریت مردم دادهشده به صورتی است که یکمیلیون تومان بیش از افزایش قیمت ناشی از اصلاح نظام یارانههاست.» او برای چندمین بار تکرار کرد: «یقین داشته باشید که دولت در کنار مردم است.»
در واکنش به افزایش نابسامان قیمتها، هدایت خادمی، نماینده اصولگرای مجلس دهم در توییتی نوشت: «زمان جوانی ما، با قیمت یک کیلو مرغ امروز میتوانستیم سه دستگاه خودرو پیکان نو خریداری کنیم. وزرا خجالت نمیکشند. باید استعفا دهند یا چندتاییشان دستگیر و مجازات شوند. آیا بعضیهایشان نفوذی نیستند و توسط دشمنان خارجی برای نابودی مردم و کشور و لطمه بهنظام کاشته نشدهاند؟»
اصولگرایان اما همچنان یا علت اصلی این وضع دشوار اقتصادی را تدابیر غلط دولت پیشین میدانند یا گناه آن را بر دوش شهروندان میاندازند. در همین زمینه، عبدالله گنجی، فعال رسانهای اصولگرا از تظاهر به نداریِ مردم انتقاد کرد. مدیرمسئول روزنامه همشهری در توئیتی نوشت: «بخش قابلتوجهی از مردم حقیقتاً دچار مشکل هستند؛ اما تظاهر به نداری تراز ۸۵میلیونی را نشان میدهد که با شاخصهای ذیل نمیخواند: تقریباً به تعداد خانوارهای ایرانی خودرو داریم؛ و از طرفی با دو روز تعطیلی راههای تفریحی کشور قفل میشود. از سوی دیگر، در مصرف لوازمآرایشی و عمل دست بردن در طبیعت بدن در جهان اولیم.»
آیتالله حسینی همدانی امامجمعه کرج نیز در این زمینه گفت: «قسمت زیادی از مشکلات درنتیجه سوءمدیریتها و بیتدبیرهای دولتهای قبل است که باید اصلاح صورت گیرد تا مسیر هموار شود. وقتی ناچار به جراحی شدیم چون جراحی یک مقدار درد و دوران نقاهت دارد باید تحمل کنیم تا از این مرحله عبور کنیم. جای تقدیر دارد رئیسجمهور صادقانه بدون اینکه اظهار بیاطلاعی کند و خود را به بیخبری بزند مطالب موردنیاز را با مردم در میان میگذارد چراکه مردم در سختی به سرمی برند و باید قدردان آنان به خاطر صبوریها و همراهیهایی که در بهتر شدن اوضاع دارند بود»
احمد خاتمی امامجمعه موقت تهران نیز در این زمینه گفت: «اقتصاد ما حدود نیمقرن است که بیمار است، یعنی از سال ۵۰ بیمار است و دولتهای بعد انقلاب هم تلاش کردند اما موفقیت کمتر حاصلشده است. دولت در حال جراحی است، جراحی درد دارد اما این دولت بداند سرمایه این انقلاب محرومین و مستضعفان هستند طوری برنامهریزی شود اینها آسیب نبینند.» در همین حال خبرگزاری فارس نیز گزارش داد که برخی نمازگزاران تهرانی در حاشیه نماز جمعه تهران با سر دادن شعار «بانی وضع موجود؛ جهانگیری، روحانی» نسبت به سیاستهای اقتصادی دولت قبل انتقاد کردند.
فارغ از اعتراضات مردمی در خیابانهای برخی شهرها، بازار فروش کالاهای اساسی نیز همچنان ملتهب است. در روزهای اخیر مشکل کمبود روغن و قفسههای خالی فروشگاهها گلایههای مردم را به همراه داشت و از روز گذشته مرغ نیز در بسیاری از شهرها، کمیاب شده و همین امر باعث شده تا صفهای طولانی مقابل فروشگاهها برای خرید این کالای پرمصرف تشکیل شود. در بیشتر فروشگاههای محلی و حاشیه شهر مرغ وجود ندارد و مردم مجبورند برای خرید مرغ به فروشگاههای زنجیرهای بزرگ در سطح شهر مراجعه کنند و ساعات طولانی را در صف خرید بمانند.
بنابر آنچه مردم میگویند، موجودی مرغ تا پیش از ظهر به پایان میرسد و اگر کسی در ساعات بعدازظهر برای خرید مرغ مراجعه کند قطعاً شانسی برای خرید مرغ نخواهد داشت. شرایط بهگونهای رقم خورده که مردم مجبورند برای تأمین مواد غذایی موردنیاز خود در میان جمعیت و صفهای طولانی قرار بگیرند.
به گزارش ایلنا، روغن خوراکی هم با اینکه مسئولان از توزیع آن در سطح فروشگاهها خبر دادهاند اما اغلب فروشگاههای سطح شهر روغنی برای عرضه ندارند و در دو فروشگاه روغن حلب جامد پنج کیلویی خرید عرضه میشود. صدای گلایه و نارضایتی مردم از شرایط عرضه مرغ به گوش میرسد، یکی از افرادی که برای تهیه مرغ در صف ایستاده گفت: «برای تهیه مرغ به چندین فروشگاه در نقاط مختلف شهر مراجعه داشتم که مرغی برای تهیه نبود و در برخی نقاط نیز بهقدری صف شلوغ بود که بهصراحت گفتند مرغ به من نمیرسد.»
او با بیان اینکه مجبوریم برای خرید یک عدد مرغ موردنیاز خود از ساعت ۹صبح به بازار بیاییم اضافه کرد: «این در حالی است که مرغ از ساعت یازده برای عرضه به مصرفکننده میرسد و در مدت کوتاه یکساعته نیز تمام میشود.»
نگرانی مردم از ترس گرانتر شدن و کمبود کالای موردنیازشان موجب دامن زدن به شایعاتی شده که در فضای مجازی میچرخد و این تا جایی پیش میرود که از خردهفروش گرفته تا دلال و بنکدار برای احتکار و قاچاق دستبهکار هستند. از یکسو تقویت نظارت بر بازار برای برخورد با سودجوییها هم که این روزها باید بیشتر از گذشته نمود داشته باشد بهشدت کمرنگ است.
از سوی دیگر میتوان همه این موضوعات را ناشی از تلاش دولت برای جراحی اقتصادی دانست که دولت آن را برای درمان وضعیت نابسامان ضروری میداند درحالیکه مردم معتقدند اوضاع بازار ملتهب است.