ژاله علو پیشکسوت بازیگری و دوبله ایران که بود؟

زندگینامه ژاله علو

ژاله علو با نام شناسنامه‌ای شوکت علو در تاریخ اول فروردین ۱۳۰۶ در سنگلج تهران متولد شد. پدرش یک ارتشی بود و پدربزرگش (علوالسلطنه) از خوشنویسان دوران قاجار بود. بواسطه حضور در یک خانواده هنردوست، او از همان دوران کودکی آثار ادبی ادیبان ایرانی، همچون حافظ و سعدی و مولانا را فرا گرفت و نوجوانی خود را با عضویت در چند انجمن ادبی و گروه شعرخوانی ادامه داد تا موفق به راهیابی به رادیو و گویندگی شد. وی علو در سال ۱۳۲۶ از دانشسرای مقدماتی تهران فار غ‌التحصیل شد. او همچنین فارغ‌التحصیل هنرستان هنرپیشگی تهران در سال ۱۳۲۹ است.

 ازدواج و همسر ژاله علو

بانو ژاله علو دو بار ازدواج کرد که در زیر درمورد همسران خانم بازیگر توضحاتی ارائه شده است.

ژاله علو در سال ۱۳۳۰ و در سن ۲۴ سالگی با نصرت الله محتشم کارگردان ازدواج کرد که این ازدواج بعد از مدتی به جدایی ختم شد. همسر اول ژاله علو نصرت الله محتشم در سن ۶۹ سالگی و در سال ۱۳۵۸ دار فانی را وداع گفت.

بانوی بازیگر سینمای ایران پس از جدایی از نصرت الله محتشم، برای دومین بار با ایرج رزمجو (ترانه سرا و قهرمان پرش ارتفاع) ازدواج کرد که این ازدواج ژاله علو هم به جدایی ختم شد. همسر سابق خانم علو در اسفند ۱۳۹۳ و در سن ۷۸ سالگی فوت کرد. ژاله علو از ازدواج اولش فرزندی نداشت، اما از ازدواج دوم خود یک فرزند پسر بنام شاهرخ دارد.

آغاز فعالیت‌های هنری

ژاله علو فعالیت حرفه‌ای خود را بعد از دانشسرای مقدماتی شروع کرد و مستقیماً وارد رادیو شد و به اعلام برنامه پرداخت. او از سال ۱۳۲۷ به طور جدی‌تری کار خود را در رادیو ادامه داد. اولین نمایش رادیویی‌اش با پرویز خطیبی بود و بعد از آن با مهدی قاسمی، نصرت الله محتشم، عزیز الله حاتمی هم همکاری کرد.

علو از اولین پایه‌ریزان برنامه «داستان شب» با نصرت الله محتشم بود و پای ثابت این نمایش رادیویی شد. با وجود برنامه‌هایی مانند «داستان شب» و نمایش‌های رادیویی، کار رادیو رونق گرفت و او نیز این فضای گرم را خانه خود دید و در کار‌های رادیویی پرشماری حضور پیدا کرد.

او پس از پایان تحصیلات هنرپیشگی در فیلم طوفان زندگی، به ایفای نقش پرداخت. پس از بازی در چند فیلم سینمایی، وارد عرصه تئاتر شد و نخستین اجرای خود را در سال ۱۳۲۸، در یکی از نمایش‌های هنریک استپانیان تجربه کرد. آخرین اجرای تئاتر خود را در سال ۱۳۳۷ و در نمایشی به نام توپاز، به کارگردانی نصرت‌الله محتشم، انجام داد.

 علو در طول سال‌های فعالیت خود در مجموعه‌های تلویزیونی گوناگونی به ایفای نقش پرداخت و بازی در مجموعه «روزی روزگاری» و فیلم سینمایی «مهمان مامان» در ذهن تماشاگران ماندگار است. سریال مختارنامه آخرین تجربه بازیگری بانو ژاله علو در سال ۱۳۹۰ در تلویزیون بود و با فیلم فصل ماهی سفید به کار خود در سینما پایان داد.

