اختلال در اینترنت، اخلال در نظام سلامت
روزنو :همزمان با کمبود و گرانی داروها و تشدید بیماری آنفولانزا، اختلال اینترنت نیز برای طرح نسخه الکترونیک قوز بالای قوز شد به طوری که نظام پزشکی از بیمهها درخواست کرده که درصدی از نسخ پزشکان به صورت دستی پذیرش شود.چالش طرح نسخه الکترونیک محدود به ناآمادگی بیمارستانهای دولتی نبود از همان ابتدا این طرح با چالشهای متعددی در اجرا روبهرو بود. چالشهایی مانند قطع برق، کندی و قطع اینترنت، مشکلات ثبتنام پزشکان در سامانه و اختلال در ارتباط بین سامانهها از این دست بود. علاوه بر اینها، این طرح مشکلات دیگری مانند عدم برآورد هزینه برای هر نسخه الکترونیک داشت.
یکی از سازمانهایی که از آغاز مخالف اجرای دستوری و شتابزده طرح نسخه الکترونیک بود شورای عالی نظام پزشکی بود. این شورا در نامهای که به رئیس جمهور ارسال کرد به ماده ۷۴ قانون ششم توسعه مبنی بر اینکه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است ظرف دو سال نسبت به استقرار سامانه پرونده الکترونیک سلامت ایرانیان و سامانههای مراکز خدمات سلامت اقدام کرده و پس از استقرارکامل سامانه، با اولویت اجرای برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع، بصورت یکپارچه، مبتنی بر فناوری اطلاعات و با حفظ حریم خصوصی افراد و امنیت دادهها، خدمات بیمهشدگان را در تعامل با پرونده الکترونیک سلامت ساماندهی کند، اشاره کرد.
مشکلات اجرایی طرح نسخه الکترونیک
در این نامه که 29 آذر سال گذشته به رئیسجمهور ارسال شده بود نیز بر مشکلات زیرساختی برای فضای مجازی مانند پهنای باند، سرعت اینترنت، قطعی برق و اینترنت، حملات سایبری و اختلالات فنی تاکید شده بود. با این حال طرح نسخه الکترونیک از اول دی سال 1400 آغاز شد و امضای الکترونیک پزشکان نیز از 12 ماه شهریور کمتر از دو هفته قبل از قطعی اینترنت توسط مسئولان سازمان نظام پزشکی رونمایی شد تا پس از آن اپلیکیشن موبایلی نسخهنویسی هم در آینده تایید شود.وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در گفتوگویی با انتقاد از وضعیت طرح نسخه الکترونیک در شهر تهران گفته بود، شرایط اجرای طرح در تهران خوب نیست و فقط نزدیک به 68 درصد نسخهها الکترونیک شده است، مشکلات البته نرمافزاری نیست و سختافزاری است.حال پس از 9 ماه از اجرای طرح نسخه الکترونیک، با اختلال اینترنت در یکی دو ماه اخیر بسیاری از مردم با مشکلات عدیدهای برای دریافت داروهای خود از طریق نسخه الکترونیک مواجه شدند.
افزایش سرعت کار یا سردرگمی بیماران؟
دکتر علی سالاری، معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی کشور روز گذشته در گفتگو با ایسنا درباره وجود برخی مشکلات در نسخهنویسی الکترونیک به دلیل اختلالاتی در اینترنت در برخی مناطق کشور، گفت:«در این زمینه گزارشات پراکندهای وجود دارد. البته سازمان نظام پزشکی به صورت مدون و مشخص گزارشی ندارد که بر اساس آن بتوان گفت چند درصد از پزشکان به دلیل اختلالات اینترنت در نسخهنویسی الکترونیک دچار مشکل شدهاند. با این حال گلایههایی در این باره از گوشه و کنار کشور به گوش میرسد که در برخی موارد اشکالات در نسخهنویسی الکترونیک بیشتر شده و امکان خدمترسانی به صورت نسخه الکترونیک وجود ندارد یا اینکه سرعت کاهش یافته است.»او افزود:«پیشنهاد ما این است که در این مواقع سازمانهای بیمهگر اعلام کنند که درصدی از نسخ پزشکان به صورت دستی پذیرش شوند. اگر به هر علتی اینترنت دچار اختلال میشود، حداقل تمهیداتی در نظر گرفته شود که در ارائه خدمات سلامت اشکال ایجاد نشود. این مسائل باید پیشبینی شود.»سالاری با بیان اینکه در حال حاضر میتوان گفت که اشکالاتی در نسخهنویسی الکترونیک در برخی مناطق کشور به دلیل اختلال اینترنت وجود دارد، گفت:«البته در این زمینه آماری نداریم، این آمار را میتوان از سازمانهای بیمهگر پرسید که معمولا میتوانند به صورت مقایسهای نسبت به ماههای قبل اعلام کنند که چند درصد از نسخ الکترونیک کمتر شده است.»
