در روزنو بخوانید
مکان‌های گردشگری استان زنجان کدامند؟
روزنو :روزنو – هدی کاشانیان: استان زنجان یکی از زیباترین استان‌های ایران است که به دلیل تاریخ غنی، آثار باستانی و طبیعت خیره‌کننده، مقصد محبوبی برای گردشگران است. نام این منطقه پیش از اسلام «زنگان» بود و اکنون نیز عموم مردم این شهر از همین نام استفاده می‌کنند. تماشای دیدنی‌های زنجان به راحتی می‌تواند هر گردشگری را مجذوب این استان کند. اگرچه زنجان به چیز‌هایی مانند چاقو، چغور پغور، میوه‌های تابستانی و سد‌های کوچک و بزرگ مشهور است اما جاهای دیدنی زنجان بی‌شمار هستند و بهتر است قبل از سفر همه آن‌ها را بشناسید. در ادامه به معرفی مهم‌ترین مکان‌های گردشگری این استان می‌پردازیم:
1. گنبد سلطانیه
گنبد سلطانیه یکی از آثار میراث جهانی ایران است که در دوره ایلخانیان ساخته شد و از جاهای دیدنی زنجان به شمار می‌آید. این گنبد به دستور سلطان محمد خدابنده ملقب به اُلجایتو احداث گردید تا پیکر امام علی(ع) و امام حسین(ع) را به آنجا منتقل کنند. مخالفت‌های عالمان شیعه و خوابی پریشان، سلطان محمد را از انجام این کار پشیمان کرد و سرنوشت باعث شد این مکان دیدنی به مدفن خودش تبدیل شود. این گنبد در میان دشتی فراخ با روکش کاشی‌های فیروزه‌ای و گنبدی آجری خودنمایی می‌کند. این بنای تاریخی که به بزرگ‌ترین گنبد آجری دنیا شهرت دارد، گنبد سلطانیه نامیده می‌شود. البته از گنبد سلطانیه در قدیم به‌عنوان ساعت آفتابی نیز استفاده می‌کردند. این گنبد دیدنی در سال ۱۳۸۴ خورشیدی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.
2. رختشوی‌خانه زنجان
در زمان‌‌های قدیم که امکانات رفاهی اولیه در داخل هر خانه‌ای وجود نداشت، زنان برای شستن ظرف و لباس‌های خود به لب رود و چشمه‌ها می‌رفتند. در زمان قاجار، برای راحتی بانوان در انجام کارهای شستشو مکانی سرپوشیده ساخته شد. این مکان که امروزه به موزه مردم‌شناسی و یکی از بهترین جاهای دیدنی زنجان تبدیل شده است، دارای بنایی با معماری بسیار دیدنی و منحصر به فرد است. شما در کنار تماشای شگفتی‌هایی از قبیل لباس‌های محلی، زیورآلات و وسایل قدیمی، می‌توانید از معماری زیبای این بنای خاص و محوطه چشم‌نواز و باصفای اطراف آن هم لذت ببرید.
3. غار کتله‌خور
یکی از دیدنی‌ترین جاذبه های گردشگری استان زنجان غاری آهکی و زیبا به نام کتله خور است. این غار که یکی از اعجاب‌آورترین غارهای جهان نیز محسوب می‌شود در شهرستان خدابنده قرار دارد. غار کتله خور یکی از زیباترین غارهای آهکی جهان است و از نظر قدمت، وسعت، تعداد طبقات و تنوع در تشكیل قندیل‌ها، از غارهای منحصربه‌فرد دنیا محسوب می‌شود. این غار قبل از سال ۱۳۰۰ کشف و ۳۰ سال بعد توسط سید اسدالله جمالی به ثبت رسید. مهم‌ترین و گسترده‌ترین بازدید از کتله خور که باعث شد بیشتر شناخته شود، به سال ۱۳۶۵ برمی‌گردد که تیمی متشکل از غارنوردان زبده، غار را کنکاش و نادیده‌های بسیاری را کشف کردند.
