مارک فینو:ترامپ آماده مذاکره با ایران است/ «مکانیسم ماشه» با توافق تهران و واشنگتن بی اثر می شود

«مارک فینو» سخنگوی اسبق وزارت خارجه فرانسه می گوید: دولت ترامپ آماده مذاکره در مورد کل موضوع، به طور جداگانه یا در چارچوب یک برجام جدید است.

دونالد ترامپ در مصاحبه با «شان هانتی» مجری فاکس نیوز گفت اطمینان دارد می‌تواند توافقی را با ایران برای «اطمینان مطلق پیدا کردن از دست نیافتن ایران به سلاح هسته‌ای» برقرار کند.

این رئیس جمهور آمریکا که در پی ناکامی سیاست به اصطلاح «فشار حداکثری» در دولت اولش علیه ایران حالا در دولت دوم خود مارکو روبیو را به عنوان وزیر خارجه منصوب کرده، در این مصاحبه ادعا کرد: «ایران یک ماجرای متفاوت است. ایران یک مساله کاملا متفاوت است. این یک معامله مذهبی است. این بسیار خطرناک است.»

به نوشته رسانه آمریکایی «نیویورک پست»، ترامپ از سیگنال فرستادن درباره اینکه آیا از دست زدن به «حملات پیشگیرانه به تاسیسات هسته‌ای ایران» پشتیبانی می‌کند خودداری کرده، اما در راستای نشان دادن تداوم خصومت خود علیه ایران مدعی شد که «ایران نمی‌تواند یک سلاح هسته‌ای داشته باشد.»

رئیس جمهور جدید ایالات متحده ادعا کرد در خاتمه دور اول ریاست جمهوری‌اش «حدود یک هفته با برقرار کردن توافقی با ایران فاصله داشته» و هنوز معتقد است که می‌تواند توافقی را امضا کند که «مطلقا اطمینان حاصل شود ایران به تسلیحات هسته‌ای دست پیدا نمی‌کند.»

ترامپ با تهدید درباره اینکه «هرگز اجازه نمی‌دهم ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند» مدعی شد: «راه‌هایی برای اطمینان پیدا کردن مطلق از این مساله وجود دارد اگر که شما یک توافق را برقرار کنید... شما باید ۱۰ بار راستی آزمایی کنید.»
او در ادامه گفت: «اگر آنها [به سلاح هسته‌ای]دست یابند همه می‌خواهند آن را به دست بیاورند و سپس کل مساله تبدیل به یک فاجعه خواهد شد.»

در خصوص این موضوع، خبرنگار تابناک گفتگویی با «مارک فینو» سخنگوی پیشین وزارت خارجه فرانسه انجام داده است که در ادامه آمده است. «فینو» در حال حاضر عضو ارشد بخش عدم اشاعه در «مرکز سیاست امنیتی ژنو» (GCSP) است.

*رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مذاکره ایران و آمریکا را برای حل موضوع هسته‌ای ضروری دانسته است. ارزیابی شما از سخنان وی چیست؟

این بسیار واقع بینانه و عملی است. درست است که برجام تنها پس از مذاکره مستقیم درباره موضوعات کلیدی بین ایران و ایالات متحده منعقد شد. اکنون پس از بازگشت ترامپ به کاخ سفید و شکست بایدن در احیای برجام، احتمالاً این موضوع بیشتر صادق است.

*به صورت کلی چرا گروسی به چنین موضوعی ورود کرده است. آیا این موضوع در زمره وظایف وی تعریف می‌شود؟

البته؛ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مأموریت متفاوت و توافق‌های جداگانه‌ای با ایران برای اطمینان از پایبندی به توافقنامه پادمان دارد. با این حال، همیشه وابستگی متقابلی بین اجرای توافق پادمان (و پروتکل الحاقی علیرغم عدم تصویب آن توسط ایران) و برجام وجود داشت. هدف یکی است: اطمینان از اینکه برنامه هسته‌ای ایران فقط صلح‌آمیز باقی می‌ماند، و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مورد نیاز است تا راستی آزمایی کند که آیا ایران به برجام پایبند است یا خیر.

*«آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد در اجلاس داووس گفته است «ایران یک بار برای همیشه روشن کند که دست از داشتن سلاح هسته‌ای برمی‌دارد.» این اظهارات در حالی است که گروسی در همین اجلاس گفته است شواهدی برای تولید سلاح هسته‌ای در ایران نداریم. در واقع گوترش در حالی ایران را متهم می‌کند که گروسی به عنوان مدیر کل نهادی که مسئول راستی آزمایی در این زمینه است آنرا رد می‌کند. سخنان گوترش به چه دلیلی عنوان شده است؟

شاید این سردرگمی ناشی از یک موضوع ترجمه باشد. گوترش می داند که ایران در حال حاضر سلاح هسته ای ندارد. او فقط می‌خواهد مطمئن شود که این وضعیت باقی می‌ماند.

*مارک روبیو وزیر خارجه آمریکا از مکانیسم ماشه حمایت کرده است. ما حدود ۸ ماه تا اکتبر ۲۰۲۵ زمان پایان یافتن محدودیت‌های برجامی ایران فاصله داریم. شما تصور می‌کنید گفتگوی احتمالی ایران و آمریکا تا آن زمان به نتیجه خواهید رسید؟

در واقع، این بخشی از استراتژی «فشار حداکثری» ترامپ برای تأثیرگذاری بر سیاست ایران است. با این حال، این می تواند نشانه خوبی نیز باشد مبنی بر اینکه دولت ترامپ آماده مذاکره در مورد کل موضوع، به طور جداگانه یا در چارچوب یک برجام جدید است.

*اگر ایران و آمریکا به توافق برسند در این حالت واکنش اروپا چه خواهد بود؟ برخی معتقدند اگر در توافق ایران و آمریکا ملاحظات اروپایی‌ها برآورده نشود ممکن است آنها از مکانیسم ماشه به عنوان یک اهرم برای بر هم زدن توافق ایران و آمریکا استفاده کنند. با این استدلال موافق هستید؟

این فرضی است. می‌توانیم فرض کنیم که هماهنگی‌هایی بین E3 و ایالات متحده وجود خواهد داشت، حتی اگر روش‌های دستیابی به توافق ممکن است متفاوت باشد (نوعی تقسیم کار بین «پلیس خوب» و «پلیس بد»). در هر صورت، بازگرداندن تحریم‌ها توسط اروپایی‌ها بدون آمریکایی‌ها وزن چندانی نخواهد داشت و می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد و به منافع اقتصادی اروپا آسیب بیشتری وارد کند.