جابهجایی یا برکناری؟
روز نو :رئیس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تغییر کرد؛ این خبری است که حداقل در سه روز گذشته موردبحث فعالان شبکههای اجتماعی بوده است. خبری که پنجشنبه دوم تیرماه بهطور رسمی از سوی سپاه اعلام شد اما قبل از این اعلام در شبکههای اجتماعی راجع به آن بحثهای زیادی وجود داشت. بحثی که هنوز هم ادامه دارد. برخی میگویند که حسین طائب رئیس سابق این سازمان برکنار شده است و برخی شایعهای را مبنی بر ترور او مطرح کردند. در این میان هم یک عده مدعی جابهجایی و ارتقای سازمانی او شدند که با انتشار رسمی خبر از سوی سخنگوی سپاه معلوم شد او قرار نیست پست بالاتری بگیرد. بههرحال بسیاری از کارشناسان این خبر را یکی از مهمترین اخبار حوزه سیاسی و امنیتی کشور میدانند. سازمان اطلاعات سپاه یکی از قویترین سازمانهای امنیتی در کنار وزارت اطلاعات است که در حوادث مختلف سالهای گذشته نقش اساسی را ایفا کرده است.
پنجشنبه سردار رمضان شریف، سخنگو و مسئول روابط عمومی کل سپاه اعلام کرد: با حکم سردار سرلشکر پاسدار حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، سردار سرتیپ پاسدار محمدکاظمی به سمت رئیس سازمان اطلاعات سپاه منصوب شد.
حجتالاسلام حسین طائب 13سال مسئولیت ریاست سازمان اطلاعات سپاه را بر عهده داشته است. این سازمان یک تشکیلات نسبتاً جدید در ساختار سپاه پاسداران محسوب میشود که از اواخر دهه هشتاد در سپاه پاسداران ایجاد شد و مسئولیت آن را تا روز پنجشنبه گذشته حسین طائب بر عهده داشت.
طائب، سابقه فرماندهی حفاظت اطلاعات سپاه و معاونت ضد جاسوسی وزارت اطلاعات در دوران علی فلاحیان را داشته است. او مدتی معاون هماهنگکننده بیت رهبری و بیش از سه سال معاون فرهنگی ستاد مشترک سپاه و نیز فرمانده دانشکده فرهنگی دانشگاه امام حسین بوده و پیش از آنکه در تیرماه ۸۷ به فرماندهی بسیج برسد، جانشینی فرمانده این سازمان را بر عهده داشت. طی 13سال گذشته نام اطلاعات سپاه با نام طائب پیوند خورده بود و هر جا نامی از این سازمان میآمد همه آن را با طائب میشناختند. به همین خاطر بسیاری تغییر ریاست این سازمان را در سرنوشت آن مهم میدانند؛ اما نکته اینجاست قبل از آنکه این خبر پنجشنبه بهطور رسمی اعلام شود خیلی زودتر نقل شبکههای اجتماعی بود. بهخصوص آنکه پیش از همه برخی مدعی شدهاند که یک شبکه صهیونیستی در توییتر خود آن را چند روز زودتر اعلام کرده بود. بههرحال قبل از پنجشنبه گمانهزنیها درباره سرنوشت طائب خیلی جدی شد و رسماً در شبکههای اجتماعی بسیاری درباره اینکه او تغییر کرده است شروع به صحبت کردند؛ اما اینکه چه اتفاقی باعث شده تا طائب تغییر کند نیز موضوع قابلتوجه دیگر بود. برخی ادعا کردند که او ترور شده و حتی در شبکههای اجتماعی نوشتند که او در بیمارستانی در تهران بستری است. ادعاها و شایعات دیگری هم درباره علت تغییر ریاست سازمان اطلاعات سپاه در شبکههای اجتماعی منتشر شد اما این ادعاها با واکنشهایی از سوی نیروهای اصولگرا مواجه شد.
