سنگ اندازی جمهوری خواهان کنگره عليه مذاكرات هسته ای
روزنو :اقليت جمهوريخواه كنگره امريكا هنوز هم با اميدواري مخالفت خود را با مذاكرات هسته‌يي با ايران ادامه مي‌دهند.
اقليت جمهوريخواه كنگره امريكا هنوز هم با اميدواري مخالفت خود را با مذاكرات هسته‌يي با ايران ادامه مي‌دهند. آنها دوباره دست به كار شده‌اند و روز سه‌شنبه قرار است وندي شرمن از اعضاي ارشد تيم مذاكره‌كننده امريكايي براي دادن توضيحاتي درباره مذاكرات هسته‌يي با امريكا در جلسه نمايندگان حاضر شود و اين درست در شرايطي است كه برخي منتقدان كاخ سفيد در كنگره امريكا در پي مشروط كردن متن نهايي توافق احتمالي با ايران به تاييد كنگره هستند.
اين تلاش هر چند با توجه به غلبه تعداد نمايندگان موافق دولت در كنگره بيهوده به نظر مي‌رسد اما در عين حال جمهوريخواهان نيز با توجه به در پيش بودن انتخابات ميان‌دوره‌يي كنگره امريكا چندان نااميد نيستند كه با تحركات امروز خود در مقام اقليت كنگره بتوانند زمينه ايجاد مشكلي جدي براي دولت اوباما را در ماه‌هاي بعدي هموار سازند، البته به شرط آنكه بتوانند در انتخابات ميان دوره‌يي كه اواخر آبان ماه و چند روز پيش از اتمام مهلت توافق ژنو برگزار مي‌شود، اكثريت كنگره را از دست رقيب دموكرات خارج كنند.
جلسه مشترك كميته روابط خارجي مجلس نمايندگان امريكا با وندي شرمن در شرايطي تشكيل مي‌شود كه ادوارد رويس، سرپرست كميته روابط خارجي مجلس نمايندگان امريكا با انتقاد از تمديد چهارماهه مذاكرات هسته‌يي ايران در بيانيه‌يي گفته كه «من تمديد اين مذاكرات را پيشرفت نمي‌بينم. اينگونه به نظر مي‌آيد كه ايراني‌ها با حمايت رهبرشان زمان لازم براي پيشروي به سمت 190 هزار سانتريفيوژ را به دست آورند.» جلسه روز سه‌شنبه كميته روابط خارجي مجلس نمايندگان امريكا در شرايطي تشكيل خواهد شد كه پنج سناتور امريكايي در حال اعمال فشار بر كاخ سفيد هستند تا پيش از دستيابي طرفين مذاكره‌كننده به هرگونه توافق جامع و نهايي رييس‌جمهوري امريكا خود را به جلب نظر مساعد نمايندگان و سناتورها ملزم سازد. اين موضع‌گيري‌ها در شرايطي است كه باراك اوباما، رييس‌جمهور امريكا به دليل توافق بر سر تمديد مذاكرات با ايران به‌شدت از سوي رقباي داخلي جمهوريخواه خود مورد فشار و انتقاد قرار گرفته است. جمهوريخواهان هر چند از دولت اوباما به دليل مذاكراتش با ايران انتقاد مي‌كنند و مي‌گويند كه كنگره متوجه شروط مذاكرات هسته‌يي ايران است و تلاش مي‌كند تا بر تلاش‌هاي مقامات مذاكره‌كننده غلبه كند اما در عين حال معترف هستند كه اين تلاش‌ها نمي‌تواند جايگزيني براي عملكرد رييس‌جمهور باشد. اكنون سناتورهاي تندروي امريكايي دو خواسته جدي را پيش روي دولت اوباما قرار داده‌اند كه البته تاكنون نتوانسته‌اند پاسخ درخوري از سوي دولت در اين خصوص دريافت كنند. اول اينكه آنها معتقدند كه جزييات اين مذاكرات بايد براي نمايندگان سنا و مجلس نمايندگان امريكا فاش شود و در خواسته دوم خود نيز خواهان ارزيابي توافق‌هاي صورت گرفته توسط نمايندگان شده‌اند. اين در حالي است كه مذاكره‌كنندگان كشورمان نيز از سوي رقباي داخلي خود با مطالباتي مشابه مواجه شده‌اند. از جمله سناتورهاي حامي تصويب طرح لزوم تصويب توافق امريكا با ايران در كنگره امريكا «باب كراكر»، عضو كميته روابط خارجي است. از اين سناتور امريكايي به دليل نقش مهمي كه در اعمال فشار بر ايران داشته به عنوان «معمار تحريم‌هاي ضد ايراني» ياد مي‌شود. سنانور كراكر ضمن انتقاد از عملكرد دولت اوباما در مذاكرات اظهار داشته كه اگر توافقي ميان طرفين صورت گرفته بايد جزئيات آن به صورت باز و شفاف اعلام شود. براساس اين طرح، اوباما سه روز پس از توافق نهايي با ايران بايد متن توافق را به كنگره ارائه كند. پس از آن، اعضاي كنگره 15 روز براي بررسي توافق و 15 روز ديگر براي تصميم‌گيري درباره مخالفت با آن مهلت دارند. در صورت مخالفت كنگره، تمامي