تبصره تحقیرآمیز!

در حالی که گفته می‌شود رئیس جمهور مسعود پزشکیان از ابلاغ قانون حجاب وعفاف امتناع خواهد کرد، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس اعلام کرد که خودش به عنوان رئیس مجلس در روز 23 آذر این قانون را برای اجرا ابلاغ خواهد کرد. اتفاقی که هم اعلام آن و انتشار جزییات آن وبرخی موارد عجیب در ان واکنش‌های تندی را علیه این قانون برانگیخت.

روز شنبه متن کامل قانون عفاف و حجاب در رسانه‌ها منتشر شد. بخش‌هایی از این قانون از سوی مردم در شبکه‌های اجتماعی بحث‌برانگیز و پر چالش شده است که مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر است:

• 
  - براساس ماده ۶۶ «قانون عفاف و حجاب»، اگر کودکی ۱۳ ساله، در اینستاگرامش ۲ مرتبه یا بیشتر حجاب را مسخره کند، به تشخیص قاضی، به حبس از ۳ ماه تا یکسال در کانون اصلاح و تربیت، ۳۳۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان جزای نقدی و یا اقدامات تامینی و تربیتی دیگر محکوم خواهد شد.
• 
  -  براساس تبصره ۵ ماده ۴۲ این قانون اگر فرد مشهوری به موجب این قانون، محکوم یا پرونده‌دار شود، رسانه‌ها حق ندارند مصاحبه یا مقاله‌ای «مرتبط» با او، منتشر کنند، در صورت ارتکاب، مدیران رسانه به پرداخت ۹۲۰ میلیون تومان جزای نقدی محکوم می‌شوند.
• 
  - بر اساس این قانون، اسنپ و تپسی و امثالهم موظف‌اند ظرف ۲ ماه امکان گزارش‌دهی راننده خودرو در مورد مسافران ناقض قانون حجاب را فراهم کنند. در صورت گزارش راننده درمورد بی‌حجابی، راننده از پرداخت جریمه معاف می‌شود. سکوها موظف‌اند دسترسی آنلاین ماموران فراجا با این سامانه را فراهم کنند. در صورت عدم انجام این کارها سکوی متخلف به پرداخت ۳ ماه سود ناشی از درآمد سکو محکوم می‌شوند.
• 
  - براساس «قانون عفاف و حجاب» اگر مردی، وارد واگن زنان در مترو و اتوبوس شود، بار اول، به ۵میلیون (۳سال تعلیق)، بار دوم به ۱۵میلیون، بار سوم به ۲۰ تا ۸۰ میلیون، بار چهارم به ۸۰ تا ۱۶۵میلیون و بار پنجم و بیش از آن، به ۳۳۰ تا ۵۰۰میلیون تومان جزای نقدی محکوم می‌شود.
• 
  - در قانون عفاف و حجاب آمده که اگر مسئولان محوطه شهرک‌ها یا مجتمع‌ها تصاویر دوربین‌های خود را جهت شناسایی بی‌حجاب‌ها به پلیس ندهند یا فیلم دوربین ها را پاک کنند، به جزای نقدی ۱۸ تا ۳۶ میلیون تومان محکوم می‌شوند.
• 
  آمار و ارقام عجیب
• 
  انتشار این جزییات و به‌ویژه مبالغی که برای جریمه‌های مالی درنظر گرفته شده، تعجب والبته واکنش منفی بخش زیادی از مردم وفعالان سیاسی واجتماعی ورسانه ای را برانگیخت. عمده این واکنش‌ها که در فضای مجازی ابراز شده، همراه با خشم و اعتراض بوده است. به گونه ای که برخی از کاربران این کار را نوعی اعلام جنگ داخلی با مردم(به ویژه زنان) ارزیابی کرده‌اند.
• 
   اعلام جنگ داخلی با زنان
• 
  یک نماینده پیشین مجلس در واکنش به اعلام قانون عفاف و حجاب نوشت با زنان اعلام جنگ نکنید. طیبه سیاوشی، در واکنش به اظهارات قالیباف مبنی بر اینکه ۲۳ آذر ماه قانون عفاف و حجاب ابلاغ می شود، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت :«منطقه در حال انعقاد توافقنامه آتش بس و صلح است. ۲۳ آذر اعلام جنگ با زنان ایران نکنید.» محسن برهانی؛ حقوقدان واستاد دانشگاه در این باره نوشت:« حال که متن قانون حجاب و عفاف منتشر شده است، هر یک از طراحان این قانون را به مناظره‌ای علمی در حضور اساتید حقوق و فقه دعوت می‌کنم تا برای همگان اثبات شود که این قانون نه منطبق بر موازین شرعی است و نه منطبق بر موازین حقوقی. چرا از مناظره گریزانند؟»
• 
  یک کاربر مشهور در شبکه ایکس نیز نوشت: «‏بالاخره قانون حجاب وعفاف رو خوندم. به‌نظر منِ بی‌سواد در امر حقوق که فقط به اندازه دفاع از امور شهروندی خودم در این زمینه مطالعه دارم اصلا شبیه قانون حکومت نبود؛ بیشتر شبیه دستورالعمل گروه‌های اشغالگر علیه شهروندان برای کنترل‌گری بیشتر بود. البته به اعلامیه‌های اعلان جنگ هم شبیه بود.»
• 
  تسهیل دین‌زدایی در بین جوانان
• 
