غریب‌آبادی: مکان دور دوم مذاکرات تا این لحظه رم است
روزنو :معاون وزیر خارجه ایران گفت: مکان دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا تا این لحظه رم است.
«کاظم غریب‌آبادی» معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران درباره مکان دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا اظهارنظر کرد.
غریب‌آبادی که شامگاه چهارشنبه و در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شرکت کرده بود، در پاسخ به سوالی درباره مکان دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا، با کنایه به طرف غربی گفت: من تا الان تقاضای جدیدی از طرف مقابل برای تغییر مکان دریافت نکردیم و مکان همین الان رم است.
او گفت: از نظر ما، این موضوعی حاشیه‌ای است، بنا بر تقاضای یکی از طرف‌های گفت‌وگو یا بنا بر مباحث فنی یا لجستیکی و پشتیبانی، این مباحث مطرح می‌شود. در ابتدا قرار بود عمان محل ثابت گفت‌وگوها باشد، بعد دوباره بحث رم مطرح شد و بعد عمان و حالا مجددا بحث رم مطرح است. این تقاضایی بود که ما دریافت کردیم اما از آنجا که اعتقاد ما بر این است در مورد مکان یا زمان نباید وقت خود را صرف کنیم و یک پروژه‌ای را تلقی کنیم که روزها یا ساعت‌ها درباره آن بحث کنیم.
دیپلمات ارشد ایرانی با بیان اینکه «طرف ایرانی حساسیت خاصی درباره این موضوع نداشته است»، گفت: ما باید بر محتوا و کار اصلی تمرکز کنیم تا اینکه خود را گرفتار حواشی کنیم. به همین دلیل، وقتی ما یکی دو بار با درخواست طرف مقابل برای تغییر محل مذاکرات مواجه شدیم، آن را پذیرفتیم هرچند که بهتر است یک ثباتی وجود داشته باشد. اگر تقاضاهایی در این خصوص مطرح می‌شود، نباید آن را پروژه بزرگی تلقی کرد.
غریب‌آبادی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه «آیا دلیل خاصی وجود دارد درباره اینکه مذاکرات در رم یا مسقط باشد؟»، گفت: نکته مهم این است که این گفت‌وگو در هر جایی انجام شود که برای هر دو طرف مسافت مساوی باشد اما نکته کلیدی این است که هر جایی باشد، واسطه و میانجی گفت‌وگوها عمان است و وزیر خارجه این کشور که گفت‌وگوها را تسهیل و میانجیگری خواهد کرد. موضوع مکان، پروژه کلیدی نیست اما ثبات بهتر است. اگر تقاضایی را دریافت کنیم، با نظر مثبت نگاه می‌کنیم مگر اینکه کشوری پیشنهاد شود که ما بر اساس ملاحظات سیاسی یا دیگری، مشکل اساسی داشته باشیم. امکان دارد خود ما هم نظری درباره کشوری داشته بشایم و بخواهیم آن را در ادوار بعدی مطرح کنیم. این موضوع کلیدی نیست و بر محتوا تاثیری نخواهد گذاشت.
او در ادامه گفت: دور اول طبیعتا با این هدف شکل گرفت که دو طرف یک ارزیابی از یکدیگر داشته باشند که آیا برای گفت‌وگوها جدی هستند و در واقع آیا امکان شکل‌گیری یک گفت‌وگو یا یک مذاکره با هدف رسیدن به یک تفاهم ممکن است یا نیست و اینکه در واقع خطوط اصلی خود را با یکدیگر سهیم شوند و مواضع اصولی خود را به اطلاع طرف مقابل برسانند. از این زاویه که نگاه کنیم، این سه موضوع در دور اول در مسقط انجام شد. به دلیل اینکه واقعاً ما نقطه اختلاف کلیدی در دوره اول نداشتیم، زمان گفت‌وگوها با وجود اینکه غیرمستقیم بود، تقریبا کمتر از سه ساعت و با موفقیت پایان پذیرفت.
معاون وزیر خارجه ایران همچنین گفت: اینکه در واقع دور اول با موفقیت به پایان پذیرفت، مفهوم آن این نیست که ما تا انتهای گفت‌وگوها را بر مبنای همین دور اول بخواهیم پیش‌بینی کنیم. این بسیار ساده‌انگارانه است چراکه مذاکره و گفت‌وگو یک فرایند است. ما در واقع باید ببینیم که در ادوار بعدی گفت‌وگوها چگونه با چه موضوعاتی مواجه خواهیم بود، آیا طرف مقابل در نیت خود برای تداوم گفت‌وگو با هدف رسیدن به یک تفاهم قابل قبول برای طرفین جدی است یا نیست، چه میزان از فشارهای طرف‌های ثالث تاثیر می‌پذیرد. اینها نکاتی است که در ادوار بعدی مشخص خواهد شد.
