هفت جنگی که باید در سال ۲۰۲۶ منتظر آنها بود
روزنو :نشریه اکونومیست در گزارشی به بررسی هفت درگیری و بحران نظامی پرداخته است که در سال ۲۰۲۶ بیشترین خطر را برای ثبات جهانی دارند. از تنشهای میان چین و تایوان و هند و پاکستان گرفته تا جنگهای فرسایشی روسیه و اوکراین و بحرانهای انسانی در آفریقا و خاورمیانه.
در دهه گذشته، جهان شاهد افزایش چشمگیر درگیریهای مسلحانه و بحرانهای نظامی بوده است؛ از تنشهای بزرگ میان چین و تایوان و هند و پاکستان گرفته تا جنگهای فرسایشی روسیه و اوکراین و بحرانهای منطقهای در آفریقا و خاورمیانه.
برخی از این درگیریها در سطح جهانی انعکاس گسترده یافته و پیامدهای سیاسی، اقتصادی و انسانی شدیدی داشتهاند، در حالی که دیگر موارد خاموش مانده و یا به شکل محدود فروکش کردهاند. این گزارش نگاهی دارد به وضعیت حساسترین خطوط درگیری و پیامدهای احتمالی آنها برای امنیت و ثبات جهانی.
در ادامه، مهمترین خطوط درگیری و بحرانهای نظامی جهان از نگاه اکونومیست را مطالعه خواهید کرد؛
چین در برابر تایوان
رهبران چین، پس از مشاهده واکنش روسیه به جنگ در اوکراین و درسهای تلخ آن، ممکن است به دنبال یک پیشنهاد جسورانه برای میراث شی جین پینگ باشند.
نابرابری نظامی فزاینده بین چین و تایوان میتواند به پکن این امکان را دهد که از اشتباهات مشابه آمریکا در حمله به جزیره اجتناب کند. در حال حاضر، محاصره اقتصادی و نظامی سادهتر، به جای حمله تمامعیار، گزینه محتملتری است، اگرچه ریسکهای اقتصادی و سیاسی برای جهان و روابط چین با آمریکا و متحدانش به همراه دارد.
سهم چین اکنون در هزینههای نظامی جهانی ۱۲٪ و سهم تایوان تنها ۰.۸٪ است، در حالی که در زمینه صادرات فناوری، آمریکا با ۲۲.۳٪ پیشتاز است و ژاپن و کره جنوبی به ترتیب ۲.۱٪ و ۲.۲٪ سهم دارند.
هند در برابر پاکستان
این دو رقیب هستهای اخیرا از یک درگیری خونین در آوریل ۲۰۲۵، که باعث کشته شدن نزدیک به ۲۰ گردشگر در کوههای هیمالیا شد، عقبنشینی کردهاند، اما تنشهای زیربنایی همچنان پابرجاست.
بحران کشمیر پیش از عید فطر به اوج رسید و عاصم منیر، ژنرال پاکستانی، با لغو قانون اساسی هند در کشمیر، نفوذ خود در پاکستان را افزایش داده و سیاست نظامی سنتی را تقویت کرده است.
این وضعیت همراه با رشد سریع اقتصادی هند، حفظ صلح در سال ۲۰۲۶ را برای پاکستان هم از نظر امنیتی و هم اقتصادی دشوار میکند. آمریکا به عنوان میانجی، باید موضع سختتری اتخاذ کند، زیرا کاهش تنشها تاکنون مشاهده نشده است.
هند دارای ۱۸۰ کلاهک هستهای و پاکستان ۱۷۰ کلاهک است، در حالی که سهم هند از کل تولید جهانی ۱۸٪ و سهم پاکستان تنها ۳٪ است.
روسیه در برابر اوکراین
تلفات روسیه اکنون ۱.۲٪ بیشتر از مجموع تلفات روسها در جنگ جهانی دوم برآورد میشود. نیروهای روسیه تنها ۱.۳٪ از قلمرو اوکراین را از دسامبر ۲۰۲۲ تصرف کردهاند. این حساب و کتاب فرسایشی نشان میدهد که سال ۲۰۲۶ میتواند سال پیشرفت یخبندان یا درگیری تمامعیار در خط مقدم باشد.