  برخی کاربران نیز با استناد به روایاتی درمورد غیراجباری بودن احکام دین، این قانون را ، یکی از راه‌های دین زدایی بین جوانان ارزیابی کردند. کاربری نوشت: «ولی قانون حجاب و عفاف بهترین راه برای دین‌زدایی از ایران بود که مجلس انتخاب کرد. مطمئن هستم موفق میشه.» کاربری نیز نوشت: «امیرالمومنین علی (ع) خطاب به مالک اشتر:  و بدان هیچ چیز نزد ملت خوشایندتر از نیکی به آنها و «عدم اجبار به چیزی که دوست ندارند» نیست!» کاربر دیرگی در شبکه ایکس نوشت:« مولا علی:« اى مردم، امواج طوفانى فتنه ها را  با كشتیهاى نجات بشكافيد. از راه عداوت و نفرت از يكديگر برگرديد. و طريق مهر و محبت پيش بگيريد. تاج‌هاى فريباى مباهات و افتخار بيكديگر را از تارك خود برداشته بر زمين نهيد.» او ادامه داد:« قانون حجاب و عفاف باعث عداوت و نفرت می‌شود. به امید تجدیدنظر.»
• 
  تبصره تحقیرآمیز
• 
  البته مباحث مطرح شده در فوق سال‌هاست که هنگام انجام اقدامات تند و خشن در مساله حجاب همواره مورد اشاره فعالان سیاسی واجتماعی وفرهنگی بود، اما یک تبصره در این قانون بسیار واکنش برانگیز بوده‌است. در بند دوم از ماده 23 این قانون آمده است: «حمایت از گروههای مردمی امر به معروف و نهی از منکر و صدور مجوز فعالیت آنها و آموزش و ارائه گواهینامه آموزش به آنها و نظارت بر کار ایشان مطابق قوانین و مقررات.»  در تبصره دوم این بند آمده است: «مجوز گروه‌های مردمی امر به معروف و نهی از منکر زبانی و نوشتاری در حدود مواد (٤) (۵) و (٦) قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر مصوب ۱۳۹۴٫۱٫۲۳ برای مؤسسین دارای شرایط زیر صادر می‌شود.۱. تابعیت جمهوری اسلامی ایران . ۲- اسلام و التزام عملی به آن و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. ۳. حسن شهرت. ۴. داشتن حداقل ۲۳ سال تمام شمسی برای هر یک از مؤسسین. ۵. دارا بودن حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی یا سطح دو حوزه علمیه. ۶. نداشتن سوء پیشینه کیفری. ۷. داشتن گواهی پایان دوره آموزش امر به معروف و نهی از منکر. ۸. زمینه سازی حضور علاقمندان در عرصه امر به معروف و نهی از منکر زبانی و رفع موانع.»
  اما شرط اول از این  شروط(یعنی تابعیت جمهوری اسلامی ایران) با یک تبصره عجیب و جنجالی همراه شده است :« شرط مذکور در این بند در خصوص مهاجرین یا اتباع بیگانه در صورت دارا بودن مجوز اقامت رسمی از وزارت کشور اعمال نمی‌شود.»
• 
  این مساله که اتباع کشورهای دیگر ساکن در ایران می‌توانند به زنان ایرانی تذکر حجاب دهند، روز گذشته بسیار واکنش برانگیز شد. برخی از فعالان سیاسی ورسانه‌ای و مردم عادی در شبکه های مجازی آن را نوعی تحقیر زن ایرانی والبته همه ایرانیان ارزیابی کردند که مجلس انقلابی به مردم ایران تحمیل کرده است. برخی نیز آن را با واژه «کاپیتولاسیون» توصیف کردند، برخی نیز گفته اند که این تبصره می‌تواند جرایم علیه زنان ایرانی توسط اتباع بیگانه را نه تنها، بدون مجازات بگذارد، بلکه شرایط ارتکاب آن را نیز فراهم آورد. کاربری در این باره نوشت:« من که دستم‌ به تک تک نمایندگان مجلس ۱۲ که نمی‌رسد. از نمایندگان استان البرز آقایان علیرضا عباسی _ شیرین زاد _ علی حدادی طرح سوال می‌کنم. چطور غیرت و شرف ایرانی‌تون اجازه داد زیر قانون حجاب و عفاف با چنین تبصره‌ای امضاء کنید.مگر خود زن و دختر ندارید؟»  امیر تنها؛ فعال رسانه‌ای نیز نوشت:« حق تذکر تبعه خارجی به زنان ایرانی یا کاپیتولاسیون سوپر انقلابی!؟»
• 
  رضا رشیدپور؛ مجری سابق تلویزیون در شبکه ایکس نوشت: «تبعه‌ی بیگانه غلط می‌کند با هفت جد و آباء‌ش که به هموطن من تذکر بدهد. »کاربر دیگری با سمت وسوی طرفداری از نظام نیز به این صورت واکنش نشان داد:« آقای قالیباف! ابلاغ ‎قانون حجاب و عفاف به ضرر نظام، اسلام و ایران است. به ویژه تبصره مربوط تذکر اتباع بیگانه به دختران و بانوان ایرانی که تنفربرانگیز و یادآور دردی بدتر از کاپیتولاسیون است. » او ادامه داد: «به احترام حاج قاسم عزیز، کمتر این مردم را آزار دهید. پاداش همراهی و صبر مردم این نیست. »