نقش بانک مرکزی در افزایش قیمت دلار

نخستین حراج عمومی سکه طلای مرکز مبادله ایران با عرضه سکه ربع بهار آزادی یکشنبه (سیزدهم اسفند) برگزار شد.

در این حراج از ۱۲هزار و ۸۷۷ قطعه ربع‌سکه ثبت سفارش شده در سامانه، عرضه‌کننده یا همان بانک مرکزی، یک‌هزار و ۱۱۸ قطعه سکه با میانگین قیمت ۱۱ میلیون و ۵۴۸هزار تومان به برندگان حراج تخصیص داد که با توجه به وزن ربع‌سکه و قیمت هر انس طلای جهانی در آن روز، نشان می‌داد این سکه‌ها با احتساب دلار بالای 90هزار تومانی محاسبه شده‌اند.

در همین زمینه یک کارشناس اقتصادی می‌گوید: رئیس کل فعلی بانک مرکزی که می‌گوید بازار آزاد ارز را قبول ندارد و به رسمیت نمی‌شناسد، چطور سکه را با دلار ۹۳هزار تومانی حراج کرد؟ در حراج روز یکشنبه سکه با دلار ۹۳هزار تومانی به حراج رسید. اگر نرخ دلار را همین نرخ ۶۰هزار تومانی بازار آزاد حراج می‌کردند، در حراج قیمت سکه به ۷ میلیون و ۳۰۰هزار تومان می‌رسید.

سیاست بانک مرکزی، ناترازی بانک‌ها را تشدید کرد

«وحید شقاقی‌شهری» در گفت‌وگو با ایلنا درباره اقدامات دولت برای جمع‌آوری نقدینگی ازجمله انتشار گواهی سپرده 30درصدی، حراج شمش و سکه همزمان با افزایش نرخ دلار در بازار آزاد، اظهار داشت: بانک مرکزی از ابزار مرسومی که همیشه وجود داشته استفاده می‌کند. معتقدم استفاده از ابزار گواهی 30درصدی یک شکست سیاستی بانک مرکزی بود چرا که هزینه‌های گواهی 30درصدی به مراتب بیشتر از فایده آن است.
وی ادامه داد: در موضوع گواهی سپرده اولا اینکه عمدتا تبدیل سپرده‌های 20 و 23درصدی به 30درصدی بود یعنی یک جابه‌جایی درون بانکی رخ داد که ناترازی بانک‌های را افزایش می‌دهد و در سررسید این گواهی، بانک‌ها باید به جای 23درصد، سود 30درصدی پرداخت کنند لذا در سررسید سالانه، حجم نقدینگی افزایش پیدا می‌کند و تبعات دیگری هم دارد ازجمله اینکه بازار سرمایه را منفعل و مختل کرد.

این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: هدف مهم از گواهی سپرده 30درصدی این بود که نرخ دلار آن وقت یعنی 59هزار تومان را کاهش دهد اما این اقدام تنها یک هفته در بازار اثر داشت و بعد از آن دوباره شاهد افزایش نرخ دلار بودیم طوریکه نرخ دلار 60هزار تومان شده یعنی انتشار گواهی سپرده حتی یک مسکن کوتاه‌مدت یک‌ماهه هم برای بازار نبود.

بانک مرکزی، سیگنال افزایش قیمت ارز می‌دهد

شقاقی‌شهری با بیان اینکه اقدامات بانک مرکزی این پیام را به جامعه می‌دهد که در آینده نرخ دلار بیشتر می‌شود، گفت: به تجربه هر زمان که حراج سکه یا پرداخت و ثبت‌نام سکه صورت گرفته شاهد تبعات منفی آن در بازار ارز و سکه بودیم. تاکنون چند بار از ابزار حراج سکه استفاده کرده‌اند اما علامتی که به جامعه دادند این بود که اوضاع مساعد نیست و همین باعث التهاب شد.

وی افزود: بانک مرکزی می‌گوید بازار آزاد ارز را قبول ندارد و به رسمیت نمی‌شناسد ولی در حراج روز یکشنبه سکه با دلار 93هزار تومانی به فروش رسید. قیمت نهایی ربع سکه در حراج حدود 11 میلیون و 500هزار تومان بود که در فرمول محاسبه نرخ سکه با این قیمت به دلار 93هزار تومان می‌رسیم. اگر نرخ دلار بازار آزاد را مدنظر می‌گرفتند قیمت آن سکه‌ها به 7 میلیون و 300هزار تومان می‌رسید.

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: مسئولی که می‌گوید نرخ دلار در بازار آزاد، تلگرامی است و دلار 42هزار و 800 تومانی مرکز مبادله نرخ مرجع است چرا حراج را با دلار 93هزار تومانی انجام داد؟ سوال از بانک مرکزی این است که اگر نرخ دلار در بازار آزاد رسمیت ندارد و این ارقام در بازار آزاد انحرافی است، چگونه حراج سکه با نرح دلار 93هزار تومانی انجام شود؟

رفتارهای متناقض، انتظارات تورمی را افزایش می‌دهد

شقاقی‌شهری گفت: موضوع مهم این است که در گذشته یک بار از این ابزار رونمایی شد و پس از حراج از آن مالیات هم گرفته شد. الان هر چند که اعلام شده سکه‌های حراج شده مشمول مالیات نمی‌شوند اما این نگرانی همچنان وجود دارد چرا که در دور قبلی هم اعلام شده بود که مالیات اخذ نمی‌شود اما پس از انجام حراج مالیات گرفته شد. این خطای سیاست‌گذار شد که امتیاز این ابزار را در گذشته سوزاند.
این کارشناس اقتصادی در پایان تاکید کرد: معتقدم که این حراج علامت منفی به بازار و جامعه داد چرا که حراج با دلار 93هزار تومانی انجام شد و این با ادعای بانک مرکزی که دلار 60هزار تومانی را قبول ندارم، تناقض دارد و علامت منفی آن را در می‌توان انتظارات تورمی دید.