تحريم‌هاي تعليق شده عليه ايران بازمي‌گردد. خبرگزاري فرانسه دو روز پيش درباره فشارها به دولت اوباما نوشته بود كه اكثريت نمايندگان جمهوريخواه مجلس نمايندگان امريكا خواسته‌هايي مشابه با سناتورهاي جمهوريخواه دارند و معتقدند كه هرگونه توافق هسته‌يي با ايران و اجراي طرح لغو تحريم‌هاي وضع شده عليه ايران بايد به تاييد نمايندگان كنگره برسد. در چنين شرايطي كميته روابط خارجي مجلس نمايندگان امريكا در حالي خود را براي برگزاري جلسه مشترك با وندي شرمن آماده مي‌كند كه ادوارد رويس، سرپرست اين كميته در بيانيه خود مدعي شده كه ايران از حاميان تروريسم بين‌المللي است و با تكيه بر همين ادعا از دولت خواسته كه در توافق با كشورمان دست به «راستي‌آزمايي»هاي بيشتري بزند. هر چند كه دولت امريكا در اين شرايط قسمت مهمي از كنگره را در جريان مذاكرات هسته‌يي با كشورمان در مقابل خود مي‌بيند اما اشتياق برخي از شركت‌هاي امريكايي براي ورود به بازار ايران و سرمايه‌گذاري مشترك در اين عرصه شايد بتواند در مقام يك نيروي كمكي دست دولت را بگيرد. چه آنكه همزمان با اين موضع‌گيري‌ها در كنگره امريكا، شركت بوئينگ از توافق با ايران‌اير براي تامين قطعات يدكي هواپيما بعد از 35 خبر داد. هر چند شركت بويينگ هنوز نمي‌تواند مستقيما به ايران هواپيما بفروشد اما مقامات اين شركت قبلا عنوان كرده بودند كه نسبت به تحقق چنين معامله‌يي در آينده اميدوار هستند. در همين حال دولت امريكا نيز تاكنون نشانه‌يي دال بر عقب‌نشيني در برابر رقباي داخلي خود در جريان مذاكره هسته‌يي با ايران نشان نداده است. ناظران بين‌المللي بر اين باورند كه ادامه حضور دموكرات‌ها در راس دستگاه حاكمه امريكا با شرايطي كه براي اين كشور در داخل و خارج به وجود آمده است تا حد زيادي به مثبت بودن نتيجه مذاكرات هسته‌يي با ايران بستگي دارد. حتي برخي مي‌گويند كه اين موضوع از لحاظ درجه اهميت براي دولت اوباما بعد از موضوع بيمه عمومي در مباحث داخلي امريكا قرار دارد. معلوم نيست در جلسه روز سه‌شنبه كميته روابط خارجي مجلس نمايندگان امريكا با حضور وندي شرمن، معاون جان كري چه خواهد گفت و چه اطلاعات جديد را به رقباي داخلي خود ارائه خواهد كرد. اما با توجه به آنچه كه دولت امريكا روز پنجشنبه از جزييات مذاكرات هسته‌يي منتشر كرده است، اصولا اين جلسه نيز نبايد براي نمايندگان اقناع‌كننده باشد. چرا كه در گزارش روز پنجشنبه دولت امريكا چيز جديدي بيش از آنچه كه تاكنون منتشر شده و قبل از آن مقامات ايراني همچون محمدجواد ظريف نيز بر آن تاكيد كرده‌اند، ديده نمي‌شود. اين نشان از آن دارد كه دولت امريكا هم قصد چنداني براي عقب‌نشيني در برابر رقباي داخلي خود ندارد، همان‌گونه كه در ايران نيز دولت تاكنون چنين رفتار كرده است. نشانه آن را هم بايد در اين سخن باراك اوباما ديد كه به‌صراحت گفته است كه اگر كنگره قانوني تصويب كند كه شامل وضع تحريم‌هاي بيشتر عليه ايران باشد، آن را وتو مي‌كند. در روزهاي گذشته برخي از اعضاي كنگره امريكا گفته بودند در ديدار با جان كري، وزير خارجه امريكا، برداشتشان اين بوده كه او به وضع تحريم‌هاي بيشتر عليه ايران چراغ سبز نشان داده است و آن را براي واداشتن تهران به دستيابي به يك توافق، مفيد مي‌داند. وزارت خارجه امريكا اين اظهارات را به‌شدت تكذيب كرد و گفت اين اعضاي كنگره، تصورات خود را نقل كرده‌اند. نكته اميدوار‌كننده ديگر در امريكا براي افق مذاكرات هسته‌يي هم تركيب مجلس سنا است كه در آن حزب دموكرات حائز اكثريت كرسي‌ها است. وضعيتي كه باز هم مي‌تواند عاملي بازدارنده در مقابل منتقدان دولت كنوني امريكا باشد. با اين حال تهديد اساسي اينجاست كه اواخر آبان ماه و چند روز پيش از پايان مهلت توافق ژنو، انتخابات ميان دوره‌يي كنگره امريكا برگزار خواهد شد و اين جايي است كه جمهوريخواهان مي‌توانند تركيب سنا را به نفع خود و به ضرر سياست‌هاي دولت تغيير دهند.