او با اشاره به بیانات رهبر انقلاب، گفت: همان‌گونه که مقام معظم رهبری هم فرمودند، در گفت‌وگوها نه دچار خوش‌بینی افراطی هستیم نه دچار بدبینی افراطی، بلکه متکی بر واقعیات حاکم بر گفت‌وگو برنامه‌های خود را تنظیم می‌کنیم. از این منظر اگر نگاه کنیم، ما نظرات جمهوری اسلامی ایران را وقتی به اطلاع طرف مقابل رساندیم، خطوط اصلی خود را برای شکل‌گیری یک گفت‌وگو و تفاهم به اطلاع آن‌ها رساندیم.
غریب‌آبادی با تاکید بر اینکه «ایران دنبال اتلاف وقت نیست»، گفت: ما آمادگی داریم که این گفت‌وگوها را نه تنها در یک روز بلکه در روزهای مختلف ادامه دهیم و ببینیم که آیا می‌توانیم به یک تفاهم برسیم یا خیر. نکته دوم اشاره به بحث تهدیدات بود که بالاخره آیا طرف مقابل هم مثل ایران جدی است یا خیر، آیا با یک نیت واقعی برای رسیدن به تفاهم وارد این گفت‌وگوها شده یا خیر، چون اگر جدی هستند، با این اقداماتی که در منطقه انجام دادند و این تهدیداتی که آمریکا انجام داده، این تجمیع و تمرکز تجهیزات نظامی که در منطقه انجام داده است، می‌تواند جدیت و نیت را زیر سوال ببرد. به همین دلیل، این یک سوال مهمی بود که از سمت طرف ایرانی مطرح شد.
او درباره اینکه سوم گفت: اعتقاد ما بر این است که گفت‌وگوها طبیعتاً ناظر بر دو موضوع باید باشد؛ یک موضوع هسته‌ای است، یعنی آن موضوعی که طرف‌های مقابل بالاخره به غلط مطرح می‌کنند که «ما از برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران نگران هستیم». از نظر ما واقعاً این نگرانی هیچ وجاهتی ندارد. برنامه هسته‌ای ایران همواره تحت نظارت‌های آژانس انجام شده، همواره و صلح‌آمیز بودن آن تاکید شده و هیچ انحرافی هم به سمت مقاصد نظامی در فعالیت‌های هسته‌ای ما گزارش نشده، اگر آن‌ها می‌گویند نگرانی دارند، جمهوری اسلامی ایران همیشه آماده بوده که راجع به این موضوع و اعتمادسازی صحبت کند و تعهداتی را هم بپذیرد.
معاون وزیر خارجه ایران تصریح کرد: نکته دوم رفع تحریم‌هاست، ما با تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی و یکجانبه مواجه هستیم. تحریم‌ها باید به گونه‌ای رفع شود که مردم ما انتفاع عملی ببرند نه اینکه روی کاغذ تحریم رفع شود. ما کاری با این نداریم که این تحریم با چه برچسبی وضع شده؛ حقوق‌بشر، هسته‌ای، موشکی و یا منطقه‌ای. اگر تحریمی وضع شده که بر انتفاع اقتصادی ما تاثیر می‌گذارد، آن تحریم باید رفع شود. از نظر ما گفت‌وگو این دو محور اساسی را دارد. این به اطلاع طرف مقابل رسانده شده و طرف مقابل هم آن را قبول داشت.
غریب‌آبادی در ادامه گفت: نکته دیگر این است که ما فراتر از این موضوعات، موضوع برای مذاکره نداریم یعنی موضوعات فراهسته‌ای. ما چیزی تحت عنوان موضوعات فراهسته‌ای برای گفت‌وگو نخواهیم داشت. از این منظر، آمادگی جمهوری اسلامی ایران با توجه به این نکات برای حصول به یک تفاهم برد-برد برای طرفین و یک تفاهم منصفانه، عادلانه، منطقی و پایدار آمادگی دارد، یعنی به‌گونه‌ای نباشد که تفاهم انجام شود و یک سال بعد این نقض شود، سه سال بعد دولتی عوض شود و توافق نقض شود. جمهوری اسلامی ایران آماده حصول به این تفاهم بدون هیچ گونه تاخیری است.
