جهش قیمتها در اردیبهشت
روزنو :مرکز آمار ایران با انتشار گزارشی به روند افزایش قیمتها در کالاهای خوراکی در دومین ماه ۱۴۰۱ پرداخت و نوشت: در اردیبهشتماه امسال از مجموع ۵۳ قلم کالای خوراکی منتخب در نقاط شهری، ۳۰ قلم درصد تغییر سالانهای بالاتر از تورم نقطه کل کشور را داشتهاند. به عبارت دیگر تورم ۳۰ کالای خوراکی از ۳۹.۲ درصد بالاتر رفته است. در گزارش این مرکز موج گرانیها در ماه گذشته و همزمان با حذف یارانه کالاهای اساسی اعلامشده است. «جراحی اقتصادی» و اجرای آن در شرایط تورم با انتقاداتی مواجه شده است. مرکز آمار ایران به وظیفه حرفه ای خود که انتشار واقعی قیمت کالاهاست تا کنون ادامه داده است. انتظار میروند این رویه کماکان ادامه یابد تا با مشاهده آمارهای واقعی کارشناسان و مسئولان راه حلی برای کنترل تورم پیدا کنند.
مطابق این آمار در گروه «نان و غلات» اقلام «ماکارونی» با ٤٩ درصد، «رشته آش» با ١٥.٨ درصد و «برنج ایرانی درجه یک» با ٧.٦ درصد بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشتهاند. در گروه گوشت قرمز، سفید و فرآوردههای آنها اقلام «مرغ ماشینی» با ٧,٤ درصد، «گوشت گاو یا گوساله» با ٢.٢ درصد و «کنسرو ماهی تن» و «گوشت گوسفند» با ١.٣ درصد بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشتهاند. اما بیشترین افزایش قیمت در بخش روغن خوراکی رخداده است. بهطور که «روغن مایع» ٢٢,٣ درصد و «روغن نباتی جامد» ۱۹ درصد رشد قیمتی داشته است.
افزایش قیمت برنج
در بخش دیگری از گزارش مرکز آمار به متوسط قیمت برخی از اقلام خوراکی نیز اشارهشده که در جای خود نکات مهمی را دارد. مرکز آمار در تعریف خود از مفهوم «متوسط» عنوان کرده که این مفهوم به معنای متوسط قیمت پرداختشده برای یک محصول باکیفیت ثابت است. با این تعریف قیمت متوسط یک کیلو برنج ایرانی درجه یک در اردیبهشت پارسال ۳۶ هزار و ۱۴۱ تومان عنوانشده که با گذشت کمتر از یک سال این عدد به ۷۶ هزار و ۱۶۰ تومان در اردیبهشت امسال رسیده است. مرکز آمار عنوان کرده که قیمت یک کیلو برنج فقط در یک ماه نزدیک به ۵ هزار تومان افزایش پیداکرده و به ۸۱ هزار و ۹۶۱ تومان رسیده است. این اعداد بدین معناست که قیمت یک کیلو برنج حدود ۱۲۷ درصد نسبت به اردیبهشت سال گذشته رشد کرده است.
افزایش قیمت اقلام پروتئینی
در بخش اقلام پروتئینی نیز رشد قیمتها با شیب کمتری رخداده است. متوسط قیمت یک کیلو گوشت گوسفندی در اردیبهشت پارسال ۱۳۷ هزار و ۹۰۰ تومان ذکرشده که این رقم در اردیبهشت امسال به بیش از ۱۷۰ هزار تومان رشد یافته است، نزدیک به ۲۴ درصد رشد قیمت در یک سال. اما نکته جالب اینکه گوشت گاو یا گوساله رشد ماهانه قیمتی بالاتری نسبت به گوشت گوسفند داشته است. یک کیلو گوشت گاو یا گوساله در اردیبهشتماه امسال ۱۶۶ هزار و ۳۶۸ تومان بهطور متوسط قیمت داشته که نسبت به ماه گذشته ۲.۲ درصد رشد کرده است. اما رشد قیمت ماهانه گوشت گوسفند ۱.۳ درصد بوده است. در این بخش، قیمت ماهی قزلآلا نیز در مقیاس سالانه نزدیک به ۵۲ درصد رشد کرده است. شیر پاستوریزه حدود ۳۱ درصد و تخممرغ نزدیک به ۶۲ درصد افزایش قیمت سالانه داشتهاند.
رکورددار افزایش قیمت سالانه محصولات خوراکی
نکته جالب این گزارش، رکورددار افزایش قیمت سالانه محصولات خوراکی است که در بخش میوه و سبزی قرار دارد. سیبزمینی به عنوان منبع مهم جایگزین برنج، نان و ماکارونی که تأمینکننده کالری بالایی برای مصرفکننده است در یک سال بیش از ۱۷۵ درصد افزایش قیمت داشته است. قیمت این محصول سال گذشته در اردیبهشتماه ۵ هزار و ۴۰۰ تومان بوده که امسال ۳ برابر رشد داشته و حدود ۱۵ هزار تومان فروخته میشود. پس از سیبزمینی، قیمت گوجهفرنگی هم هست که نزدیک به ۱۰۳ درصد نسبت به پارسال رشد داشته است. این موضوع موجب شده تا قیمت رب گوجهفرنگی نسبت به سال گذشته حدود ۱۰۹ درصد در هر نیم کیلو افزایش پیدا کند.
ضرورت اجرای اقدامات ضدتورمی
تورم نقطه به نقطه و پیگیری آن از آنجایی اهمیت پیدا میکند که بدانیم به عنوان یک شاخص پیشرو در تورم تلقی میشود. هرگاه این نرخ، از نرخ تورم کمتر شود به معنای کاهش متوسط تغییرات نرخ تورم خواهد بود و بالعکس. محمدرضا من جذب اقتصاددان دراینباره میگوید: نرخ تورم اردیبهشت امسال، ۳۸.۷ درصد و نرخ تورم نقطه به نقطه با ۳.۷ درصد افزایش به ۳۹.۳ درصد رسیده است. در این صورت اگر اقدامات ضدتورمی اتفاق نیفتد، نرخ تورم افزایشی در انتظار اقتصاد ایران خواهد بود. در حال حاضر جنبه تورمی حذف یارانهها در اقتصاد ظاهرشده است.