مصادره تریبون مجلس به نفع کاندیداهای یک جریان
معصومه معظمی
به روزهای پایانی تبلیغات انتخاباتی ریاستجمهوری نزدیک میشویم و انتظار میرود تا هشتم تیر، کاندیداها توانسته باشند شور انتخاباتی را در دل جامعه به وجود آورند تا سطح مشارکت برخلاف دو انتخابات گذشته به حد قابل قبولی برسد، اما به نظر میرسد هنوز هیچ یک از کاندیداها نتوانستهاند در مناظرات تلویزیونی نظر آرای خاکستری را جلب کنند. هر چند ظاهرا شرایط در بهارستان متفاوت است و برخی نمایندگان سعی دارند در راستای حمایت از طیف فکری و سیاسی مطلوب خود از همه امکاناتی که در اختیار دارند، ولو برخلاف قانون، استفاده بهینه کنند. اقدامی که خلاف شعارها و وعدههای کاندیدای مدعی انقلابیگری بوده است، چراکه روز گذشته برخی نمایندگان در حمایت از کاندیداهای همفکر خود که شاید بتوان آنها را چهار در برابر یک دانست، از تریبون عمومی مجلس که با پول بیتالمال اداره میشود، خواستند در مقابل تنها کاندیدای اصلاحطلب به اجماع برسند و اجازه تکرار دولت روحانی را ندهند. حتی یکی دیگر از مردم خواست ريیسجمهوری انتخاب کنند که دنباله روی دولت ريیسی باشد. فاطمه محمدبیگی از نمایندگانی بود که بدون توجه به اینکه تریبون مجلس متعلق به همه ملت ایران است و با بودجه عمومی اداره میشود، در جلسه علنی شنبه دوم تیر 1403 مجلس شورای اسلامی در نطق میان دستور خود گفت: «کاندیداهای جریان انقلاب اسلامی باید اجماع کنند و در صورت عدم اجماع این خطر وجود دارد که ریل مستحکمی که توسط جریان انقلاب گذاشته شده و دولت قوی شهید ريیسی بنا کرده رو به اضمحلال و تضعیف رود.» او ادامه داد: «نباید اجازه داد جریانهای نفوذ نفاق و تفرقه بین کاندیداهای انقلابی تفرقه ایجاد کند؛ ما امروز نیازمند حضور اساسی کاندیداهای جریان انقلاب هستیم.» محمدبیگی با تکرار سیاهنمایی درباره دولت 8 ساله روحانی و گره زدن آن با دولت احتمالی مسعود پزشکیان، تنها کاندیدای تایید صلاحیت شده جريان اصلاحات در رقابت انتخاباتی پیش رو، تاکید کرد: «در صورت عدم اجماع کاندیداهای جریان انقلاب شاهد شرایط دهه ۹۰ و گره زدن زندگی مردم به برجامها و 5+1 و به اضمحلال رفتن مسائلی چون تولید مسکن و بهبود رشد اقتصادی خواهیم بود.» علاوه بر او، احمد آریایینژاد، نماینده مردم ملایر نیز در نطق میان دستور خود با زیر سوال بردن کاندیدای اصلاحطلب گفت: «حرفهایی کلی و اظهارات ناقص در مناظرات گفته میشود. برخی میخواهند مجدد نسخه شکست خورده برجام را تجویز کنند. باید کسی به عنوان رییسجمهور انتخاب شود که بیشترین قرابت را به رییسجمهور شهید دارد.» از آنجایی که آییننامه داخلی مجلس اجازه تخریب یا تایید نامزدهای انتخاباتی از طریق تریبون مجلس را نمیدهد، ريیس مجلس را موظف کرده در صورت چنین اقدامی به ناطق تذکر دهد و در صورت ادامه حتی میتواند میکروفن او را قطع کند. اما روز گذشته علی نیکزاد، نایب ريیس مجلس که از قضا ريیس ستاد انتخابات محمدباقر قالیباف است که این روزها کسوت کاندیداتوری ریاست جمهوری را به تن دارد، ریاست جلسه علنی دیروز را برعهده داشت، این موضوع را نادیده گرفت. نکتهای که انتقاد و اعتراض برخی نمایندگان را به همراه داشت و مصطفی پوردهقان، نماینده اردکان به «اعتماد» گفت قصد تذکر در این باره را داشته و به ريیس جلسه گفته است یا به این موضوع ورود کند یا به او اجازه دهد در این باره تذکر بدهد. رضا سپهوند نماینده خرمآباد نیز به گفته خودش دومین نمایندهای بود که قصد داشته در این باره تذکر بدهد، اما میکروفنش باز نشده است. از این رو با برخی نمایندگان درخصوص استفاده نامناسب و سوءاستفاده از تریبون عمومی مجلس در حمایت از کاندیداهایی خاص در انتخابات گفتوگویی داشتیم.
