هشدار اروپا درباره تعلیق مذاکرات برجام
بر این اساس، مقامات فعلی و پیشین اروپایی ابراز نگرانی کرده و هشدار دادهاند که آمریکا ممکن است با احتیاط سیاسی در زمینه خارج نکردن نام سپاه پاسداران از لیست گروههای تروریستی که در واقع مسئلهای نمادین است، احیای توافق هستهای را با خطری همیشگی روبرو کند. از منظر آنان، هر روزی که بدون دست یافتن به توافق سپری شود، خطر از دست دادن همهچیز به طرز قابلتوجهی را افزایش خواهد داد.از سوی دیگر درحالیکه اروپا به شدت به دنبال راهی برای ادامه دادن گفتوگوهاست، ایران همچنان مقصر اصلی را آمریکا دانسته و همچنان بر مواضع خود مبنی بر در دسترس بودن توافق تأکید دارد. در همین زمینه، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در تماس تلفنی اخیر خود با جوزپ بورل، در خصوص آخرین تحولات مربوط به گفتوگوهای وین برای لغو تحریمها و مهمترین تحولات بینالمللی از جمله بحران اوکراین بهصورت تلفنی گفتوگو و رایزنی کرد. به گزارش ایسنا، وزیر امور خارجه در این گفتوگو، با اشاره به سفر انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران، اظهار کرد: «در سفر او ابتکاراتی موردبررسی قرارگرفته است.» امیرعبداللهیان با اشاره به جدی بودن جمهوری اسلامی ایران در توافق قوی و پایدار گفت: «تهران حسن نیت و اراده لازم را برای رسیدن به یک توافق داراست.» او در همین راستا از تلاشهای سازنده جوزب بورل و انریکه مورا نیز تشکر کرد.در همین حال، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در این گفتوگو ضمن تأکید بر ابتکارات مطرحشده از سوی جمهوری اسلامی ایران در طول مذاکرات وین، گفت: «ما اکنون در مسیر جدید تداوم گفتگو و تمرکز بر راهحلها قرار داریم.» بورل اضافه کرد: «ما مصمم هستیم در تماس مستمر بین تهران و واشنگتن بهمنظور نزدیک ساختن دیدگاهها به تلاش خود ادامه دهیم.» جوزب بورل گفت: «در رسیدن به نتیجه خوب امیدوار هستم.»این در شرایطی است که رایزنی امیر قطر با مقامهای ایرانی نیز در سفر اخیر او به تهران با استقبال مثبتی از سوی طرفین غربی روبهرو شده است. در همین زمینه، اولاف شولتس صدراعظم آلمان در کنفرانس خبری مشترک خود با امیر قطر ضمن تشکر از این کشور برای رایزنیهای انجام گرفته، نسبت به حصول توافق در وین ابراز امیدواری کرد. به گزارش رویترز، صدراعظم آلمان روز جمعه در کنفرانس خبری مشترک با شیخ تمیم بن حمد آلثانی، امیر قطر گفت: «ما امیدواریم که توافقی میان طرفین مذاکرات هستهای حاصل شود. قطر نیز آماده شراکت در حلوفصل اختلافات است.» شیخ تمیم بن حمد الثانی نیز در این کنفرانس خبری، خوشبینی خود نسبت حصول توافق میان ایران و ایالاتمتحده را ابراز کرد و از آمادگی خویش برای کمکرسانی جهت حصول توافق خبر داد.بااینوجود، مشاور امنیت ملی کاخ سفید در اظهاراتی عنوان کرد که واشنگتن به اعمال فشار اقتصادی علیه ایران تا زمان پذیرش توافق کاملاً منصفانه و منطقی در وین ادامه خواهد داد. به گزارش ایسنا، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید روز جمعه در کنفرانسی خبری در پاسخ به سوالی نسبت به مذاکره احتمالی روسای جمهوری آمریکا و کره جنوبی در خصوص آزادسازی هفت میلیارد دلار از پولهای بلوکهشده ایران گفت: «ما عموماً در سطوح فنی و تخصصی با کره جنوبی در خصوص این مسائل گفتوگو داریم. این مسئله به تحریمهای اعمالی علیه برنامه هستهای ایران وابسته است. نمیدانم که آیا این مسئله محور گفتوگوهای دو رئیسجمهور خواهد بود یا نه.»او در پاسخ به سوالی درباره موضع آمریکا در رابطه با آزادسازی پولهای ایران گفت: «دیدگاه ما این است که تحریمها باید اعمال شوند و تا زمانی که ایران به توسعه برنامه هستهای خود ادامه دهد، ما باید به همکاری با متحدان و شرکایمان ادامه دهیم تا از حفظ فشار اقتصادی علیه ایران اطمینان حاصل کنیم و آنها مجبور کنیم که در نهایت توافق کاملاً منصفانه و منطقی که اکنون روی میز در وین وجود دارد را بپذیرند.»