همچنین او آغازگر دوبله کارتون در ایران بود و دوبله بسیاری از کارتون‌های والت دیسنی، مانند پینوکیو، سفید برفی، زیبای خفته، سیندرلا، صد و یک سگ خالدار به کارگردانی وی انجام شده‌اند. یکی از شاخص‌ترین فعالیت‌های خانم علو در کارنامه هنری اش، مدیریت دوبلاژ سریال سال‌های دور از خانه یا همان اوشین بود که در سال ۱۳۶۵ و سن ۵۹ سالگی خانم بازیگر رقم خورد.

جوایز ژاله علو

ژاله علو در طول دوران فعالیت حرفه‌ای خود، تأثیر عمیقی بر فرهنگ و هنر ایران گذاشت و نام او همواره با خاطرات شیرین سینما و تلویزیون در ایران پیوند خورده است. در ادامه برخی جوایز ژاله علو در طول سال‌ها فعالیت هنری‌اش را مرور می‌کنیم:

•        تندیس افتخار برای یک عمر فعالیت سینمایی از سوی خانه سینمای ایران (۱۳۸۲)

•        تقدیرنامه برای یک عمر فعالیت هنری و تأثیر فرهنگی از انجمن بازیگران سینمای ایران

•        لوح تقدیر به عنوان کارگردان برتر از ششمین جشنواره بین‌المللی برنامه‌های رادیویی

•        لوح تقدیر و جایزه بهترین کارگردانی برای نمایشنامه رادیویی «یک اتفاق ساده در جشنواره بین‌المللی برنامه‌های رادیویی (۱۳۸۵)

•        معرفی به عنوان چهره ماندگار (۱۳۸۹)

•        لوح تقدیر و هدیۀ کمیسیون ملی یونسکو در ایران به پاس یک عمر فعالیت هنری

درگذشت ژاله علو

ژاله علو بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون و گوینده و بازیگر هنر‌های نمایشی رادیو در تاریخ سوم دی ۱۴۰۳ در سن ۹۷ سالگی درگذشت.

آثار هنری ژاله علو

سینما

ژاله علو بازی در بیش از ۵۰ فیلم سینمایی را در کارنامه‌ی کاری خود دارد که تعدادی از آن به شرح زیر است:

•        طوفان زندگی:علی دریا بیگی، ۱۳۲۷

•        زندانی امیر:اسماعیل کوشان، ۱۳۲۷

•        واریته بهاری:پرویز خطیبی، ۱۳۲۸

•        افسونگر:اسمکاعیل کوشان، ۱۳۳۱

•        آغا محمدخان قاجار:نصرت الله محتشم، ۱۳۳۳

•        ماجرای زندگی:نصرت الله محتشم، ۱۳۳۳

•        عروس دجله:نصرت الله محتشم، ۱۳۳۳

•        اتهام:شاپور یاسمی، ۱۳۳۵

•        یعقوب لیث صفاری:علی کسمایی، ۱۳۳۶

•        طلسم شکسته:سیامک یاسمی، ۱۳۳۷

•        بیژن و منیژه:منوچهر زمانی، ۱۳۳۷

•        بی‌ستاره‌ها:خسرو پرویزی، ۱۳۳۸

•        پیمان دوستی:مهدی رئیس فیروز، ۱۳۳۸

•        آسمون جل:نصرت الله وحدت، ۱۳۳۸

•        صفرعلی:سعید نیوندی، ۱۳۳۹

•        پیمان دوستی:مهدی رئیس فیروز، ۱۳۳۹

•        شب کلاه شیطان:ناتمام-۱۳۳۹

•        مرفین یا آفت زندگی:۱۳۳۹

•        دندان افعی:اسماعیل کوشان، ۱۳۴۰

•        بیوه‌های خندان:نظام فاطمی، ۱۳۴۰

•        ور پریده:سیامک یاسمی، ۱۳۴۱

•        طلای سفید:جمشید شیبانی، ۱۳۴۱

•        کلید:محمود نوذری و ژرژ لیچنسکی، ۱۳۴۱

•        هوکانی:ناتمام-۱۳۴۸

•        شیرین و فرهاد:رحیم رحیمی پور، ۱۳۴۹

•        لیلی و مجنون:سیامک یاسمی، ۱۳۴۹

•        طوقی:علی حاتمی، ۱۳۴۹

•        پنجره:جلال مقدم، ۱۳۴۹

•        پل:خسرو پرویزی، ۱۳۵۰

•        احساس داغ:روبیک زادوریان، ۱۳۵۰

•        داش‌آکل:مسعود کیمیایی، ۱۳۵۰

•        لوطی:خسرو پرویزی، ۱۳۵۰

•        آدمک:خسرو هریتاش، ۱۳۵۰

•        قلندر:علی حاتمی، ۱۳۵۱

•        اتل متل توتوله:ایرج قادری، ۱۳۵۱

•        فتنه چکمه پوش:همایون بهادران، ۱۳۵۱

•        ساعت فاجعه:رایموند هواکیمیان، ۱۳۵۱

•        عباسه و جعفر برمکی:امیر شروان، ۱۳۵۱

•        آبنبات چوبی:امان منطقی، ۱۳۵۱

•        شیرعلی مردان:ناتمام-۱۳۵۱

•        کیفر:عبدالله غیابی، ۱۳۵۲

•        غریب:۱۳۵۲

•        صدای صحرا:نادر ابراهیمی، ۱۳۵۴

•        واسطه‌ها:حسن محمدزاده، ۱۳۵۶

•        زمان از دست رفته:پوران درخشنده، ۱۳۶۸

•        پرواز را به خاطر بسپار:حمید رخشانی، ۱۳۷۱

•        جنگ نفت‌کش‌ها:محمد بزرگ نیا، ۱۳۷۲

•        آدم‌برفی:داوود میرباقری، ۱۳۷۳

•        روز واقعه:شهرام اسدی، ۱۳۷۳

•        پری (گوینده):داریوش مهرجویی، ۱۳۷۳

•        طالع سعد:مهستی بدیعی، ۱۳۷۴

•        زن امروز:مجید قاری زاده، ۱۳۷۵

•        سلطان:مسعود کیمیایی، ۱۳۷۵

•        مسافر ری (نسخه سینمایی):داوود میرباقری، ۱۳۸۰

•        مهمان مامان:داریوش مهرجویی، ۱۳۸۲

•        کارناوال مرگ:حبیب الله کاسه ساز و رضا اعظمیان، ۱۳۸۷

•        ملک سلیمان:شهریار بحرانی، ۱۳۸۷

•        شیرین:عباس کیا رستمی، ۱۳۸۷

•        مجبوریم:رضا درمیشیان، ١٣٩٧

•        فصل ماهی سفید:قربان نجفی، ١٣٩٨

سریال

•        سایه روشن: یوسف طاهریان، ۱۳۹۰

•        مختارنامه: داوود میرباقری، ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۰

•        مستند ساکن صحرای سکوت:۱۳۸۷ تا ۱۳۹۰

•        شیخ بهایی: شهرام اسدی، ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۷

•        ساعت شنی: بهرام بهرامیان، ۱۳۸۵

•        روز رفتن: جواد افشار، ۱۳۸۵

•        مشق عشق: بهرام بهرامیان، ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۴

•        روشن‌تر از خاموشی: حسن فتحی، ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۱

•        تفنگ سرپر: امرالله احمدجو، ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۱

•        مسافر ری: داوود میرباقری، ۱۳۷۹

•        آی آدم‌ها: محمد حسین پور، ۱۳۷۹

•        یکی بود یکی نبود: جواد افشار، ۱۳۷۸

•        روز‌های زندگی: سیروس مقدم، ۱۳۷۷ تا ۱۳۷۸

•        بگذار آفتاب براید: حسین مختاری، ۱۳۷۷ تا ۱۳۷۸

•        چشم به راه: اصغر فرهادی، ۱۳۷۷

•        پیگرد: اردشیر طلوعی، ۱۳۷۵

•        قائم مقام فراهانی: محمدرضا ورزی، ۱۳۷۵

•        زیر چتر خورشید: بهمن زرین‌پور، ۱۳۷۵

•        بی بی یون: حسین پناهی، ۱۳۷۴

•        این خانه دور است: مسعود رسام و بیژن بی‌رنگ، ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۴

