فرصت‌ها و تهديدهاي كمپين فشار
روزنو :محمد صادق جوادي‌حصار، فعال سياسي ديگري است كه در گفت‌وگو با «اعتماد» در خصوص اقدامات و اظهارات اخير ترامپ به اظهارنظر پرداخته و مي‌گويد: «ترامپ مانيفست بنياديني براي خود دارد و آن اينكه «من بايد هميشه تيتر يك خبرهاي جهان باشم!» براي اينكه تيتر يك باشد نيز هر كاري از او ساخته است.
محمد صادق جوادي‌حصار: ايران نبايد فرصت مذاكره مستقيم را از دست بدهد
عباس سليمي‌نمين: ايران آماده رفع هرگونه ابهامي درباره پرونده هسته‌اي خود است
سعيد شريعتي: ايران بدون توجه به حاشيه‌سازي‌ها منافع خود را دنبال مي‌كند
مهدي بيك اوغلي
« اينها خيال مي‌كنند همه‌چيز ما به نفت وابسته است و مي‌خواهند جلوي صادرات نفت ما را بگيرند.» اينها عباراتي است كه مسعود پزشكيان در واكنش به آغاز كمپين فشار حداكثري مطرح كرده است. پزشكيان در عين حال يادآور شد: «امريكا مي‌گويد كه ايران را تحريم مي‌كند، در حالي كه اگر ما داشته‌هاي‌مان را به خوبي مديريت و با همسايه‌ها رابطه خوبي داشته باشيم، مگر مي‌شود كشوري با اين ظرفيت و ارتباطات قديمي با همسايگانش را به اين سادگي تحريم كرد؟» اظهاراتي كه تصويري از رويكرد دولت چهاردهم در مواجهه با فرصت‌ها و تهديدها را نمايان مي‌كند. اجراي سياست تنش‌زدايي و گفت‌وگو با همه طرف‌هاي اثرگذار، اما متوقف نماندن بر مذاكرات و اتخاذ تدابير لازم براي بهبود شاخص‌هاي اقتصادي و كاهش تاثيرگذاري تحريم‌ها رويكردي است كه دولت در پيش گرفته و ديروز از جانب چهره‌هايي چون عباس عراقچي وزير خارجه، محمد جواد ظريف معاون راهبردي رييس‌جمهور و فاطمه مهاجراني سخنگوي دولت تشريح شد. عراقچي در واكنش به صحبت‌هاي ترامپ در جمع خبرنگاران اعلام كرد: «فشار حداكثري شكست خورده و باز هم شكست خواهد خورد.» ظريف هم به اين نكته اشاره كرد كه «سياست فشار حداكثري باعث افزايش غني‌سازي ايران به 60درصد شده» و فاطمه مهاجراني هم بر اين نكته پافشاري كرد كه ايران در سايه شعار عزت، مصلحت و حكمت آمادگي گفت‌وگو با همه طرف‌ها را دارد. فارغ از مسوولان اجرايي اما بايد ديد فعالان سياسي در خصوص آغاز كمپين فشار حداكثري و صحبت‌هاي رييس‌جمهور امريكا چه نظري دارند؟ «اعتماد» در اين گزارش سراغ فعالان سياسي اصلاح‌طلب و اصولگرا رفته تا نظر آنها را درباره آغاز اين كمپين و راهبردي كه ايران بايد تدارك ببيند، جويا شود.