بااینوجود، یک وبگاه تحلیلی آمریکایی با بررسی نظر کارشناسان و مقامات غربی و با توجه به تحولات اخیر در رایزنیها پیرامون سرنوشت توافق هستهای، انفعال دولت جو بایدن را دربرگیرنده خطر بالقوه شکست مذاکرات وین برای احیای توافق هستهای دانسته است. وبگاه تحلیلی دیپلماتیک در گزارشی درباره احیای توافق هستهای نوشت: «خاویر سولانا، مدیرکل پیشین ناتو و کارل بیلت، نخستوزیر پیشین سوئد این هفته در واشنگتنپست نوشتند که بایدن باید بهطورجدی هزینههای انفعالش در قبال ایران را بپذیرد و راهی روبهجلو بیابد یا اینکه خود را در درگیری دیگری خواهیم یافت که هیچکسی آن را نمیخواهد.»در ادامه گزارش دیپلماتیک آمده است: «باوجوداینکه متن توافق پیشنویس درباره احیای توافق هستهای نهایی شده در نظر گرفته میشود، مذاکرات بر سر احیای توافق از مارس بر سر درخواست ایران برای خارج کردن نام سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی خارجی آمریکا، به بنبست رسیده است. بنا بر گزارشها، دولت آمریکا گفته بود تنها در صورتی حاضر به انجام دادن این کار خواهد شد که ایران با یک کار غیرهستهای دوسویه توافق کند، مثلاً اینکه دو طرف توافق کنند مقامات پیشین یکدیگر را هدف قرار ندهند.»این گزارش میافزاید: «انریکه مورا، معاون سیاست خارجی اتحادیه اروپا و مذاکرهکننده آن در مذاکرات وین هفته گذشته برای مطرح کردن پیشنهادهایی در زمینه عبور از این بنبست، به ایران سفر کرد. به گفته منابع مطلع، یکی از پیشنهادهایی که مورا مطرح کرد، این بود که پس از به سرانجام رساندن احیای توافق هستهای، درباره موضوع حذف نام سپاه پاسداران از این فهرست مذاکره شود. یکی از کارشناسانی که با اعضای مختلف مذاکرات رایزنی دارد، رو جمعه (۲۰ مه) گفت که پس از سفر این مقام اتحادیه اروپا به تهران، سیگنالهای مثبتی از ایران دریافت کرده است. این کارشناس که نمیخواست نامش فاش شود، گفت که او مطلع شده ایرانیها ممکن است پس از اجرایی شدن بازگشت دوجانبه آمریکا و ایران به پایبندی کامل به توافق، مایل به بررسی پیشنهادی برای حل کردن مسئله سپاه پاسداران باشند.»وبگاه تحلیلی دیپلماتیک در ادامه آورده است: «اما یک دیپلمات اروپایی که پیشتر نظرات او مطرح شد، در پاسخ به این سؤال که چه نظری درباره این سیگنالهای مثبت دارد، گفت که متأسفانه این سادهانگاری بیشازحد است و او نسبت به این موضوع بدبین است. به گفته او، این لزوماً دلیلی برای خویشبینی بیشازحد نیست. کارشناس دیگری که در جریان رایزنیهای مورا در ایران بود، بهشرط فاش نشدن نامش نتیجه را بدون پیشرفت تلقی کرد.»در این گزارش همچنین آمده است: «آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفته گذشته اعلام کرد که ایران ۴۰کیلوگرم اورانیوم غنیشده با خلوص ۶۰درصد را انباشته کرده است. کارشناسان در زمینه منع اشاعه تسلیحات هستهای ارزیابی کردهاند که این موضوع به معنای این است که اگر ایران بخواهد، میتواند مواد شکافتپذیر کافی برای تولید یک بمب را در مدتی کمتر از دو هفته در سطح بالاتری غنیسازی کند.» کِلسی دِیونپورت، مدیر بخش سیاستهای منع اشاعه تسلیحات هستهای در انجمن کنترل تسلیحاتی به دیپلماتیک گفته است: «خطر ماجرا این است که برنامه غنیسازی ایران تا حدی پیش رفته است که زمان گریز آن میتواند غیرقابل تشخیص باشد. من فکر میکنم احتمال اینکه ایران گامی قطعی بهسوی تسلیحات هستهای بردارد، وجود ندارد اما آمریکا و اسراییل احتمالاً مایل به کنار آمدن با این خطر باشند.»در ادامه این گزارش آمده است: «سریعترین و مؤثرترین راه قابل راستیآزمایی بازگردانی برنامه هستهای ایران از طریق بازگشت آمریکا و ایران به پایبندی کامل به توافق هستهای خواهد بود، پیش از آنکه کار از کار بگذرد. بهترین گزینه ممکن بازگردانی برنامه هستهای ایران و برقراری دوباره بازرسیهای سرزده در اسرع وقت است. تنها راه این کار هم احیای توافق هستهای است. انفعال دولت بایدن این فرصت مهم برای به عقب بازگرداندن برنامه هستهای ایران را به خطر میاندازد. آنها اجازه میدهند که راهنمایشان در تصمیمگیری، سیاسیکاری و نه سیاستهای مؤثر در زمینه منع اشاعه تسلیحات هستهای باشد. تهدید هستهای همچنان افزایش خواهد یافت، مگر روندی معقولتر را در پیش بگیرند.»