کاهش دستوری کیفیت بنزین تولیدی به جهت جبران کمبود بنزین، موضوعی است که بارها توسط مسئولان مطرح و منجر به تشدید ناترازی بنزین شده است.

به گزارش تجارت‌نیوز، مساله کاهش کیفیت بنزین تولیدی، موضوعی است که در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفت و نگرانی‌ها نسبت به اقتصاد انرژی و افزایش آلودگی زیست‌محیطی را تشدید کرد. در همین زمینه، کرامت ویس کرمی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، روز دوشنبه 14 آبان در نشستی خبری با اشاره به ظرفیت 70 درصدی تولید بنزین یورو4 در کشور عنوان کرد که «مطابق ماده دو آیین‌نامه اجرایی قانون هوای پاک مصوب هیئت وزیران، اگر توزیع بنزین در کشور روزانه از 85 میلیون لیتر فراتر برود، وزارت نفت الزامی به توزیع بنزین یورو4 در کشور ندارد.»

با کاهش کیفیت بنزین توزیع‌شده، سوخت‌گیری خودروها هم با مشکلات فراوانی روبه‌رو شده است. به دنبال پایین بودن کیفیت بنزین تولیدی، خودروها به سوخت‌رسانی بیشتری احتیاج پیدا می‌کنند. چرا که بسیاری از خودروها بر اساس استاندارد یورو4 و یورو5 طراحی شده‌اند و وقتی بنزین بی‌کیفیت به باک ریخته می‌شود، مصرف سوخت خودروها بالاتر خواهد رفت. این موضوع در بلندمدت بر استهلاک زودهنگام خودروها دامن می‌زند. موضوعی که خود منجر به افزایش مصرف بنزین خواهد شد چرا که خودروهای فرسوده، منطقا به سوخت‌گیری بیشتری نیاز دارند.

به دنبال عرضه نشدن بنزین سوپر در جایگاه‌ها، بسیاری از شهروندان از افزایش مصرف خود به دلیل اتمام زودهنگام بنزین خبر دادند. مسئولان گمان می‌کردند با کاهش کیفیت بنزین تولیدی، می‌توانند بنزین بیشتری تولید کنند تا جلوی کمبود آن را بگیرند؛ غافل از اینکه به دلیل کیفیت پایین آن، مصرف بنزین خودروها بالا رفته است.

نکته جالب توجه آنجاست که مصرف خودروهای داخلی به طور طبیعی بیش از دو تا سه برابر خودروهای خارجی است. حال وقتی همین خودروها با بنزینی با درصد اکتان پایین سوخت‌گیری می‌کنند، میزان مصرف بنزین دوچندان می‌شود. موضوعی که به نظر می‌رسد مورد توجه مسئولان نیست. درحال حاضر به دلیل پایین بودن اکتان بنزین توزیع‌شده، بازار سیاه فروش اکتان در پمپ‌های بنزین به راه است و همین موضوع مشکلات فراوانی برای موتور خودروها به وجود آورده و راه دلالی را فراهم کرده است. از این رو، باید گفت که پایین بودن اکتان بنزین توزیع‌شده، موضوعی بی‌اهمیت نیست، بلکه علنا خود این اقدام منجر به تشدید ناترازی خواهد شد.

نکته مورد توجه دیگر در این زمینه، وعده‌های پوچ تولید بنزین یورو5 در ایران است. جواد اوجی، وزیر نفت دولت سیزدهم، در امضای قرارداد طرح توسعه میادین چنگوله و بندکرخه در تیرماه سال جاری گفته بود در تمامی شهرها از سوخت یورو۴ و یورو۵ استفاده می‌شود و تا دو سال آینده تمامی فرآورده‌های پالایشگاه‌ها یورو5 خواهد شد.

این در حالی است که مطابق آمار موجود، مصرف بنزین از سال 97، عمدتا بیش از 85 میلیون لیتر در روز بوده و وزارت نفت علنا معاف از عرضه بنزین یورو4 بوده است. حال چطور ممکن است که بنزین یورو5 با وجود گفته‌های پی در پی در مورد کاهش ضربتی بنزین تولیدی توزیع شده باشد؟

پیش‌تر ناصر عاشوری، دبیر انجمن صنفی کارفرمایی پالایش نفت، روز یکشنبه اول مهرماه در یک گفت‌وگوی تلویزیونی اعلام کرد به منظور تولید بنزین بیشتر و تامین نیازهای کشور، دولت درخواست کرده بنزین یورو۴ و یورو۵ کمتری تولید شود.

همچنین آن‌طور که خبرگزاری مهر گزارش داده، بابک افقهی، مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری نفت، گاز و پتروشیمی، 25 شهریورماه سال جاری اعلام کرده بود که شرکت نفت ستاره خلیج فارس توانایی تولید بنزین با اکتان بالا و بنزین سوپر را دارد اما به دلیل ناترازی بنزین، مجبور به تولید بنزین با اکتان ۸۷ و قیمت ارزان شده‌اند.

با توجه به اظهارات پی در پی در مورد کاهش کیفیت بنزین تولیدی به منظور جبران ناترازی بنزین، به نظر می‌رسد که توزیع بنزین یورو5، وعده‌ای نادرست بوده است. مسئولان با کاهش دستوری کیفیت بنزین، گمان می‌کنند که می‌توانند کمبود بنزین را جبران کنند، اما با یک محاسبه ساده می‌توان دریافت که این موضوع، خود منجر به افزایش مصرف بنزین شده است.