دو سناریوی دیگر نیز محتمل است: فروپاشی سیاسی یا نظامی اوکراین با کمک تسلیحات جدید روسیه، یا فروپاشی اقتصادی روسیه در نتیجه حملات هوایی به تاسیسات نفتی. هر دو سناریو پیامدهای بزرگی برای اروپا و بازار نفت جهان دارد.
تلفات جانی و زخمی نیروهای روسیه از دسامبر ۲۰۲۲ تاکنون حدود ۱.۱۲ میلیون نفر تخمین زده شده است. در همین مدت، روسیه تنها ۱۲ درصد از قلمرو اوکراین را تحت کنترل خود درآورده است.
کنگو در برابر رواندا
دههها تنشهای قومی و مناقشات بر سر منابع معدنی در جمهوری دموکراتیک کنگو دوباره در آستانهی انفجار قرار دارد. رواندا از گروههای شورشی و شبکههای جنایی فعال در شرق این کشور حمایت میکند. نیروهای فیلیکس تشیسکدی، رییسجمهور جمهوری دموکراتیک کنگو، با همکاری برخی گروههای مسلح محلی و با توافقی پنهان که شامل شهر نوگانده و مناطق غنی از کانیها میشود، عملیات خود را پیش میبرند. طلا و کبالت به مهمترین صادرات کنگو تبدیل شدهاند و منابعی مانند مازهها که برای تولید باتریها حیاتی هستند، نقش استراتژیک بالایی دارند.
در نتیجه درگیریهای مستمر، حدود ۹.۵ میلیون نفر در کنگو آواره شدهاند و این کشور همچنان تولیدکننده ۷۰٪ از کل کبالت جهان است، مادهای حیاتی برای صنایع باتریسازی و فناوریهای نوین.
اسرائیل و حماس
اراده صلحآمیز در غزه شکننده باقی مانده است. هزاران نفر کشته شدهاند و حماس هنوز بخشهایی از غزه را تحت کنترل دارد. توافقهای آتشبس موقت پیشتر نقض شدهاند و دستیابی به توافق بلندمدت بسیار بعید است. آوارگان فلسطینی همچنان برای تقسیم نهایی سرزمین و ایجاد کشور مستقل صبور خواهند بود.
تخریب در غزه به گونهای است که حدود ۷۸٪ از ساختمانها آسیب دیده یا کاملا تخریب شدهاند و میزان آوار برآورد شده به حدود ۶۱.۵ میلیون تن میرسد.
سودان
نیروهای مسلح سودان (SAF) و شبهنظامیان (RSF) درگیر یک جنگ داخلی شدید هستند. پایتخت کشور در کنترل RSF قرار دارد و مناطق شرقی نیز در حال فروپاشیاند. میلیونها غیرنظامی با خطر گرسنگی و ناامنی مواجه هستند. این بحران با دخالت خارجی و قاچاق تقویت شده و پایان آن به منابع نفت و طلا و جایگاه ژئوپولیتیک سودان وابسته است.
در سودان، حدود ۱۱.۵ میلیون نفر آواره داخلی شدهاند و از این میان، ۲ میلیون نفر در معرض خطر قحطی قرار دارند.
ونزوئلا
دولت ترامپ نیروهایی را در نزدیکی ونزوئلا مستقر کرده و رزمایشهای نظامی برگزار کرده است. هدف ممکن است تسریع پایان رژیم نیکولاس مادورو باشد، هرچند میزان نیروی قابل استفاده آمریکا نامشخص است. حملات هوایی یا تهاجم آبیخاکی محتمل است. مادورو اخیرا ادعای کنترل دو سوم قلمرو گویان را مطرح کرده است. هرگونه اقدام ونزوئلا در این حوزه میتواند منجر به درگیری مستقیم با آمریکا شود.
ادعای ونزوئلا درباره قلمرو گویان معادل ۷۴٪ این منطقه است و تولید سالانه نفت در این کشورها به ترتیب ۹۰۳ میلیون بشکه در ونزوئلا و ۶۱۷ میلیون بشکه در گویان گزارش شده است.