حسین دلیریان از خبرنگاران نزدیک به جریانهای امنیتی در توییتر خود در واکنش به این شایعات نوشت: «یک عده میگویند عزل، عدهای دیگه حرف از ترور میزنند و بعضی دیگر از ناکامی در انجام وظایف سخن میگویند! در عجبم از این کوتهفکران! اینها کسانیاند که جابجایی معمولی یک مسئول بعد از 13سال را به نفع خوشان تعبیر میکنند و خوشاند.» این عده تلاش کردند که بگویند تغییر ریاست این سازمان مهم اتفاق خاصی نیست و تنها یک جابجایی معمولی بوده است. موضوعی که البته بسیاری با آن مخالف هستند؛ اما درعینحال برخی از اصولگرایان هم قبل از آنکه این خبر به شکل رسمی از سوی سپاه اعلام شود درباره طائب موضوعات دیگری را مطرح کردند. آنان مدعی شدند که طائب قرار است که پست بالاتر و مهمتری دریافت کند. به نظر میرسد آنها این ادعا را در واکنش به برخی شایعات منفی علیه طائب مطرح کردند که شاید بهاینترتیب آنان را خنثی کنند. بهطور مثال عبدالله گنجی از فعالان مجازی نزدیک به اصولگرایان در توییترش نوشت: «برای یه جابهجایی درون تشکیلاتی-که هنوز هم انجامنشده، دهها روایت ساختند؛ ترور (همراه با خیابان محل ترور و بیمارستان محل بستری) نفوذ، تخلف، مشکل با ردههای مشابه، مرتبط با دستگیریهای مجازی و... بعد از 10سال یک جابجایی کاملاً معمولی برای قرار گرفتن در سنگری بزرگتر.»
از طرف دیگر سلیمانی، سردبیر مشرق نیوز از وبسایت های نزدیک به اصولگرایان دراینباره نوشت: «از دیشب خبر جابجایی آقای طائب رئیس سازمان اطلاعات سپاه منتشر شد و تحلیلگران! توییتری داستانسرایی زیادی هم کردند. جایگاه بعدی حسین طائب نشان میدهد که برای وی یک مأموریت مهمتر و راهبردیتر در نظر گرفتهشده است. سفرهای متعدد خارجی حسین طائب در ماههای اخیر و دیدار با مسئولان سرویسهای بزرگ دنیا و همچنین کشورهای همسایه، حکایت از اتخاذ هماهنگیهای لازم جهت برداشتن گامهای بلند در آینده خواهد داشت.»
او ادامه داد: «طائب در جایگاهی بالادستی قرار خواهد گرفت که مسئولیت آن تأمین منافع ملی و تمامیت ارضی و هماهنگی عالیترین مقامات امنیتی و نظامی و سیاسی کشور خواهد بود و مرکز تصمیمگیری در سیاست خارجی و امور دفاعی و امنیتی کشور است. تعیین سیاستهای دفاعی-امنیتی کشور در محدوده سیاستهای کلی تعیینشده از طرف رهبر انقلاب از دیگر مأموریتهایی است که به حسین طائب واگذار خواهد شد.»
اما خیلی زود مشخص شد که ادعاهای نیروهای اصولگرا درباره طائب تناسبی با واقعیت ندارد. روز پنجشنبه سخنگوی سپاه در ضمن اعلام خبر تغییر ریاست سازمان اطلاعات سپاه گفت: «حجتالاسلاموالمسلمین حسین طائب رئیس سابق سازمان اطلاعات سپاه نیز با حکم سرلشکر حسین سلامی به سمت «مشاور فرمانده کل سپاه» منصوب گردید.»
سردار شریف همچنین یادآور شد: «رئیس جدید سازمان اطلاعات سپاه سالها عهدهدار مسئولیت ریاست سازمان حفاظت اطلاعات سپاه بودند و تجارب فراوانی در امور حفاظتی، امنیتی و اطلاعاتی دارد.
حجتالاسلاموالمسلمین طائب علاوه بر سالها نقشآفرینیهای مؤثر و ارزشمند در سازمان اطلاعات و معاونت فرهنگی اجتماعی سپاه، ریاست سازمان بسیج مستضعفین را نیز در کارنامه خود دارد.»
