دموکراتها بر لبه سقوط
محسن رفیق: امروز مصادف با هشتم نوامبر، آمریکا صحنه برگزاری انتخابات سرنوشتساز دو مجلس کنگره یعنی سنا و مجلس نمایندگان است. در این انتخابات که عنوان میاندورهای به آن اطلاق میشود و زمان آن دو سال پس از انتخابات ریاست جمهوری است، یک سوم کرسیهای سنا و تمام کرسیهای مجلس نمایندگان به رای گذاشته میشوند. انتخابات میاندورهای امسال هم از آن رو اهمیت ویژهای پیدا کرده که برتری کنونی دموکراتها بر کنگره بسیار شکننده است و با از دست رفتن محتمل این اکثریت ضعیف، برنامه سیاسی باقیمانده رئیسجمهور دموکرات آمریکا در معرض خطر قرار میگیرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، شواهد نشان میدهند که جمهوریخواهان آمریکایی شانس زیادی برای به دست گرفتن کنترل مجلس نمایندگان ایالات متحده دارند، در حالی که امید بیشتر دموکراتها به حفظ اکثریت در سناست. بر اساس این گزارش، از دست رفتن کنترل مجلس نمایندگان و تشکیل یک مجلس جمهوریخواه، برای منحرف کردن اکثر قوانینی که جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا و دموکراتهای همکارش میخواهند وضع کنند، کافی است و احتمالاً موجی از تحقیقات جدید کنگره در مورد دولت بایدن را به جریان بیندازد.
این در شرایطی است که امروز، تمام ۴۳۵ کرسی مجلس نمایندگان ایالات متحده، ۳۵ کرسی از مجموع ۱۰۰ کرسی سنا و ۳۶ کرسی فرمانداری ایالات متحده از مجموع ۵۴ فرمانداری به رای گذاشته میشوند. انتظار میرود دهها مورد از رقابتها در سراسر ایالات متحده بسیار نزدیک پیش بروند. همچنین کارشناسان میگویند که ممکن است مشخص شدن اینکه کدام حزب در نهایت کنترل کنگره آمریکا را به دست میگیرد، تا یک ماه به طول انجامد. معمولا اولین نتایج از رایهای پستی به دست میآید که غالبا به نفع دموکراتهاست. برخی ایالتها هم شمارش رای حضوری را اولویت قرار میدهند که معمولا به نفع جمهوریخواهان تمام میشود.
بر اساس گزارش رویترز، این احتمال وجود دارد که موج گسترده حمایت جمهوریخواهان موجب شود تا ساعاتی پس از بسته شدن شعب اخذ رای، اعلام پیروزی صورت بگیرد. اما با توجه به اینکه انتظار میرود دهها رقابت شانه به شانه پیش رود و در ایالتهای کلیدی مانند پنسیلوانیا شمارش برگههای رای روزها طول بکشد، کارشناسان میگویند احتمال زیادی وجود دارد که آمریکاییها در شب انتخابات بدون اینکه بدانند چه طرفی پیروز شده است، به خواب بروند.
این در شرایطی است که در آمریکا حزبی که در قدرت است، معمولاً کرسیهای مجلس نمایندگان را در اولین دوره چهار ساله یک رئیسجمهوری جدید از دست میدهد. حزب دموکرات باراک اوباما، رئیسجمهوری پیشین آمریکا در اولین دوره ریاست جمهوریاش در انتخابات سال ۲۰۱۰، تعداد ویرانگر ۶۳ کرسی را از دست داد. در سال ۲۰۱۸، دو سال پس از ریاست جمهوری دونالد ترامپ، حزب جمهوریخواه ۴۱ کرسی مجلس نمایندگان را واگذار کرد. در هر دو مورد، کنترل این مجلس وارونه شد.