ايران نبايد فرصت مذاكره مستقيم را از دست بدهد
محمد صادق جوادي‌حصار، فعال سياسي ديگري است كه در گفت‌وگو با «اعتماد» در خصوص اقدامات و اظهارات اخير ترامپ به اظهارنظر پرداخته و مي‌گويد: «ترامپ مانيفست بنياديني براي خود دارد و آن اينكه «من بايد هميشه تيتر يك خبرهاي جهان باشم!» براي اينكه تيتر يك باشد نيز هر كاري از او ساخته است. يك روز ممكن است بگويد من با آقاي پزشكيان دست داده، با او دوستي خواهم كرد و با دولت ايران از در آشتي در خواهم آمد و روز ديگر ناگهان اعلام كند چون منافع من تامين نمي‌شود از اين كار استنكاف مي‌كنم و فشار حداكثري را وارد مي‌سازم! مهم اين است كه حرف و سخن و شخصيت او همواره در منظر افكار عمومي جهانيان در صدر باشد. امريكايي‌ها شعاري قديمي دارند كه مبتني بر آن مي‌گويند، «امريكا اول». اما شعار واقعي ترامپ اين است كه «ترامپ اول»! او مي‌خواهد بگويد من در صدر مسوولان جهان، در اوج قدرت‌هاي جهان و بر بلنداي شخصیت‌هاي جهان هستم. اگر اين بخش از شخصیت جاه‌طلب و هژموني‌خواه ترامپ را كنار گذاريم به شرايط، مشكلات و اقتضائاتي مي‌رسيم كه او و امريكا با آنها دست به گريبان هستند. برخي از اين گزاره‌هاي مهم اين است كه ترامپ به رغم همه شوآف‌هايي كه انجام مي‌دهد مي‌داند كه دستگاه ديپلماسي، دستگاه قضايي و دستگاه سياست‌ورزي امريكايي بسيار بي‌رحم‌تر از آن است كه بخواهد تسليم جاه‌طلبي‌هاي تام و تمام او بشود. به همين دليل اين ساختارها در تلاشند ترامپ را به هر طريقي زمينگير كنند تا جريان رقيب بتواند از او باج بگيرد و نوعي توازن در قدرت شكل بگيرد. به همين دليل است كه ترامپ دوست دارد بگويد، پروژه‌اي كه جمهوري‌خواهان و دموكرات‌هاي امريكايي نتوانستند انجام دهند، او مي‌تواند به ثمر برساند! يعني ايران را در حوزه ديپلماسي هسته‌اي و سياست‌هاي اتمي، مجبور به اعتراف و شفاف‌سازي كند. به زعم خود ايران را مجبور كند پاي ميز مذاكره آمده و آنچه كه ترامپ در مورد ساخت بمب اتم مي‌گويد را بپذيرد. اين ادعاي بي‌پايه و اساس كه ايران دنبال سلاح هسته‌اي است سال‌هاست كه از سوي مقامات مختلف غربي مطرح مي‌شود و هر اندازه ايران بيشتر انكار مي‌كند و اسناد و مدارك بيشتري براي صلح‌آميز بودن دانش هسته‌اي خود ارايه مي‌كند، باز هم آنها ادعاي خود را پيگيري كرده و بر روي آن اصرار مي‌كنند. آنها كاري با اين واقعيت ندارند كه ايران قصد دارد سلاح هسته‌اي داشته باشد يا نه؟ اما به اين بهانه نياز دارند تا ايران را تحت فشار قرار داده و افكار عمومي امريكا و اروپا را قانع كنند كه چنين تهديدي وجود دارد. بنابراين در پناه چنين تهديدي اين ايده را پيش مي‌برند كه نياز است از روش‌هاي نامتعارف، غير معقول و غيرمنطقي استفاده شود تا ايران مجاب به اجراي سياست جهاني شود. از سوي ديگر تصور امريكايي‌ها به ويژه ترامپ اين است كه وضعيت عمومي ايران به گونه‌اي است كه مي‌توان ايران را به پذيرش پاره‌اي خواسته‌هاي غيرمنطقي مجبور كرد. البته اين هنرمندي ايراني‌ها خواهد بود كه براي دستيابي به خواسته‌هاي خود يعني تصويب fatf و حل مشكلات مرتبط با نظارت‌هاي مالي بين‌المللي، به گونه‌اي رفتار نكنند كه امريكا از اين دريچه بتواند فشاري و اتهامي را متوجه ايران كند. فكر مي‌كنم ترامپ دچار نوعي توهم ابرمرد بودن يا سوپرمن بودن شده است. مثلا اينكه اعلام مي‌كند كانادا و جزاير گرينلند و... بايد به امريكا ملحق شوند اين امر را بر او مشتبه مي‌كند كه آدم خاص و ويژه‌اي است. فكر مي‌كنم هوشمندي و تحركات ديپلماتيك خوبي كه ايران شروع كرده و امريكا را دچار دستپاچگي سياسي كرده نهايتا شرايطي را ايجاد مي‌كند كه ايران بتواند از فرصت‌هاي موجود ظرفيتي را براي كاهش مشكلات مردم و بهبود شاخص‌هاي اقتصادي و راهبردي خود بيابد. ايران نبايد از اين فرصت‌هاي ارتباطي به سادگي عبور كند و بايد تلاش كند در ميدان ديپلماسي و مذاكره، منافع ملي خود را محقق كند.»
