بازار سهام این‌روزها تحت‌تاثیر تصمیمات بودجه‌ای، روزهای پرعرضه‌ای را سپری می‌کند که تقریبا همه نمادها را قرمزپوش کرده است. تصویب افزایش نرخ خوراک گاز پتروشیمی‌ها به 15سنت، سبب تشکیل صف‌های فروش سنگینی در بازار شد و بالاخره بعد از دو روز ریزش قیمت‌ها و سنگین‌تر شدن صف‌های فروش، بورس تصمیم به توقف دسته‌جمعی نمادهای پتروشیمی گرفت تا اثرات افزایش نرخ خوراک گاز بر بودجه شرکت‌ها مشخص و به بازار اعلام شود. به این ترتیب در یک اقدام نادر روز گذشته همه نمادهای پتروشیمی در بازار سهام متوقف شدند. بر این اساس نماد معاملاتی 18شرکت پتروشیمی متوقف و شوک دیگری به بازار سهام وارد شد. توقف بعد از متحمل شدن ریزش قیمت‌ها، انتقاد بسیاری از فعالان بازار را در پی داشت. این گروه معتقدند بورس باید در زمان تصویب نرخ خوراک گاز، نمادهای پتروشیمی را متوقف می‌کرد تا سهام متحمل ریزش نشود. از طرف دیگر توقف نمادها به معنی افزایش ریسک نقدشوندگی سهام است که بسیاری از سرمایه‌گذاران را نگران می‌کند.

شوک در 30درصد از بازار سهام

صنعت پتروشیمی، حدود 30درصد از ارزش بازار را در اختیار دارد که اکنون با شوک ناشی از افزایش پنج‌برابری قیمت خوراک مواجه شده است. بر اساس این گزارش، نماد معاملاتی شرکت‌های هلدینگ صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس، سرمایه‌گذاری غدیر، سرمایه‌گذاری نفت، گاز و پتروشیمی تامین، پتروشیمی کرمانشاه، پتروشیمی شیراز، پتروشیمی شازند، پتروشیمی خارک، پتروشیمی فناوران، پتروشیمی پردیس، پتروشیمی فارابی، پتروشیمی آبادان در بازار بورس و نمادهای شرکت‌های پتروشیمی مارون، پتروشیمی جم، پتروشیمی زاگرس، پتروشیمی خراسان و پتروشیمی امیر‌کبیر در بازار فرابورس با توجه به بررسی اثر افزایش نرخ خوراک طبق قانون بودجه سال 1393 و شفاف‌سازی و اطلاع‌رسانی به بازار، متوقف شدند. همچنین دو نماد و صندوق و بانک که پرتفویی متشکل از پتروشیمی‌ها دارند، متوقف شد و سازمان بورس نماد اوراق تبعی اختیار فروش برخی سهام را نیز متوقف کرد.

