اصولگرایان تصمیم خود را گرفتند و برخلاف آنچه ماه‌هاست مبنی بر ضرورت ارائه لیست انتخاباتی واحد می‌گفتند و در شرایطی که اصلاح‌طلبان حضور مؤثری در انتخابات ندارند، با چند لیست وارد عرصه شدند تا در رقابتی درون‌جناحی میان طیف‌هایی آنها را شاهد باشیم و هر کدام از آنعا سعی کنند تا در عرصه‌ای بی‌رقیب واقعی سهم بیشتری از قدرت را در مجلس دوازدهم نصیب خود کنند.

کیانا حسینی / سرویس سیاسی انتخاب: اصولگرایان تصمیم خود را گرفتند و برخلاف آنچه ماه‌هاست مبنی بر ضرورت ارائه لیست انتخاباتی واحد می‌گفتند و در شرایطی که اصلاح‌طلبان حضور مؤثری در انتخابات ندارند، با چند لیست وارد عرصه شدند تا در رقابتی درون‌جناحی میان طیف‌هایی آنها را شاهد باشیم و هر کدام از آنعا سعی کنند تا در عرصه‌ای بی‌رقیب واقعی سهم بیشتری از قدرت را در مجلس دوازدهم نصیب خود کنند.

اصولگرایان نشان داده‌اند بیش از موضوع وحدت، کسب حداکثری کرسی‌های مجلس برایشان مهم است و معمولا آن زمانی به وحدت می‌رسند که اصلاح‌طلبان اولا توانسته باشند موجی انتخاباتی به نفع خود به راه بیندازند و ثانیا منسجم عمل کنند که هر دوی فاکتورها در انتخابات پیش رو به وجود نیامد و اصولگرایان هم نیازی به وحدت انتخاباتی ندیدند. اما آنها در انتخابات یازده اسفند با چند طیف وارد شدند و لیست‌هایشان کدام است؟

شورای وحدت با محوریت جامعه روحانیت مبارز در سال ۹۹ و برای تأثیرگذاری در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ به ریاست محمدعلی موحدی کرمانی تشکیل شد. جامعه روحانیت مبارز و چند طیف دیگر که تصور می‌کردند در مجلس یازدهم بازی را به طیف قالیباف واگذار کردند، برای آن انتخابات کوشیدند تا محوریت انتخاباتی در میان اصولگرایان داشته باشند. قالیباف هم رئیس مجلس بود و عرصه را برای خود بازتر می‌دیدند.‌ گزینه وحدتی‌ها هم در آن انتخابات معلوم بود؛ سید ابراهیم رئیسی. اویی که در سال۹۶ و تحت حمایت جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی موسوم به «جمنا» پا به عرصه انتخابات گذاشت اما رقابت را به حسن روحانی باخت. پس از آن انتخابات رئیسی سعی کرد به زعم خود به اصلاح ساختار جمنا بپردازد اما رئیس قوه قضائیه شد و عملا از کار تشکیلاتی کنار رفت. اصولگرایان باور داشتند که جمنا دارای ایراداتی بود به همین دلیل در جریان انتخابات مجلس یازدهم شورای ائتلاف نیروهای انقلاب(شانا) تأسیس شد تا ائتلاف میان طیف‌هایی اصولگرایی تحکیم شود اما نشد و شانا منشأ اختلافات تازه‌ای شد زیرا این تشکیلات عملا به بازوی سیاسی شخص قالیباف تغییر محتوا داد و جامعتین یعنی جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین را به حاشیه راند. این دو تشکیلات هم به فکر ایجاد تشکیل جدید افتادند که در پی‌اش شورای وحدت تشکیل شد. با تشکیل شورای وحدت جدال به قدری بالا گرفت که حداد عادل شورای وحدتی‌ها را پدرخوانده های جریان اصولگرایی خواند و نشان داد که شورای ائتلاف حاضر به پذیرش مرجعیت شورای وحدت نیست‌. مصطفی پورمحمدی هم در پاسخ گفت: «برخی به پدرخواندگی حمله می‌کنند ولی می‌خواهند خودشان مخفیانه این مدل را پیگیری کنند و یک دفعه در آخر انتخابات، نظر خود را تحمیل می‌کنند».

این جدال‌ها وجود داشت اما در زمین سیاست کاری از دست ائتلافی‌ها در انتخابات ۱۴۰۰ برنمی‌آمد زیرا اولا قالیباف که رئیس مجلس بود نامزد ریاست‌جمهوری نشد و ثانیا رئیسی مورد اجماع همه اصولگرایان و حتی جبهه پایداری قرار داشت. شورای وحدت با پیروزی رئیسی به نوعی در برابر دیگر طیف‌های اصولگرا قدرت‌نمایی کرد و در این سال‌ها هم توانست طیف‌هایی از شورای ائتلاف را به سمت خود جذب کند که مهم‌ترینش جبهه پیروان خط امام و رهبری به ریاست محمدرضا باهنر بود.

شورای وحدت در این دوره از انتخابات پس از گفت‌وگوهایی با شورای ائتلاف و جبهه پایداری داشت، اکنون لیست خود را با سرلیستی منوچهر متکی که سخنگوی این تشکیلات هم هست، ارائه داده است. پیش از این گمانه‌زنی‌هایی وجود داشت مبنی بر اینکه محمدرضا باهنر سرلیست شورای وحدت باشد اما شنیده‌های حاکی از آن است که او حوزه انتخاباتی خود را از تهران به کرمان تغییر داذ که در این صورت عملا امکان حضور نامش در لیست تهران شورای وحدت وجود نداشت.

