نمایندگانی که دل به کار نمی‌دهند

همدلی| غیبت و عدم حضو برخی نمایندگان در تصمیمات مهم مجلس از مواردی است که بارها مورد توئجه وانتقاد افکار عمومی بوده است.

در حالی که در میان قوای سه‌گانه جمهوری اسلامی مجلس تنها نهادی است که انتخاب همه اعضای آن با رای مستقیم مردم انجام می شود، اما به نظر می رسد که آن‌چه در این قوه می‌گذرد با آنچه «شوق خدمت» خوانده می‌شود، تناسب کاملی ندارد. قوه‌ای که از سوی بنیانگذار نظام «در راس امور» توصیف شده است. در قانون اساسی جمهوری اسلامی نیز از اصل 62تا اصل 99 که در فصل ششم تعبیه شده، مهم‌ترین و مبسوط‌ترین وظایف را برای این نهاد قانونگذاری ذکر شده است که قدرت آن را نشان می‌دهد. تصویب هر چیزی از طرح تا لایحه نیازمند حضور تعداد خاصی از نمایندگان و رای مثبت تعدادی از آنان است و این یعنی حضور و یا غیبت هر کدام از نمایندگان می‌تواند در تصویب یا رد یک طرح یا لایحه ویا حتی پیش از آن مطرح شدن آن در صحن علنی مجلس تاثیری تعیین کننده داشته باشد.

اما برخی اتفاقات در تاریخ مجلس شورای اسلامی نشان می دهد که برخی از ساکنان این خانه چندان هوای خانه را ندارند وگاه دلشان هوای دیگری دارد.
اشتیاق برای خروج از مجلس
معمولا با تغییر هردولتی برخی از روسای جمهور به هر دلیلی برخی از وزرای و معاونان خود را از مجلس انتخاب می‌کنند، موضوعی که معمولا با استقبال نمایندگانی مواجه می شود که برای انتخاب‌شان هم حاکمیت و هم خودشان هزینه بسیاری صرف می-کنند. نگاهی به تاریخ مجلس شورای اسلامی نشان می دهد که غلامرضا نوری قزلجه،  احمد دنیا مالی، سید احسان خاندوزی، سیّد جواد ساداتی‌نژاد، حمیدرضا حاجی‌بابایی، محمد عباسی، منوچهر متکی، داود دانش‌جعفری، عبدالرضا مصری، ناصر خالقی، مصطفی معین، قربانعلی دری نجف‌آبادی، عبدالله نوری، سید محسن نوربخش، حسین کمالی، حسین محلوجی، احمد توکلی، علی اکبر ناطق نوری، سید محمد غرضی، حبیب الله عسگراولادی، حسن غفوری‌فرد،  سید علی‌اکبر پرورش و عبدالمجید معادیخواه از جمله نمایندگانی بودند که قبای وزارت را با ردای وکالت عوض کردند. در میان روسای جمهوری محمد احمدی نژاد با حساب کردن روی این اشتیاق توانست طی دو دولت خود 5 نفر از نمایندگان را از مجلس خارج و به دولت خود وارد کند.

غیبت حتی در جلسه رای اعتماد به وزیران

اما در میان نمایندگانی که در مجلس مانده‌اند وبرخی نیز4 تا 5 دوره نماینده مجلس بوده‌اند، نیز نشانه‌هایی دیده می‌شود که گویی اشتیاق نسبت به خضور در مجلس کم شده ویا اموری مهم‌تر(!) گاه انان را وادار می کند تا قید حضور در مجلس را بزنند و از آن خارج شوند. شاید مهم ترین مورد از این وضعیت غیبت محسوس برخی نمایندگان در دومین روز جلسه رای اعتماد به وزرای دولت چهاردهم در همی شهریورماه گذشته باشد. که در ان جلسه یکی از اعضایب هیت رئیسه اسامی 15 نفر از نمایندگان را قرایت کرد که در جلسه غیبت داشتند.

