فرمان تجاري رييس‌جمهوري امريكا چه نتايجي دارد؟
شمشيردولبه ترامپ
روزنو :رسانه‌هاي امريكايي چون سي‌ان‌ان و نيويورك تايمز با انتشار يادداشت‌هايي جداگانه در باب جنگ تعرفه‌هاي ترامپ و پس‌لرزه‌هاي حاصل از آن نوشته‌اند؛ رييس‌جمهور امريكا همچنين تهديد كرده است كه روي نيمه هادي‌‌ها، داروها و ساير محصولات حياتي براي امنيت ملي تعرفه وضع خواهد كرد.
نزديكان رییس‌جمهوری هشدار داده‌اند كه تعرفه‌هاي بيشتري برای کشورها در راه است
دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا روز دوشنبه اعلام كرد كه قصد دارد تعرفه‌هاي ۲۵درصدي بر خريد فولاد و آلومينيوم از هر كشوري كه به ايالات‌متحده صادر مي‌كند را اعمال كند. ترامپ همچنين طي سخناني مدعي شد كه برنامه تعرفه‌هاي متقابل نيز در دستور كار او قرار دارد. اين درحالي است كه رييس‌جمهور امريكا پيش‌تر نيز وعده داده بود كه ايالات‌متحده همچنين تعرفه‌هايي بر واردات چيپ‌هاي كامپيوتري، داروها، مس و نفت و گاز وضع خواهد كرد. اين درحالي است كه ترامپ اما تهديدات شديدتر خود را به طور مشخص درباره واردات از كانادا و مكزيك به تعويق انداخت، در عين حال اما نزديكان او هشدار داده‌اند كه تعرفه‌هاي بيشتري در راه است و اين تعرفه‌ها به آساني لغو نخواهند شد. در همين راستا نشريه وال استريت ژورنال با انتشار يادداشتي به اقدامات جنجالي ترامپ مبني بر آغاز جنگ تعرفه‌ها عليه متحدان خود، اشاره كرده و در اين باره نوشته؛ رييس‌جمهور ايالات‌متحده در روزهاي ابتدايي دولتش تا آستانه اعمال تعرفه‌هاي ۲۵درصدي بر محصولات دو شريك تجاري بزرگ امريكا پيش رفت. اما تنها چند ساعت قبل از آنكه اين تعرفه‌ها وارد فاز اجرايي شوند و پس از اينكه توافق‌‌هايي در مورد مهاجرت و قاچاق فنتانيل به دست آمد دستور به توقف اعمال آنها داد. اين درحالي است كه مشخصا درباره چين تعرفه‌هاي ۱۰درصدي بر اين كشور علاوه بر تعرفه‌هايي كه پيش‌تر اعمال شده، همچنان به قوت خود باقي است. هر چند كه يك مقام دولت امريكا در اين رابطه مدعي شد: احتمالا اين تعرفه‌ها نيز در صورت ازسرگيري رايزني‌ها ميان پكن و واشنگتن به حالت تعليق درآيند.