شورای ائتلاف با سرلیستی قالیباف و ائتلاف با جبهه پایداری

تشکل دیگر همان‌طور که گفته شد شورای ائتلاف نیروهای انقلاب است که با نام «شانا» هم شناخته می‌شود. شانا در این چند سال نشان داده است که طیف قالیباف را نمایندگی می‌کند. شورای ائتلافی‌ها در این دوره از انتخابات بیش از سایر گروه‌ها خواهان رسیدن به وحدت انتخاباتی بودند؛ البته به گفته خود اصولگرایان وحدتی صوری زیرا این تشکیلات سعی می‌کرد ائتلافی با محوریت قالیباف را شکل دهد تا طیف‌های خارج از شورای ائتلاف در آن ائتلاف در اقلیت قرار بگیرند و نقش حامیان طیف قالیباف را ایفا کنند. از سوی دیگر شورای ائتلاف قصد داشت با بهره‌گیری ظاهری از وحدت انتخاباتی دیگر گروه‌های اصولگرا را ذیل خود بیاورد تا قدرت کنترل کنندگی داشته باشد. چنانکه می‌گویند ائتلافی‌ها اکثریت لیست با سرلیستی قالیباف را می‌خواستند که البته طیف‌هایی دیگر تن‌ به این شرایط ندادند.

شانا اکنون می‌خواهد به نوعی تا حد امکان ترکیب مجلس فعلی را به مجلس بعد منتقل کند زیرا حتی گفته‌اند که اگر اکثریت مجلس متفاوت از مجلس یازدهم باشد، انگار شورای ائتلاف در این سال‌ها خوب عمل نکرده زیرا این تشکیلات حامی اصلی ترکیب کنونی مجلس بوده است. به هر حال باتوجه به زمانی که تا انتخابات باقی است به نظر می‌رسد شورای ائتلاف با لیست خود و با سرلیستی محمدباقر قالیباف به میدان می‌آید.

یک موضوع مهم دیگر هم در بین است؛ اینکه شورای ائتلاف با جبهه پایداری به ائتلاف رسید. موضوعی که بسیار عجیب بود زیرا پایداری سال‌هاست که منتقد جدی قالیباف است و او را به اشرافی‌گری و دوری از آرمان‌های انقلابی متهم می‌کرد. البته گفتنی است اکنون پایداری دچار انشقاق‌های زیادی شده است؛ چنانکه جداشدگان از پایداری که حالا در گروه شریان حضور دارند بعد از اعلام خبر ائتلاف طیف قالیباف و جبهه پایداری تندترین انتقادها را علیه صادق محصولی و مرتضی آقاتهرانی، نفرات اصلی جبهه پایداری، مطرح کردند. به هر حال جبهه پایداری با قالیباف و نزدیکانش ائتلاف کرد تا هر دوی اینها نشان دهند برایشان هدف، وسیله را توجیه می‌کند.

ضلع سوم اصولگرایان در انتخابات مجلس ائتلاف امنا با محوریت شریان است. شریان گروهی است که اواخر سال گذشته اعلام موجودیت کرد و از همان ابتدا مشخص شد که پشت این تشکیلات مهرداد بذرپاش است. شریان به نوعی بازوی انتخاباتی دولت در انتخابات مجلس محسوب می‌شود. سرلیست لیست انتخاباتی امنا حمید رسایی شد؛ فردی که پیشتر عضو جبهه پایداری بود و به عنوان نماد یک نیوری فوق رادیکال محسوب می‌شود. البته در لیست امنا رادیکال‌های دیگری مانند مهدی کوچک‌زاده هم دیده می‌شوند.

علاوه بر شریان، گروه‌هایی مانند جبهه تلاشگران انقلاب اسلامی، جبهه شریان (شبکه راهبردی یاران انقلاب) ، جمعیت رزمنده مدافع انقلاب (رزما) ، حزب عدالت‌طلبان ایران اسلامی، حزب خدمتگزاران ایران اسلامی، جمعیت تحول و پیشرفت اسلامی- ایرانی و چند گروه دیگر در ائتااف امنا حضور دارند که البته به جز شریان بقیه این گروه‌ها اثربخشی ویژه‌ای در انتخابات نمی‌توانند داشته باشند.

با این اوصاف در حال حاضر رقابت به ویژه در تهران میان دو تشکیلات شورای وحدت و شورای ائتلاف است. شورای وحدت نقطه قوتش نسبت به شورای ائتلاف آن است که طیف‌هایی میانه‌روی اصولگرایان را نمایندگی می‌کند و از سوی دیگر بدنه روحانیت را با خود دارد. در مقابل، شورای ائتلاف در ائتلاف با پایداری، بخش‌هایی از بدنه رادیکال‌های اصولگرا را همراه خود خواهد داشت؛ هرچند به نظر می‌رسد سبد رأی جبهه پایداری نسبت به قالیباف با نگاه تردید بنگرد زیرا اصولگرایان دوآتشه عمدتا قالیباف را یک نیروی انقلابی تمام‌عیار نمی‌دانند و شاید این طیف قدری تمایل به شریان داشته باشد. البته حمایت بی‌چون و‌ ورای شریان و ائتلاف امنا از دولت می‌تواند پاشنه آشیل این‌ ائتلاف در جذب بدنه اصولگرایان‌ تندرو باشد زیرا همه آنها به صورت صددرصدی با همه تصمیمات و عملکرد دولت موافق نیستند.

در هر حال با توجه به آنچه گفته شد، واضح است که انتخابات دوازدهمین دوره مجلس رقابتی تک‌بعدی است که صرفا به میدان رقابت اصولگرایان‌ با یکدیگر برای کسب هرچه بیشتر کرسی‌های مجلس تبدیل شده است.