حضور در مجلس، غیبت در رای‌گیری

یکی دیگر از نشانه‌ایی که این وضعیت را بیشتر نشان می‌دهد این است که برخی نمایندگان در صحن علنی حضور دارند، اما تمایلی به شرکت در مباحث ویا حتی رای دادن به مسایل مطرح شده ندارند.

 همین روز گذشته یکی از نمایندگان مجلس در این باره به اظهار نظر پرداخت. نماینده خاش در مجلس در خصوص عدم‌ رای دادن برخی نمایندگان در صحن علنی مجلس که با واکنش محمدباقر قالیباف روبرو شده است، به منیبان گفت:«مجلس یکی از قوه‌های مهم و تاثیرگذار ایران است و به حق، آن را خانه و امید ملت نامیدند.»

علی کرد افزود:«به نظر من تا جایی که امکان دارد باید طرح و لوایحی در مجلس مطرح شود که به درد کشور و مردم بخورد و به نوعی دغدغه عده بسیاری باشد تا نمایندگان هم با رغبت بیشتری به موضوع ورود پیدا کنند.»

عضو مجمع نمایندگان استان سیستان و بلوچستان تصریح کرد:«بنده در طول دوران کاری مجلس سعی کردم در برنامه‌ها و در جاهایی که نیاز به رای و نظرم بوده است فعال باشم. هر نماینده باید به صورت عقلایی و اصولی در جریان امور باشد زیرا نماینده مردم و امید آن‌ها است.»

کرد اظهار کرد:«نماینده باید برای جایگاه خودش احترام قائل باشد و بداند که تاثیرگذاری بالایی دارد. هر نماینده در جلسات مجلس می‌تواند از امکان نطق، تذکر و سوال از مسئولان استفاده کند و حتی این ظرفیت وجود دارد که نظرات خود را در قالب نامه برای هر مسئولی بفرستد.»

نماینده خاش در مجلس گفت:«من خیلی از وضعیت دقیق عدم‌ مشارکت برخی نمایندگان در زمان رای دادن اطلاع ندارم اما این انتقاد از طرف من هم به آن‌هایی که خیلی دل به کار نمی‌دهند وجود دارد. نمایندگان باید با دقت‌نظر بیشتر در رای‌گیری‌ها شرکت کنند و این جایگاه که اسوه ملت است را با کار به موقع و اصولی خودشان الگو قرار دهند.»
او یادآور شد:«با رویه‌ای که گفته شود اسامی نمایندگانی که در رای دادن مشارکت نداشتند از طرف حوزه فناوری مجلس در سایت اطلاع‌رسانی شود را اصلاً قبول ندارم.»
علی کرد گفت:«به نظر من در ابتدا رییس و هیات رییسه مجلس بررسی کنند که اگر جمعی در رای دادن مشارکت نمی‌کنند مشکل از کجاست. اگر از برنامه‌های مطرح شده اس برای آن فکری کنند و اگر رغبتی از سمت نمایندگان وجود ندارد دلیل و یا دلایل آن چیست. در کل این چالش باید در یک محفل دوستانه حل و فصل شود.»

نماینده خاش افزود:«با این تفاسیر حتی اگر طرح و لوایح به نظر نماینده خیلی کارآمد نیامد دلیلی موجهی برای عدم‌ رای دادن او نیست. نماینده باید با حوصله و تاثیرگذار در صحن کمیسیون، فراکسیون، وزارتخانه‌ها و حوزه انتخابیه‌اش ظاهر شود زیرا این کارها شرح وظایف‌اش است».

او در پایان گفت:«گاهی یک نماینده دیر به جلسه صحن می‌رسد و اسم او برای مردم اعلام می‌شود. این روش را مناسب نمی‌دانم. این روند برای وجهه و شخصیت یک نماینده خوب نیست. برخی از این کارها شایسته جایگاه و وجهه نماینده نیست و این دست کارها بیشتر در قالب مدرسه برای دانش‌آموزان باید صورت بگیرد. از این‌رو صلاح را بر این می‌بینم که هیات رییسه برای اصلاح این دست چالش‌ها آیین‌نامه داخلی مجلس را تغییر دهد.»