با این وجود، در انتخابات امسال، جمهوریخواهان تنها به کسب پنج کرسی در رایگیری ۸ نوامبر نیاز دارند تا اکثریت این مجلس ۴۳۵ عضوی را به دست آورند. در حال حاضر جمهوریخواهان ۲۱۳ کرسی و دموکراتها ۲۲۱ کرسی دارند. به گزارش ایسنا، دورنمای آنها برای کسب این کرسیها، از طریق دستکاری حوزهبندی انتخابات افزایش یافته است؛ رویهای که در آن یک حزب با دستکاری خطوط حوزهبندی کنگره، اقدام به تثبیت قدرت خود در طول فرآیند تقسیم مجددی میکند که هر یک دهه یکبار صورت میگیرد. جمهوریخواهان این نقشههای جدید خوشایند را از طریق مجالس ایالتی تحت کنترل خودشان، از جمله در تگزاس و فلوریدا به کار گرفتند؛ این در حالی است که نقشه تهاجمی دموکراتها در نیویورک با حکم دیوان عالی این ایالت باطل اعلام شد. براساس نظر تحلیلگران برجسته انتخاباتی، در انتخابات امروز کمتر از ۳۵ رقابت در مجلس نمایندگان آمریکا یک چالش واقعی تلقی میشود.
به گزارش رویترز، دموکراتهای مجلس نمایندگان آمریکا که از تسلط جمهوریخواهان بیمناک هستند، برای خروج سریع تلاش داشتند. ۳۱ نماینده دموکرات مجلس نمایندگان اعلام کردند که بازنشسته میشوند یا به دنبال پست دیگری هستند و این بیشترین تعداد از سال ۱۹۹۲ برای این حزب است. جمهوریخواهان باید تنها یک کرسی به دست آورند تا کنترل سنای ایالات متحده را در دست بگیرند. در حال حاضر این مجلس کنگره ۵۰-۵۰ بین دموکراتها و جمهوریخواهان تقسیم شده و کامالا هریس، معاون رئیسجمهوری آمریکا به عنوان رئیس سنا، رای تعیینکننده دارد و ورق را به نفع دموکراتها بر میگرداند. اما نامزدهای دموکرات در آریزونا، جورجیا و نوادا ممکن است به این حزب کمک کنند تا این کرسیها را حفظ کند، در حالی که جمهوریخواهان ممکن است کرسیهای خود را در پنسیلوانیا و ویسکانسین، دو ایالتی که در انتخابات ۲۰۲۰ به بایدن در مقابل دونالد ترامپ رای داده بودند، واگذار کنند. از سوی دیگر، یک موج جمهوریخواهان ممکن است منجر به این شود که همه آن کرسیها در کنار کلرادو و نیوهمپشایر به سمت آن حزب بروند.
به هر روی، در حالی که بایدن در رایگیری امروز نقشی ندارد، انتخابات میان دورهای اغلب به عنوان یک همهپرسی در مورد رئیسجمهوری آمریکا عمل میکند. محبوبیت بایدن در طول تابستان پس از یک سری پیروزی در سیاستگذاری و برخی اخبار از اقتصاد بهبودیافته اندکی افزایش یافت، اما وضعیت محبوبیت او در میان مردم آمریکا همچنان در وضعیت نامناسبی است. براساس نظرسنجی ماه اوت رویترز، کمتر از نیمی از مردم این کشور یعنی تنها 38 درصد آنها، عملکرد او را تایید میکنند. همان نظرسنجی نشان داد که ۶۹ درصد از آمریکاییها معتقدند که کشورشان در مسیر اشتباهی قرار دارد و در مقابل تنها ۲۱ درصد معتقدند که این کشور در مسیر درستی حرکت میکند.