پیش از این نرخ خوراک گاز پتروشیمی‌ها 8/2سنت بود که با تصویب نمایندگان مجلس، هزینه خوراک پتروشیمی‌ها پنج‌برابر افزایش یافت و 15سنت تعیین شد. این اتفاق در حالی افتاد که پیش از این نایب‌رییس مجلس شورای اسلامی با حضور در جمع اهالی بازار سرمایه، حمایت مجلس از بازار سرمایه را اعلام کرده بود اما در نهایت مجلس حامی بورس نشد و شیب ریزش شاخص را بیشتر کرد.  عرضه‌های مداوم از ابتدای زمستان که سبب عقب‌نشینی هشت‌‌هزارواحدی شاخص شده، نگرانی بسیاری از سرمایه‌گذاران خرد را در پی داشته است. این گروه که با رکود بازارهای موازی به بازار سهام هدایت شده‌اند، اغلب آماتور بوده و تحت‌تاثیر تبلیغات گسترده و بازدهی‌های قابل‌توجه بورس به سمت این بازار هدایت شدند. حضور گسترده سرمایه‌گذاران حقیقی، این گروه را با سهمی بیش از 60درصد از ارزش معاملات به بازیگران اصلی بازار تبدیل کرده که اغلب از تجربه کافی برخوردار نیستند و از شرایط کنونی بازار نگران شده و در حال عرضه سهام هستند. این عرضه به بیشتر گروه‌ها سرایت کرده و دیگر فرقی نمی‌کند سهمی زیر ارزش ذاتی معامله می‌شود یا تعدیل عایدی مثبت داده است، بازار فروشنده است و در شرایط فعلی یکی از نگرانی‌های عمده آن است که ریزش‌های اخیر، اعتماد سخت به‌دست آمده به بازار را آسان از دست ندهد که در این صورت نقدینگی به بازارهای موازی هدایت خواهد شد و پولی که می‌توانست صرف تامین مالی شرکت‌های تولید‌کننده شود، بازار مسکن را نشانه گرفته و تورمی پیش‌بینی نشده را به مردم تحمیل خواهد کرد.  با توجه به شرایط خاص کشور و اعلام حمایت دولت از بازار سرمایه، سرمایه‌گذاران انتظار بیشتری از مجلس و دولت داشتند و پیش بینی نمی‌کردند نمایندگان مجلس، در شرایطی که بیشتر کارشناسان و مسوولان صنعت پتروشیمی معتقدند نرخ خوراک گاز در منطقه حدود هفت‌سنت است، 15سنت را تصویب کنند.  شرکت‌های پتروشیمی بر اساس پیش‌بینی‌هایشان از افزایش پنج‌برابری نرخ گاز تاثیرپذیری متفاوتی خواهند داشت. پتروشیمی فناوران، نرخ گاز را در بودجه سال‌جاری 127تومان، پتروشیمی خراسان 85تومان، شیراز 80، زاگرس 79، کرمانشا 78 و شپدیس 73تومان در نظر گرفته‌اند. خوراک پتروشیمی خارک هم گاز ترش است که 5/9سنت لحاظ شده است. بر اساس مصوبه مجلس نرخ خوراک این گروه به 397تومان افزایش خواهد یافت.  هرچند نسبت قیمت به درآمد صنعت پتروشیمی از میانگین بازار کمتر است و ریسک افزایش نرخ خوراک به‌گونه‌ای در قیمت‌گذاری سهام لحاظ شده است اما برآورده نشدن انتظارات سرمایه‌گذاران از مجلس، شوک دیگری به بازار وارد کرد. پیش از این نیز مجلسیان با افزایش بهره مالکانه، گروه سنگ‌آهن را متاثر کرده بودند. تصویب جزء2 بند الف تبصره 10 بودجه، مقرر کرده است: کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی استخراج‌کننده معادن سنگ‌آهن که پروانه بهره‌برداری آنها به نام سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران و یا شرکت‌های تابعه است، موظفند بابت حق انتفاع پروانه بهره‌برداری از معادن فوق در سال 1393، 30درصد مبلغ فروش محصولات خود (سنگ‌آهن خام، سنگ آهن دانه‌بندی و کنسانتره؛ شامل کنسانتره‌های تحویلی برای گندله‌سازی درون شرکت و کنسانتره‌فروشی به خارج از شرکت) را به‌حساب درآمد عمومی ردیف 130419 جدول شماره (5) این قانون نزد خزانه‌داری کل کشور واریز کنند.

چگونه می‌توان زمان مناسب فروش را شناسایی کرد؟

در شرایط فعلی نماد معاملاتی شرکت‌های پتروشیمی متوقف شده و امکان خروج از سهم وجود ندارد اما ممکن است وقایع اخیر با هراس به‌وجود آورده در بازار، سبب شود تا سرمایه‌گذاران قبل از ارزیابی ارزندگی سهم خود، اقدام به‌فروش سهام خود کنند. این روزها قیمت سهام کاهش قابل توجهی را متحمل شده است و تعداد زیادی از سهام زیر ارزش ذاتی معامله می‌شوند بنابراین توصیه می‌شود سرمایه‌گذاران قبل از فروش به این نکات توجه کنند:

1-وقتی انتظارات شما را پس از مدت معقولی برآورده نکرد. 

2- دیگر با استانداردهای شما از نظر استراتژی سرمایه‌گذاری همخوانی ندارد.