ايران آماده رفع هرگونه ابهامي درباره پرونده هسته‌اي خود است
عباس سليمي، فعال سياسي اصولگرا از منظر متفاوتي به بحث ورود كرده و معتقد است، ايران همواره ابهامات آژانس در خصوص برنامه هسته‌اي خود را بر طرف كرده اما باز هم برخي كشورها به بهانه‌اي تازه، پرسش‌ها و ابهامات تازه‌اي را مطرح مي‌كنند. سليمي‌نمين در خصوص اظهارات و اقدامات اخير ترامپ درباره اعمال فشار حداكثري و اعلام آمادگي‌اش براي مذاكره با ايران مي‌گويد: «ايران هرگز ايده مذاكره و گفت‌وگو را رد نكرده و همواره اعلام كرده اگر ابهامي در رابطه با فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران وجود دارد، بالاتر از تعهداتش حاضر است همكاري كند تا شفافيت لازم شكل بگيرد. امروز هم آژانس به اين واقعيت معترف است كه ايران هم همكاري‌هاي لازم را داشته و هم انحرافي از برنامه خود نداشته است. علي‌رغم اين موضوع فضاسازي‌هايي عليه ايران صورت مي‌گيرد. ايران براي رفع اين ابهامات باز هم اعلام كرد، حاضر است مذاكرات را پيش ببرد. اينكه ترامپ هم بحث تحريم‌هاي فوق‌العاده را عليه ايران مطرح مي‌كند و هم بحث مذاكرات را نوعي تناقض است. به كارگيري ابزار فشار در بالادست مذاكره به هيچ‌وجه مذاكره تلقي نمي‌شود. يعني مذاكره‌اي كه تحت فشار قرار داشته باشد، طبيعتا نوعي اعمال زور با صورت موجه‌تر است. ايران البته اين روند را نمي‌پذيرد. اما مذاكره را پي مي‌برد. اساسا توسط رهبري در اين دولت اعلام شد كه اگر مي‌خواهيد مذاكره كنيد، مذاكره كنيد اما بدانيد كه آنها با عداوت عمل خواهند كرد. به نظر من دولت بايد اعلام كند، بحث مذاكره چيزي نبوده كه ايران به آن اعتقاد نداشته باشد و براي آن اعلام آمادگي نكرده باشد. بنابراين مذاكره از نظر ايران ايرادي ندارد. اما اينكه ترامپ، گفته مايل است با مقامات ارشد كشور ديدار و ملاقات كند، مقامات ايران، اين اعتبار را براي خود قائل هستند كه شأن خود را از حاشيه دور نگه دارند. فرد و دولتي كه قبلا مفاد يك توافق بين‌المللي را نقض كرده و زير پا گذاشته حتما بايد تغييري در رويه خود دهند تا ايران اعتقاد پيدا كند كه همان تجربه‌ها دوباره تكرار نمي‌شوند. ايران اعلام كرده، مذاكره را با امريكايي‌ها ادامه مي‌دهد، اما امريكايي كه از توافق قبلي خارج شده بايد نشانه‌اي بروز دهد كه ايران بداند حداقل در حد مذاكره مي‌توان به آنها اعتماد داشت. در مورد اظهارات ترامپ درباره راستي‌آزمايي در خصوص فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران هم بايد يادآور شد كه راستي‌آزمايي فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران، ارتباطي با ترامپ ندارد! اين موضوع تشكيلات خاص خود را در نظام بين‌الملل دارد، اينكه قرار باشد هر طرفي ديدگاه‌هاي خود را در مورد راستي‌آزمايي بدهد، معنايي جز هرج و مرج ندارد. در نظم بين‌المللي، تعهدات كشورها تعريف شده، ايران به تعهدات پايبند و حتي بيشتر از تعهدات خود در مسير راستي‌آزمايي حركت كرده است. ترامپ نبايد مدعي راستي‌آزمايي باشد. آژانس بين‌المللي انرژي اتمي است كه مي‌تواند ابهامات و پرسش‌هاي خود را مطرح كند و ايران هم مانند قبل به اين پرسش‌ها پاسخ مي‌دهد. اما دوباره از طريق فضاسازي و انتشار اخبار كذب موارد تازه‌اي مطرح مي‌شود. با اين وجود ايران همواره با آژانس همكاري قانوني و حتي فوق‌العاده را داشته و همچنان نيز خواهد داشت.»