این در شرایطی است که نام ترامپ هم در رایگیری امروز روی برگههای رای نیست، اما او با موفقیت از لیستی از کاندیداهای همفکر خود حمایت کرده است، زیرا تلاش میکند تا رهبر دوفاکتوی حزب خود در آستانه یک حضور دیگر برای رقابت کاخ سفید در سال ۲۰۲۴ باقی بماند. دموکراتها همچنین از تصمیم دیوان عالی کشورشان در مورد لغو حق سقط جنین سود بردند و ناآرامی بر سر تصمیم این دادگاه موجب چرخش رای جمهوریخواهان به نفع دموکراتها شده است، به ویژه در کانزاس. دموکراتها همچنین امیدوارند که مشکلات حقوقی دونالد ترامپ که از حمله افبیآی به عمارتش در فلوریدا ناشی میشود و همچنین ادامه تحقیقات در مورد نقش او در پیشبرد طرحی برای لغو نتایج انتخابات ۲۰۲۰، موجب شود تا ایالتهای گردشی کمتر به نامزدهای جمهوریخواه تمایل نشان دهند.
به گزارش ایسنا، انتظارات دموکراتها مبنی بر اینکه بهبود سریع اقتصادی از همهگیری کووید-۱۹ چشمانداز میانمدت آنها را تقویت میکند، محقق نشده است. در همین حال، با وجود کاهش شدید بیکاری، اقتصاد آمریکا همچنان درگیر تورم افسارگسیخته است که هزینه کالاهای اساسی خانوادهها مانند غذا و انرژی را افزایش میدهد. حتی با کاهش قیمت برخی کالاها مانند بنزین، بانک مرکزی آمریکا همین اواخر هشدار داد که همچنان باید گامهای جدی برای کنترل تورم که میتواند رشد را کاهش دهد، برداشته شود. در همین زمینه، نظرسنجیهای رویترز و دیگر افکارسنجیها، همچنان اقتصاد را به عنوان دغدغه اصلی رایدهندگان آمریکایی نشان میدهند که به مراتب از موضوعات دیگری همچون جرم و جنایت، مهاجرت، سقط جنین و محیط زیست پیشی گرفته است.
در همین حال، باراک اوباما، رئیس جمهوری پیشین ایالات متحده با اشاره به این انتخابات در آمریکا، در یک سخنرانی تاکید کرد که دموکراسی در معرض خطر قرار دارد. به گزارش وبسایت اندیتیوی، باراک اوباما که هنوز جزو چهرههای اصلی حزب دموکرات آمریکا به شمار میرود و از محبوبیت بالایی برخوردار است، در گردهمایی اخیر خود در جورجیا گفت که برای انتخابات هشتم نوامبر کنگره، همه باید بیرون بروند و رای بدهند تا دست تئوریسینهای توطئه انتخاباتی به اهرمهای قدرت نرسد.
اوباما گفت: «انتخاب دموکراتها در راس برگه انتخاباتی کافی نیست. ما نیاز داریم که در بالا و پایین برگه رای، آدمهای خوب را انتخاب کنیم. در سراسر این کشور، برخی از چهرههایی که برای تضعیف دموکراسی ما تلاش داشتند، برای کرسیها نامزد شدند و میخواهند بر انتخابات بعدی نظارت کنند. و اگر آنها برنده شوند، نمیشود گفت که چه پیشامدی ممکن است رخ دهد.» اوباما همچنین به انتقاد دوباره از ادعاهای ترامپ مبنی بر تقلب در رایگیری ریاست جمهوری ۲۰۲۰ پرداخت و ضمن اشاره به به حقوق سقط جنین، گفت: «زنان در همه جا باید بتوانند در مورد آنچه در بدنشان اتفاق میافتد، حرفی برای گفتن داشته باشند. نباید بحثبرانگیز باشد که بگوییم شخصیترین انتخابهای مراقبتهای بهداشتی باید از سوی یک زن و پزشک او انجام شود. نه توسط یک مشت سیاستمدار عمدتا مرد.»
به هر روی، انتخابات امروز در آمریکا علنا مشخص میکند که کنترل سنای آمریکا به دست کدام حزب میافتد و همینطور تعیین میکند که آیا جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا میتواند برنامه کاری خود را جلو ببرد یا خیر. همچنین نبرد بیامانی برای فرمانداری این ایالت در پیش است؛ جایی که براین کمپ جمهوریخواه به مصاف استیسی آبرامز دموکرات میرود.