•        آوای فاخته: بهمن زرین‌پور، ۱۳۷۳

•        سنگ و شیشه: جمشید حیدری، ۱۳۷۲

•        سرزمین من و نقابداران: مرتضی جعفری، ۱۳۷۲

•        تاریخ روابط ایران و انگلیس: مرتضی جعفری، ۱۳۷۲

•        باغ گیلاس: مجید بهشتی، ۱۳۷۲

•        روزی روزگاری: امرالله احمدجو، ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۱

•        نقاشی با خطوط ساده: میترا عبدی، ۱۳۷۰

•        وزیر مختار: سعید نیکپور، ۱۳۷۰

•        گالش‌های مادربزرگ: بهمن زرین‌پور، ۱۳۶۷

•        بخش ۴ جراحی: مسعود فروتن، ۱۳۶۷

•        اسناد کهنه تاریخ نو: نادر ابراهیمی، ۱۳۶۷

•        گرگ‌ها: داوود میرباقری، ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۶

•        امیرکبیر: سعید نیکپور، ۱۳۶۳ تا ۱۳۶۴

تئاتر

•        ماری مادلن

•        در سایه حرم

•        سوگلی حرمسرا

•        دزد ناشی

•        سرباز فداکار

•        شاه صفی

•        در زوایای حرم

•        جاسوسه

•        شعله

•        لبخند مرموز

•        آغا محمد خان قاجار

•        تو مال منی

•        تلافی

•        قهرمان

•        میهمانان سمج

•        توپاز

•        رقص زمین (فقط صدا)

دوبله

•        گوینده نقش‌های اول به‌جای سوفیا لورن (هوس زیر درختان نارون، خانه قایقی)

•        سوزان هیوارد (فاتح، رعد در آفتاب)

•        مورین اوهارا (دام والدین (۱۹۶۱)، نسل کمیاب، کوهستان اسپنسر)

•        جینا لولوبریجید (رؤیای شیرین)

•        ایوان دکارلو (شیاطین دریا)

•        دوریس دی (لج و لجبازی)

•        جانا ماریا کاناله (ببر هفت دریا)

•        جین هاگن (جنگل آسفالت)

•        کتی جورادو (مردی از دل ریو)

•        بتی فیلد (پیک‌نیک)

•        جوآن اوبرایان (در نمایشگاه جهانی اتفاق افتاد)

•        شرلی آنه فیلد

•        آلیدا والی

•        ایوون سانسون

•        آوا گاردنر

•        جون کرافورد

•        باربارا استانویک

•        ریتا هیورث

•        مستند حیات وحش هند به‌عنوان راوی (مدیر دوبلاژ امیرمحمد صمصامی)

مدیریت دوبلاژ

کارتون‌های والت دیزنی: سفیدبرفی و هفت کوتوله، پینوکیو، سیندرلا، زیبای خفته، گربه‌های اشرافی، جک و لوبیای سحر آمیز و…

مجموعه کارتونی «رامکال»

مجموعه کارتونی «سرندیپیتی»

مجموعه کارتونی «دهکده حیوانات (میشا)»

مجموعه کارتونی «بامزی قویترین خرس دنیا»

مجموعه کارتونی «الفی اتکین»

مجموعه کارتونی «پت پست‌چی»

مجموعه تلویزیونی «سال‌های دور از خانه (اوشین)»

مجموعه تلویزیونی «سوئینی»

مجموعه تلویزیونی «زن اتمی»

فیلم سینمایی «جادوگر شهر زمرد»

فیلم سینمایی «بیست هزار فرسنگ زیر دریا»

فیلم سینمایی «تام بندانگشتی»

فیلم سینمایی «بادبادک آبی»

فیلم سینمایی «یوزپلنگ»

فیلم سینمایی «پسری روی دلفین»

فیلم سینمایی «دُن آرام»

فیلم سینمایی «شنیدم که جغدی مرا به نام می‌خواند