تریبون مجلس جای حمایت یا تخریب کاندیدای انتخاباتی نیست، ريیس جلسه باید مداخله کند
جبار کوچکینژاد، نماینده اصولگرای مردم رشت در مجلس دوازدهم در گفتوگو با «اعتماد» با تاکید بر اینکه نسبت به استفاده از تریبون مجلس آییننامه وجود دارد، گفت: «در آییننامه داخلی صراحت و شفافیت چندانی در این باره وجود ندارد؛ اما این موضوع در آن آمده است که نمایندگان نمیتوانند در حمایت از کسی حق دیگری را ضایع کنند. با این توضیح که در صورت حمایت از یکی، حق دیگری ضایع میشود، ريیس مجلس وظیفه دارد در این باره تذکر بدهد و در صورت استمرار حتی میکروفن او را قطع کند.»
او ادامه داد: «این رفتار شایستهای نیست که تریبون مجلس را در اختیار تبلیغات انتخاباتی برای کاندیدا یا جریانی قرار دهیم تا رقیب را تخریب کند. کاندیداها در جاهای مختلف به اندازه کافی تریبون و نماینده دارند و میتوانند از این ظرفیت استفاده کنند؛ اما نباید تریبون مجلس که از هزینه بیتالمال اداره میشود را در این راه به خدمت گرفت.» کوچکینژاد تاکید کرد: «باید این مساله رعایت شود، در عین حال همه چیز به نوع اداره جلسه توسط ريیس مجلس بستگی دارد و باید در این باره تذکر بدهد و جلسه را به درستی اداره کند.» این نماینده اصولگرای چند دوره مجلس ادامه داد: «البته مباحث کلی دعوت به حضور در انتخابات در جهت مشارکت بالا هیچ منعی ندارد و نمایندگان میتوانند شاخصهایی را تعریف کنند که مردم به آنها رای بدهند؛ اما مباحث جناحی جایش مجلس نیست.»
استفاده از تریبون مجلس در له یا علیه کاندیدای انتخاباتی خلاف آییننامه است
مصطفی پوردهقان، نماینده اردکان در مجلس دوازدهم نیز با انتقاد از تبدیل تریبون مجلس به ستاد انتخاباتی یک طیف و جریان خاص توسط برخی نمایندگان به «اعتماد» گفت: «اقدام برخی نمایندگان در بهره گرفتن از تریبون عمومی مجلس در حمایت از یک طیف سیاسی خاص درحالی که هزینه این تریبون از بیتالمال تامین میشود جفا در حق مردم است.» عضو هیات ريیسه موقت فراکسیون مستقلین مجلس دوازدهم ادامه داد: «290 نماینده داریم که هر کدام به کاندیدایی علاقهمند هستند و اگر قرار باشد وارد فضای له یا علیه کاندیدایی شوند اتفاقات خوشایندی را رقم نمیزند و این کار اشتباهی است.» پوردهقان اضافه کرد: «ريیس مجلس طبق آییننامه داخلی درخصوص تذکر به برخی همکاران که وارد این فضا شدند کوتاهی کرد. در این باره با آقای نیکزاد به عنوان ريیس جلسه صحبت کردم که اگر طبق آییننامه داخلی نسبت به این موضوع تذکر نمیدهید، میکروفن من را روشن کنید تا تذکر بدهم؛ اما این کار انجام نشد و مدیریت جلسه ضعیف بود.» عضو هیات موسس فراکسیون مستقلین ولایی مجلس دوازدهم با تاکید بر لازمه اصلاح آییننامه داخلی مجلس اظهار کرد: «همراه با حدود 10 نفر از همکاران و اعضای فراکسیون مستقلین مشغول تدوین پیشنهادی برای اصلاح موادی از آییننامه داخلی هستیم تا این موضوع هم اصلاح شود.»
آییننامه داخلی اصلاح شود تا تریبون مجلس به تریبون جریات سیاسی تبدیل نشود
مجید نصیرپور سردهایی، عضو فراکسیون مستقلین مجلس دوازدهم نیز در این باره به «اعتماد» گفت: «ماده 22 آییننامه داخلی مجلس صراحتا میگوید رييس مجلس مسوول نظم بخشی و انسجام در جلسه است و این یک حکم قطعی و روشن در آییننامه داخلی است.» نماینده دو دوره مردم سراب در مجلس ادامه داد: «اما آنچه در مجلس و از طریق تریبون عمومی اتفاق میافتد، چیزی فراتر از انسجام جلسه است. گاهی کسی صحبتی می کند که ممکن است به انسجام داخلی مجلس آسیبی نرساند، اما از آنجایی که تریبون مجلس تریبون حاکمیت است، هرگونه بیانی که متعرض حاکمیت شود حتما کار درستی نیست.»
