احیای برجام، شاید وقتی دیگر
روز نو :موضوع احیای توافق هسته ای همچنان موضوع بحث بین ایران و آمریکاست. یک تحلیلگر سیاست خارجی درخصوص امکان تحقق تضمینهای خواسته شده توسط ایران از آمریکا، میگوید که در شرایط فعلی امکانپذیر نیست. وضعیت داخلی و سیاسی در آمریکا طوری نیست که آقای بایدن در آستانه انتخابات کنگره بخواهد ریسک کند و با دادن چنین امتیازی وارد یک رقابت و دعوای سنگین سیاسی و مطبوعاتی با حزب جمهوری خواه شود.
رحمان قهرمانپور در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه ضمانتهایی که ایران در مذاکرات دوحه مطرح کرده است، از جمله عدم کلید زدن مکانیزم ماشه توسط امریکا و عدم اعمال تحریمها تحت عناوین دیگر، اساسا چه قدر امکانپذیر است، بیان کرد: «واقعیت این است که در شرایط فعلی امکانپذیر نیست. وضعیت داخلی و سیاسی در امریکا طوری نیست که آقای بایدن در آستانه انتخابات کنگره بخواهد ریسک کند و با دادن چنین امتیازی وارد یک رقابت و دعوای سنگین سیاسی و مطبوعاتی با حزب جمهوریخواه شود. اما باتوجه به اینکه بایدن در سفر خاورمیانهای خود اعلام کرد که امریکا هیچ پلن B و طرح نظامی برای برخورد با برنامه هستهای ایران ندارد و همچنان بر کارآمدی دیپلماسی تاکید میکند و بر آن باور دارد، شاید این گفتهها را بتوانیم به این شکل تفسیر کنیم که دولت بایدن بعد از برگزاری انتخابات کنگره در اکتبر، آماده دادن برخی امتیازات بیشتر به ایران است. اما اینکه این امتیازات شامل دو مورد یاد شده میشود یا خیر، اکنون نمیتوان پیشبینی کرد. در واقع برای هر دو مورد مذکور، امریکا منافعی دارد.»
وی در خصوص منافع آمریکا در این خصوص، گفت: «در مورد بحث مکانیزم ماشه که این مکانیزم یکی از پیچیدهترین موضوعات حقوقی در برجام است که به نوعی مکانیزم وتو کردن در شورای امنیت را دور میزند؛ بنابراین غربیها به این راحتی حاضر نخواهند شد که آن را نادیده بگیرند. در مورد تحریمها هم که امریکاییها چه در دوران اوباما، چه در دوران ترامپ و چه در دوران بایدن، حفظ تحریمها را بخشی از همان رویکرد دیپلماتیک خود در اعمال فشار بر ایران میدانند؛ بنابراین در این مورد هم بعید است که امریکاییها بخواهند و بتوانند همه تحریمها را بردارند و به تعبیر خودشان، ابزار فشار بر ایران را از دست دهند.»
قهرمانپور در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است با وجود عدم امیدواری مقامات غربی و مقصر دانستن ایران به دلیل خواستههایی که مطرح کرده است، امریکا هم به این نتیجه برسد که ایران توافق را نمیخواهد، گفت: «به نظر نمیرسد که ارزیابی امریکاییها به این شکل باشد که ایران توافق را نمیخواهد. به باور من اگر چنین ارزیابی را داشتند، پایان مذاکرات را چند ماه قبل اعلام میکردند. اصراری که بایدن در سفر به اسرائیل داشت مبنی بر اینکه آمریکا خود را متعهد به دیپلماسی میداند، به خوبی نشان میدهد که از نظر کاخ سفید، ایران نیازمند و علاقهمند به توافق است. وقتی هم که جدا از ارزیابی کاخ سفید به صحنه نگاه میکنیم، واقعیت این است که هم آقای بایدن و هم آقای رئیسی به این توافق احتیاج دارند.»
وزارت خارجه آمریکا: توافق روی میز قرار دارد
یک مقام ارشد وزارت امورخارجه آمریکا مدعی شد: اگر ایران بخواهد توافق روی میز قرار دارد.
به گزارش ایسنا، ویکتوریا نولاند معاون وزیر خارجه آمریکا در امور سیاسی روز جمعه در اظهاراتی تلاش کرد توپ را به زمین ایران بیندازد و تهران را مسئول نتیجه مذاکرات احیای برجام بداند.
بنابر گزارش یاهو نیوز، نولاند طی سخنان خود در نشست امنیتی اسپن مدعی شد که توافق با ایران روی میز قرار دارد. وی در ادامه ادعا کرد: اگر ایرانیها توافق را بخواهند، روی میز است اما آنها تاکنون تصمیمی برای آن نگرفتهاند.
نولاند همچنین گفت: این کار نفت آنها را به بازار باز میگرداند، آنها را از برخی تحریمهای اعمال شده رهایی میبخشد. اما ایرانیها تا کنون این مسیر را انتخاب نکردهاند.
این مقام آمریکایی بدون اشاره به کارشکنیهای واشنگتن در روند مذاکرات احیای برجام و زیادهخواهیهای این کشور که سبب شده است حصول توافق را به تعویق بیندازد، افزود: اگر ایران این توافق را نپذیرد، ما فشار را افزایش خواهیم داد.
به گزارش ایسنا، ند پرایس سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا نیز در کنفرانس خبری روز جمعه خود همین ادعاها را تکرار کرد و مدعی شد، این ایران است که تاکنون تصمیمات سیاسی لازم برای بازگشت دوجانبه به پایبندیهای برجامی را نگرفته است. این مقام ارشد آمریکایی همچنین مدعی شد: حقیقت این است که ماههاست توافقی روی میز قرار دارد. ما به دیپلماسی غیرمستقیم با ایران ادامه دادهایم اما ایران حداقل تا این زمان نشانهای از تلاش برای دستیابی به آن توافق نشان نداده است.
آخرین دور از گفتوگوهای غیرمستقیم میان آمریکا و ایران برای حلوفصل آخرین مسائل باقیمانده درخصوص احیای توافق هستهای، اخیرا با تسهیلگری اتحادیه اروپا در دوحه، پایتخت قطر انجام شد اما این مذاکرات نیز یه دلیل نبود اراده سیاسی کافی در میان مقامات آمریکایی برای حصول توافق، نتیجه ملموسی به دنبال نداشت.
حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران پس از انجام این گفتوگوها در قطر بیان کرد: ما برای رسیدن به توافقی خوب، قوی و پایدار مصمم هستیم و برخلاف برخی از ادعاهای طرف آمریکایی، ما هیچ گونه مطالبه زیادهخواهانه و هیچ گونه مطالبه فرابرجامی مورد ادعای آمریکا را نداریم.
وزیر امور خارجه گفت: مطالبات ما کاملا در چارچوب توافق سال ۲۰۱۵ است و اگر در حوزهای طرف آمریکایی احساس میکند موضوع فرابرجامی است ما در گفتوگوها به طرف آمریکایی تاکید کردهایم که این کشور میبایست هر آنچه که مانع نفع اقتصادی ایران از برجام میشود را بردارد. ما در رایزنیهای اخیر بر یک موضوع اساسی تمرکز کردیم و آن بحث تضمین موثر از سوی آمریکا در حوزههای مرتبط با هر آن چیزی است که بخواهد نفع اقتصادی ایران از برجام را تحت تاثیر قرار دهد و مطالبه و خواسته ما زیادهخواهانه نیست.