او در ادامه این گفت‌وگو تصریح کرد: این چارچوب‌ها مورد پذیرش هر دو طرف قرار گرفت. این دور پایان یافت و ما الان وارد دور دوم گفت‌وگوهای غیرمستقیم می‌شویم. در دوره دوم گفت‌وگوها تمرکز بر تعیین چارچوب‌ها و دستور کار گفت‌وگوها خواهد بود که باید ببینیم اگر ما قرار است که در مورد موضوع هسته‌ای یعنی بحث اعتمادسازی نسبت به برنامه هسته‌ای ایران صحبت کنیم و همچنین رفع تحریم‌ها به شیوه‌ای ملموس برای جمهوری اسلامی ایران که لمس کند که این موضوع انتفاع دارد و این‌گونه نیست که روی کاغذ لغو شده باشد؛ باید چه کارهایی انجام دهیم؟، روی چه مواردی بحث و بررسی کنیم؟ و چه تحریم‌هایی باید حذف شود؟ نه اینکه به صورت خیلی جزئی وارد متن‌نویسی شویم. چارچوب کلی این در دور دوم این دو موضوع مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.
معاون وزیر خارجه در ادامه اظهارات تلویزیونی خود در پاسخ به این سوال که «آیا فکر می‌کند مذاکرات غیرمستقیم ایران با آمریکا طول می‌کشد و یا در کوتاه مدت به نتیجه خواهد رسید؟» گفت: این موضوع به اراده و مواضع طرف مقابل بستگی دارد. اگر آن‌ها رویکرد دوره اول را داشته باشند به نظرم حصول توافق طولانی نخواهد بود ولی اگر شاهد مواضع غیر سازنده باشیم، فرایند گفت‌وگو پیچیده می‌شود. باید ببینیم در دور دوم مذاکرات چه اتفاقی می‌افتد و شاید آن موقع راحت‌تر بتوان اظهارنظر کرد.
این مذاکره کننده ارشد ایران همچنین در ارتباط با گفت‌وگوهای ایران و اروپا نیز اظهار کرد: ما چهار دور گفت‌وگو با اروپایی‌ها داشتیم، با اروپایی‌ها در تماس هستیم، آقای تخت‌روانچی معاون سیاسی وزیر خارجه نیز بعد از مذاکرات مسقط با روسای نمایندگی سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس در ایران در مورد مذاکرات صحبت کرد و ما با آن‌ها تعامل داریم.
غریب‌آبادی افزود: نکته کلیدی این است که کشوری که تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کرده است، آمریکاست و برای لغو تحریم‌ها باید کشوری که تحریم‌ها را انجام داده در نقطه ثقل جهت رفع تحریم‌ها باشد و ما گفت‌وگوهای غیر مستقیم با آمریکا را با هدف رفع تحریم‌ها پیگیری می‌کنیم و همان‌طور که گفتم، تماس‌های دیپلماتیک در این زمینه با اروپایی‌ها داریم و این تماس‌ها را حفظ می‌کنیم.
معاون وزیر خارجه همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه به نظر او «چرا منافقین برای او در حاشیه مذاکرات مسقط حاشیه‌ای مثل ماجرای “خودکار طلا” را درست کردند»، گفت: نکته اول است که که ما نماینده ملت بزرگ ایران در این مذاکرات هستیم و مردم شریف ایران این اعتماد را داشته باشند که نمایندگان آن‌ها در مکان‌های دیپلماتیک به نمایندگی از مردم بزرگ ایران حضور پیدا می‌کند و در راستای تحقق منافع ملی کشور حرکت می‌کنند. نکته دوم این است که روش منافقین مشخص است. آن‌ها به هر طریقی می‌خواهند ضربه بزنند. من در زمانی که در قوه قضاییه بودم تشکیل دادگاه منافقین را با جدیت پیگیری کردم و با کمک نهادهای دیگر آزادی افرادی چون آقای نوری و اسدی را به پیش بردیم.
غریب آبادی افزود: این حاشیه‌سازی‌ها در مسیر ما تزلزلی ایجاد نمی‌کند و ما به عنوان نمایندگان ملت ایران در راستای تحقق منافع آن‌ها و دفاع از این منافع حرکت می‌کنیم و این مسائل حاشیه‌ای، تاثیری بر اراده ما در این زمینه نمی‌گذارد.