او افزود: «متاسفانه درباره نحوه استفاده از تریبون مجلس آییننامه دقیق و روشنی نداریم و همین باعث میشود افراد به دلیل دلبستگی سیاسی که دارند تریبون مجلس را به عنوان بلندگویی برای اظهارنظر سیاسی مورد علاقه خودشان تبدیل کنند.» نصیرپور با تاکید بر اینکه اگر این اظهارنظرات در محدوده افراد و احزاب مورد علاقه طیفی خاص باشد، ممکن است قابل تحمل باشد، گفت: «اما شاهدیم گاهی افراد اظهارنظراتی میکنند که با این کار مجموعه نظام را زیر سوال میبرند و حتی برخی رسانههای معاند هم همان حرفها را شفاف بیان نمیکنند و برداشت سیاسی خود را دارند که آسیبزا است.» او در ادامه تاکید کرد: «به اعتقاد من هیات ريیسه فعلا باید در این خصوص مداخله کند و اجازه ندهد اظهارنظراتی که له یا علیه کاندیدایی است در زمان انتخابات از تریبون مجلس اعلام شود، سپس حتما آییننامه به نحوی اصلاح شود که تریبون مجلس تبدیل به تریبون جریات سیاسی نشود.» نماینده مردم سراب در مجالس هشتم و دوازدهم افزود: «این کار میتواند اقدام مناسبی هم در اصلاح فضای اخلاقی و هم رسانهای کشور باشد.»
فراموش نکنیم هر دولتی روی کار بیاید مجلس باید ناظر بر رفتارش باشد نه حامی سینه چاکش!
رضا سپهوند، نماینده مردم خرمآباد در مجلس دوازدهم نیز دیگر نمایندهای بود که نسبت به این موضوع انتقاد و اعتراض داشت. او در گفتوگو با «اعتماد» در این باره گفت: «تریبون مجلس، تریبونی عمومی و برای همه آحاد ملت است و کسی نباید از این تریبون در حمایت یا جهت تخریب کاندیدایی استفاده کند، چراکه در حق ملت ایران جفا کرده است.»
او ادامه داد: «علاوه بر اینکه این اقدام برخی همکاران جفا در حق ملت ایران است، طی تذکری آییننامهای اعلام کردم طبق ماده 73 مسوولان هیچ کدام نباید در ستادهای انتخاباتی کاندیدایی فعالیت کنند. همچنین طی تذکری دیگر بیان کردم مسوولان خدمت به مردم را در این ایام رها کردهاند و طبق ماده 73 قانون انتخابات باید بین 6 ماه تا یک سال مشمول انفصال خدمت شوند.» سپهوند همچنین بیان کرد: «در مجلس هم طبق آییننامه، نمایندگان نمیتوانند از تریبون له یا علیه کاندیدایی موضع بگیرند، چراکه آنها نماینده یک طیف خاص در مجلس نیستند بلکه نماینده کل ملتاند.» نماینده مردم خرمآباد تاکید کرد: «هر دولتی که روی کار بیاید مجلس باید ناظر بر عملکرد آن باشد لذا نماینده نباید به نفع جریان و شخص و کاندیدایی موضعگیری کند.» او در ادامه بیان کرد: «در مجلس متاسفانه جریانی خاص مستقر است که سعی دارد همه چیز را به یک سمت و به نفع خودش مصادره کند که این رفتار باعث میشود مجلس از وظیفه ذاتی خود دور شود. ممکن است از تریبون مجلس فرصت تذکر داده نشود اما از طریق تریبون رسانه به همه همکاران و نمایندگان مجلس تذکر میدهم از این رفتار پرهیز کنند و قانون را فصلالخطاب قرار دهند.» همانطور که میدانیم انتخابات زودهنگام چهاردهمین دوره ریاستجمهوری هشت تیر ماه برگزار میشود و با احتساب کاندیداهایی که به احتمال زیادی از قالب کاندیدای پوششی بیرون آمده و با وجود وعده تا آخر ماندن، با گرفتن سهم و وعدهای از کابینه احتمالی به نفع یک یا دو نفر رقبای هم طیف خود کنار میروند، رقابت بین سایر کاندیداها برگزار میشود. بنابراین باید منتظر بود و دید در این رقابت چند در برابر یک و استفاده جریان اصولگرا و انقلابی از همه امکانات و حمایتهای دولتی و تریبونهای خاص که با بودجه عمومی اداره میشوند، در برابر تنها کاندیدای اصلاحطلب چه نتیجهای را رقم میزنند.