سياست ترامپ براي جبران كاهش ماليات
رسانه‌هاي امريكايي چون سي‌ان‌ان و نيويورك تايمز با انتشار يادداشت‌هايي جداگانه در باب جنگ تعرفه‌هاي ترامپ و پس‌لرزه‌هاي حاصل از آن نوشته‌اند؛ رييس‌جمهور امريكا همچنين تهديد كرده است كه روي نيمه هادي‌‌ها، داروها و ساير محصولات حياتي براي امنيت ملي تعرفه وضع خواهد كرد. در اين راستا سناتور برني موريو كه از متحدان رييس‌جمهور امريكا در سنا است در گفت‌وگويي مدعي شد: تعرفه‌هاي ساختاري كه به مرور توسط ترامپ وضع خواهند شد به راحتي و با يك تلفن لغو نمي‌شوند، چراكه او تعرفه‌هاي عمومي
۱۰ تا ۲۰درصدي بر تقريبا تمام واردات را به عنوان ابزاري براي افزايش درآمد ايالات‌متحده مطرح كرده است كه حداقل روي كاغذ كاهش مالياتي كه جمهوري‌خواهان اميدوارند به زودي در كنگره تصويب كنند را جبران مي‌كند. همزمان اما نيويورك تايمز با انتشار گزارشي از رويكرد تهاجمي ترامپ در باب اعمال تعرفه‌ها آورده است: رييس‌جمهور امريكا روز جمعه به خبرنگاران گفت كه قصد دارد به جاي اعمال تعرفه‌هاي عمومي اقدام به اعمال تعرفه‌هاي متقابل نمايد. گفتني است ترامپ پيش‌تر نيز در مورد اين پيشنهاد جنجالي‌اش گفته بود: «آنها از ما هزينه مي‌گيرند، ما هم از آنها هزينه مي‌گيريم؛ بنابراين احتمالا اعمال تعرفه‌هاي متقابل را به جاي تعرفه‌هاي ثابت در مقابل دول خارجي به كار خواهم گرفت.»
قيچي براي اقتصاد امريكا
اين درحالي است كه به صورت كلي جمهوري‌خواهان كنگره با استفاده از تعرفه‌ها براي رسيدگي به مسائل ساختاري تجاري، مانند يارانه‌ها و تبعيض، موافق هستند. اما در مورد برنامه‌هاي ترامپ براي استفاده از تعرفه‌ها به عنوان ابزاري براي افزايش درآمد، همچنان سوالاتي را مطرح مي‌كنند. گفتني است همزمان نيز جيمسون گرير به عنوان نماينده تجاري ايالات‌متحده خود نيز پذيرفته است كه دولت در مقطع كنوني در موقعيتي نيست كه با استفاده از درآمد تعرفه، بتواند خودش را تامين مالي كند. در بخشي از گزارش وال استريت ژورنال نيز آمده است كه بسياري از جمهوري‌خواهان طرفدار تجارت آزاد در كنگره، مانند جانسون، مشتاق هستند كه به رييس‌جمهور آزادي عمل زيادي در زمينه تعرفه‌ها ارايه دهند. در عين حال اما نماينده‌هاي دموكرات ايالت‌‌هاي مرزي بر اين باورند كه تهديد تعرفه‌ها مي‌تواند به زيان مردم تمام شود. سناتور پيتر ولچ دموكرات در اين راستا به اين نشريه گفت: اين اقدام براي برخي كسب و كارها به شدت مخرب و نگران‌‌كننده خواهد بود. او براي اثبات ادعاي خود به نگراني بيش از ۱۰۰ شركت حاضر در ايالتش (ورمانت) اشاره مي‌كند كه درباره مشكلات ناشي از تعرفه‌ها بر كانادا احساس خطر كرده‌اند.