او ادامه داد:«در عین حال نظام پزشکی گیلان هم تقاضا کرده که با توجه به اختلال در اینترنت و گلایه برخی بیماران، پزشکان بتوانند حداقل ۲۰ درصد از نسخ را به صورت دستی بنویسند، اما هنوز پاسخ مثبتی از سوی دولت و بیمهها در این زمینه ارائه نشده است.»سالاری همچنین گفت:«نسخه الکترونیک را به دلیل دقت و سرعت آن استفاده میکنیم، اگر قرار باشد نسخه الکترونیک سرعت را کاهش داده و منجر به سردرگمی بیمار شود، باید راهکاری برای آن اندیشید. در حال حاضر مساله نسخه الکترونیک مساله جانی و سلامتی است و یک مرحله پایینتر از آن، مسائل مالی است و سالهاست که بانکداری الکترونیک را داریم و میتوان از طریق موبایل و دستگاههای الکترونیکی پول منتقل کرده و خدمات دریافت کنید، اما آیا خدمات دستی و مکانیزه متوقف شده است؟. پاسخ خیر است. بنابراین وقتی برای یک مساله مالی بحث خدمات دستی را متوقف نکردیم، برای یک مساله جانی که به سلامت مردم ربط دارد و قطعا درجه اهمیت آن بالاتر است، باید به همین صورت عمل کنیم و تا حدی نسخهنویسی دستی را هم امکانپذیر کنیم.»
فرصتی برای وعده نیست
مشکل بیماران البته تنها به نسخهنویسی برنمیگردد. در هفتههای اخیر چالش کمبود و گرانی دارو نیز صدای بیماران را درآورده و البته داروخانهها را نگران کرده است. اگرچه بیماران پیش از این برای خرید داروهای کمیاب به ناصرخسرو مراجعه میکردند اما این روزها برای خرید سرم و داروهای معمولی نیز پای بسیاری از افراد به ناصرخسرو باز شده است. این موضوع درروزهای اخیر حاشیههای زیادی به همراه داشته و روز گذشته نیز رئیس جمهور در جلسه با اعضای هیات دولت بر ضرورت تعیین تکلیف مشکل دارو و برخورد با مقصران آن تاکید کرد. بر اساس گزارش ها آموکسیسیلین از ۱۲ هزار تومان به ۲۲ هزار تومان رسیده و سفیکسیم ۴۰۰ هم از ۳۳ هزار تومان به ۵۶ هزار تومان تغییر قیمت داده با این حال باز هم این داروها به سختی به داروخانهها داده میشود.حالا وزیر بهداشت هم که مشکل را جدی دانسته، از برطرفشدن آن در آینده نزدیک نوید داده است، اما زمان دقیق این آینده نزدیک که بیماران و داروخانهها را کلافه کرده است، مشخص نیست، چراکه فصل سرما، بیماری و زمان مراجعه مردم به پزشکان به دلیل ابتلا به سرماخوردگی، حساسیت فصلی، آنفلوانزا و بهخصوص کرونا فرا رسیده و فرصت چندانی برای دادن وعده به مردم یا نامهنگاری مجلس با رئیسجمهور برای پیگیری مسئله دارو وجود ندارد.