ايران بدون توجه به حاشيه‌سازي‌ها منافع خود را دنبال مي‌كند
سعيد شريعتي، فعال سياسي اصلاح‌طلب معتقد است كه ايران بدون توجه به حاشيه‌ها و فضاسازي‌هايي كه ممكن است از سوي بازيگران مختلف ايجاد شود، بايد تلاش كند در راستاي منافع خود عمل كند. او در اين زمينه يادآور مي‌شود: «فكر مي‌كنم حاكميت ايران مستقل از رفتار يا گفتار طرف امريكايي بايد اراده خود را نشان دهد كه كدامين مسير را براي حل مسائل سياست خارجي، خروج ايران از انزوا و رفع تحريم‌ها دنبال مي‌كند. ايران اين روند را نبايد به دليل رفتارهاي نمايشي و گفتارهاي دوگانه و غير شفاف ترامپ متوقف كند. ما در سياست خارجي‌مان اصولي داريم كه بارها از سوي مسوولان مختلف تكرار شده است. سه‌گانه عزت، حكمت و مصلحت همواره از سوي ايران به عنوان بنيان هر نوع مذاكره و تعاملي در نظر گرفته شده است. بر پايه اين اصول بايد راه‌حل فوري و قابل حصولي براي حل مسائل حوزه سياست خارجي يافت و آن را پيش برد. اينكه ترامپ سياست چماق و هويج را دنبال مي‌كند، طبيعي است. او دست‌فرمان و راهبرد خود را دارد و بهره‌برداري از فشار حداكثري را در دستور كار قرار داده تا ايران را در ضعيف‌ترين حالت و بحراني‌ترين شرايط ممكن پاي ميز مذاكره بكشاند و تسليم كند! بارها در گفت‌وگوهاي مختلف بيان كرده‌ام كه ايران در حال حاضر با دو مسير روبه‌روست و به جز اين دو مسير، راه ديگري ندارد. يا بايد تن به مذاكره و توافق دهد يا تسليم شود. سازش همان گزاره‌اي است كه از مسير مذاكره، گفت‌وگو و پيدا كردن راه‌حل‌هاي ديپلماتيك براي حل مسائل ايران قابل حصول است. كما اينكه در 2015 در برجام به مرحله سازش و توافق نزديك شديم. اما ترامپ اين توافق را به هم زد. ما هم در تله‌اي كه ترامپ طراحي كرده بود، افتاديم. امروز اما به نظر مي‌رسد، ترامپ به گونه‌اي عمل مي‌كند كه ايران را به تسليم وا دارد. اين وضعيت براي ملت ايران سنگين است كه در شرايط مطلوب و ممكن با جامعه جهاني مذاكره و توافق نشود تا به جايي برسيم كه ناچار به انجام مذاكره با اعطاي امتيازات بيشتر باشيم. معتقدم مستقل از رويكردهاي اعلامي و اعلاني ترامپ و سياست‌هاي اعمالي او عليه منافع ايران، ما بايد مسيرمان را خودمان انتخاب كنيم. بايد ديد چه ابزارهايي وجود دارد، چه امكاناتي داريم و كدامين كارت‌هاي بازي را براي روي ميز گذاشتن داريم تا با اتكا به توانمندي‌هاي داخلي و پشتوانه مردمي بودن نظام، بتوانيم مسير حل مسائل‌مان را پيدا كنيم. آيا اين مسير از دل مذاكره با ترامپ مي‌گذرد يا اينكه مسيرهاي جايگزيني هم وجود دارندو... بحث‌هاي تخصصي و حرفه‌اي هستند كه مسوولان عاليرتبه كشور و سياستگذاران با مد نظر قرار دادن همه جوانب پيش ببرند. نهايتا ايران بدون توجه به اينكه ترامپ چه مي‌گويد و چه مي‌كند بايد در راستاي منافع ملي خود، راهبردهاي لازم و سیاست‌گذاري‌هاي معقول را طراحي و اجرا كند.
سعید شریعتی: ما در سیاست خارجی‌مان اصولی داریم که بارها ازسوی مسوولان مختلف تکرار شده است. سه‌گانه عزت، حکمت و مصلحت همواره از سوی ایران به عنوان بنیان هر نوع مذاکره و تعاملی درنظر گرفته شده است
برای ملت ایران سنگین است که در شرایط مطلوب و ممکن با جامعه جهانی مذاکره و توافق نشود تا به جایی برسیم که ناچار به انجام مذاکره با اعطای امتیازات بیشتر باشیم
عباس سلیمی فعال : آژانس به این واقعیت معترف است که ایران هم همکاری‌های لازم را داشته و هم انحرافی از برنامه خود نداشته است. علی‌رغم این موضوع فضاسازی‌هایی علیه ایران صورت می‌گیرد. ایران برای رفع این ابهامات باز هم اعلام کرد، حاضر است مذاکرات را پیش ببرد
مذاکره‌ای که تحت فشار قرار داشته باشد، طبیعتا نوعی اعمال زور با صورت موجه‌تر است. ایران البته این روند را نمی‌پذیرد، اما مذاکره را پی می‌برد
محمدصادق جوادی حصار: هوشمندی و تحرکات دیپلماتیک خوبی که ایران شروع کرده نهایتا شرایطی را ایجاد می‌کند که ایران بتواند از فرصت‌های موجود ظرفیتی را برای کاهش مشکلات مردم و بهبود شاخص‌های اقتصادی و راهبردی خود بیابد
ترامپ یک روز ممکن است بگوید من با پزشکیان دست داده و با دولت ایران، از در آشتی در خواهم آمد و روز دیگر ناگهان اعلام کند چون منافع من تامین نمی‌شود فشار حداکثری را وارد می‌سازم!