این خبر البته گمانهزنیها درباره طائب را پایان نداد. برخی همچنان درباره علت تغییر ریاست سازمان در حال گمانهزنی هستند و آن را یک اتفاق مهم میدانند. محمدعلی ابطحی فعال سیاسی اصلاحطلب دراینباره نوشت: «تغییر رئیس سازمان اطلاعات سپاه بعدازاین همه رخنههای اسراییلی یک امر ضروری بود. امیدوارم سیاست دفع و امنیتی کردن حداکثری در سیاست داخلی هم دلیل دیگرش باشد. خدا کند جانشینش به همدلی در سیاست داخلی معتقد باشد و بتواند جلو نفوذ سرویسهای خارجی را بگیرد.»
بااینحال نیروهای اصولگرا هم همچنان در تلاش هستند تا این اتفاق را خیلی عادی جلوه دهند. مشرق نیوز گزارش داده محمد ایمانی فعال اصولگرا نوشته: «آیا صرف تغییر یک مدیر اطلاعاتی پس از سیزده سال را میتوان به شکست اطلاعاتی تفسیر کرد؟ در این صورت، درباره رژیم صهیونیستی چه میگویند که مثلاً در دو دهه اخیر، چهار رئیس موساد (افرایم هالوی، مئیر داگان، تامیر پاردو، یوسی کوهن) و در 10سال اخیر دو رئیس موساد را تغییر داده است؟»
این تحلیلگر یادآور شده: «سیزده سال مدیریت، آنهم در دورهای پرماجرا از تحولات مهم داخلی و بینالمللی، حتماً فرازوفرود و قوت و ضعف را در خود نهفته دارد و لابد سه گروه تحلیلگر (حامی، منتقد، معارض و دشمن) میتوانند ذرهبین بگذارند و درباره جزییات آن تحلیل کنند؛ اما اگر کسی ایرانی- انقلابی میاندیشد، نمیتواند چنان قضاوتی کند که قاب عقدهگشایی رسانههای نیابتی سیا و موساد و ام آی سیکس را تکمیل کند... البته باید به این جماعت عقدهای و ضربه خورده از اقتدار نظام یادآور شد که راه بهجایی نمیبرند. نشان به آن نشان که جمهوری اسلامی، یک روز درگیر زنجیرهای از تهدیدهای امنیتی تودرتو (ترور مسئولان، آشوب افکنی و تجزیهطلبی گروهکهای وطنفروش، کودتا و جنگ تحمیلی) در عمق خاک خود مواجه بود و حداکثر میکوشید تهدیدها را دفع کند.»
ایمانی در تحلیل عملکرد اطلاعات سپاه در داخل کشور نوشته: «در حوزه داخلی، عملکرد سازمان اطلاعات سپاه در همپوشانی با سایر نهادهای اطلاعاتی، حتماً واجد موفقیتهای بزرگی بوده ازجمله؛ مهار فتنه 88، برخورد با شبکههایی که با اشخاصی مانند جیسون رضاییان، نازنین زاغری، کایلی مورگیلبرت، سیامک و باقر نمازی، مراد طاهباز، کاووس سید امامی، نزار زاکا، دری اصفهانی و زم شناخته میشوند؛ پروند فساد اقتصادی دانهدرشتهایی مانند اکبر طبری، حسین فریدون، پتروشیمی و قطعات خودروسازی و... تظاهر ضدانقلاب به ذوقزدگی از تغییر اخیر در مدیریت اطلاعات سپاه، دیر نخواهد پایید؛ و امید بسیاری میرود که مدیریت جدید، واجد توانمندیهای جدید بهعلاوه توانمندیهای دوره قبل و منهای ضعفهای محتمل قبلی باشد. نهایتاً باید یادآور شد که اگر جبههای از سرویسهای اطلاعاتی در برابرنهادهای اطلاعاتی کشورمان قرار دارد، در اینسو هم باید اولا همواره اولویتها و امور «اهمّ» را در کانون برنامهریزی قرار داد و از درگیر شدن از فرعیات و حواشی یا خداینکرده موضوعات انحرافی پرهیز کرد. ضمناً باید موضوع «تحول، بهروزرسانی، تعالی و ارتقاء مأموریتها» چنان در دستور کار باشد که کفه تهاجم اطلاعاتی را بسیار سنگینتر از کفه ضروری دفاع اطلاعاتی کند.»