توازن قدرت و ديپلماسي
همزمان در ادامه گزارش نيويورك تايمز آمده است كه چين به عنوان هدف سياست و رويكرد تهاجمي تجارتي ترامپ، هفته گذشته تعرفه ۱۵درصدي بر كمتر از ۵ ميليارد دلار از واردات انرژي ايالات‌متحده و همچنين تعرفه ۱۰درصدي بر تجهيزات نفتي و كشاورزي امريكايي را اعلام كرد، آن هم درست پس از آنكه تعرفه‌هاي جديد ايالات‌متحده بر چين به اجرا درآمد. اما با توجه به اينكه اعمال اين تعرفه‌ها عليه چين تا موعد مقرر يعني۱۰ فوريه به اجرا درنيامد به نظر مي‌رسد كه شي جين پينگ همچنان فضايي براي مذاكرات با ترامپ باقي گذاشته است. به باور ناظران، واكنش پكن تاكنون نشان‌دهنده قصد رييس‌جمهور اين كشور براي نمايش قدرت و همزمان كاهش پيامدهاي قابل‌توجه براي اقتصاد چين است. همزمان به گزارش وال استريت ژورنال، مشاوران و متحدان دونالد ترامپ هشدار مي‌دهند كه علاوه بر چين و كانادا و مكزيك، اتحاديه اروپا و كره‌جنوبي نيز به دليل ماليات‌‌ها، مقررات و جريمه‌هايي كه بر شركت‌هاي فناوري امريكايي مانند گوگل (آلفابت) وضع كرده‌اند، در تيررس اهداف تهاجمي رييس‌جمهور امريكا قرار دارند، چراكه دونالد ترامپ اخيرا انتقاد كرده كه ايالات‌متحده بيشتر از آنچه كه به اتحاديه اروپا مي‌‌فروشد، از اين نهاد منطقه‌اي خريد مي‌كند. گفتني است رييس‌جمهور امريكا هفته پيش تهديد كرد تعرفه‌ها بر واردات از اتحاديه اروپا قطعا اتفاق خواهد افتاد. به گفته چند مقام و ديپلمات اروپايي اما تصميم ترامپ براي تعليق تعرفه‌ها مشخصا درباره كانادا و مكزيك نشان مي‌دهد كه هدف نهايي او لزوما تحميل تعرفه‌ها نيست. همزمان اما يك ديپلمات اتحاديه اروپا به وال استريت ژورنال گفت: من فكر مي‌كنم رويكرد ترامپ موجب شده تا اين احمال در اقيانوس اطلس برجسته شود كه رييس‌جمهوري امريكا به دنبال بستر‌سازي براي مذاكره با اروپا است.»
رقابت با زمان
همزمان نشريه واشنگتن پست با انتشار يادداشتي به طور مشخص درباره واكنش مكزيك و كانادا نسبت به اعمال تعرفه‌ها آورده است كه مقامات ارشد مكزيكي در حال تلاش براي نشان دادن اين موضوع هستند كه مي‌توانند تلاش‌هاي خود را براي كاهش قاچاق فنتانيل و مهاجرت به سمت ايالات‌متحده افزايش دهند كه البته اين مساله احتمالا به خواسته‌هاي ترامپ براي معافيت دايمي از تعرفه‌هاي ۲۵درصدي عمومي عليه اين كشور بستگي دارد. گفتني است رييس‌جمهور مكزيك، توافق كرده است كه ۱۰ هزار نيروي گارد ملي را در امتداد مرز ۲ هزار مايلي مستقر كند. همزمان مقامات ارشد مكزيكي بر اين باورند كه اين اقدام، در كنار استقرار 30 هزار نيروي ديگري كه براي كنترل جريان مهاجران اختصاص داده شده‌اند، مي‌تواند ترامپ را براي معافيت تعرفه‌اي قانع كند. به باور ناظران اين قبيل اقدامات نشان‌دهنده فشارهاي فزاينده‌اي است كه روي اين كشور براي پاسخگويي به درخواست‌هاي ترامپ وجود دارد. به گزارش واشنگتن پست اما در سمت شمال امريكا دامينيك لبلان، وزير دارايي كانادا اين هفته به واشنگتن خواهد رفت، چراكه به نظر مي‌رسد كانادايي‌‌ها به دنبال مشاوره با افرادي هستند كه هم‌اكنون در حلقه نزديك به ترامپ حضور دارند، ازجمله رابرت لايتهايزر، مشاور سابق تجاري. اين درحالي است كه اوبراين مشاور امنيت ملي ترامپ و ديگر متحدان رييس‌جمهور امريكا مي‌گويند كه تهديدهاي مكرر تعرفه‌اي كه توسط ترامپ مطرح مي‌شود احتمالا واكنش رييس‌جمهور امريكا به يك دولت خارجي است كه به او توهين كرده يا تحت فشار قرار داده است. حتي در مسائل غيرتجاري؛ به نظر مي‌رسد ترامپ دوست دارد با توسل به اهرم‌هايي بزرگ و سخت زمينه را براي تحقق خواسته‌ها و منافع امريكا هموار نمايد!