علت نام گذاری این غار این است که در بعضی از مناطق غربی ایران، به کوه‌های کم ارتفاع «کتله» می‌گویند و احتمالاً وجه تسمیه غار نیز همین باشد که در یکی از این کوه‌ها قرار گرفته است و خورشید از پشت آن طلوع می‌کند و به‌جای «کتله خورشید» به آن «کتله خور» می‌گویند. مردمان محلی به این غار «کتل کوتول» می‌گویند. غار کتله‌خور از لحاظ کیفیت بلورها و قندیل‌ها، زیبایی و تعدد طبقات اولین غار آهکی جهان شناخته شده است. در این غار قندیل‌ها یا همان استلاکتیت‌ها، استلاکمیت‌ها و ستون‌های بسیاری در گذرگاه‌های اصلی قرار دارد و قندیل‌های مخروطی آویزان از سقف‌ها در اثر داشتن ناخالصی‌ها، رنگ‌های متنوع به خود گرفته‌اند.
4. آبشار شارشار
اگر قصد دارید به یک طبیعت گردی جانانه در شهر زنجان بروید آبشار شارشار همان جایی است که این فرصت را در اختیار شما قرار می‌دهد. این آبشار در منطقه تهم واقع شده است و سدی با همین نام نیز در فاصله پنج کیلومتری آن تعبیه شده است تا مازاد آب را در جهت تامین نیازهای اهالی منطقه ذخیره کند. این آبشار از دل یک کوه سرازیر می‌شود و در کنار مراتع سرسبز مجاور خود در فصل بهار منظره‌ای رویایی را بوجود می‌آورد. گردشگرانی که به این منطقه می‌روند بعد از عبور از سنگلاخ‌ها و کوه‌پیمایی مختصری می‌توانند در حوضچه‌های این آبشار شنا کنند و با تماشای زیبایی‌های طبیعت منطقه تجربه بی‌نظری از سفر به زنجان داشته باشند.
5. دودکش جن
دودکش جن که نامش هم مانند شکل و شمایلش عجیب و مرموز است، یکی از پدیده‌های طبیعی است که در فاصله ۲۰ کیلومتری ماهنشان از شهرستان‌های زنجان قرار گرفته‌است. دلیل نام‌گذاری این جاذبه طبیعی این است که اغلب بومیان منطقه اعتقاد دارند این جاذبه ساخته دست از ما بهتران و جنیان است. در حقیقت شکل‌گیری این پدیده طبیعی در جهان با عنوان پدیده هودو شناخته می‌شود، به این صورت که در طول سالیان و طی فرایند فرسایش خاک‌ها به شکل یک مناره شبیه به قارچ ایستاده در می‌آیند. دودکش جن نیز یک هرم کم قطر از جنس خاک رس است که سخت شده و به شکل ثابتی مانده است. ارتفاع این مناره‌ها از یک متر تا چهل و پنج متر متغیر است. هودوها در کشورهای مختلفی وجود دارند، اما در ایران تنها یک نمونه مشابه در حوالی تهران وجود دارد و به جز دودکش جن زنجان در شهرهای دیگر پیدا نشده‌است.
6. دریاچه پری (خندقلو)
برخی از افراد بر این باور هستند که جاهای دیدنی زنجان تنها محدود به اماکن تاریخی و فرهنگی می‌شود. اما باید بدانید که در نزدیکی ماهنشان، دریاچه‌ای زیبا با مساحت ۵۴۰ متر مربع قرار دارد. این دریاچه زیبا که یک دریاچه کاملاً طبیعی است و تنها با نزولات آسمانی پر آب می‌شود، در دشتی سرسبز قرار گرفته و تبدیل به یکی از جاذبه‌های گردشگری زنجان شده است. در فصل بهار این دریاچه بسیار پر آب شده و از برکت آن دشت‌های اطراف نیز پوشیده از گلهای بهاری بسیار زیبا خواهند شد. پس بهترین زمان بازدید از این دریاچه را می‌توان فصل بهار و تابستان دانست. به لطف وجود این دریاچه، آب و هوای منطقه ماهنشان تفاوت زیادی با زنجان دارد و در آنجا نسیم خنک بهاری صورت شما را نوازش می‌دهد.
7. موزه مردان نمکی زنجان
موزه مردان نمکی یکی از خاص‌ترین جاهای دیدنی زنجان است. این موزه در عمارت ذوالفقاری زنجان و در محله دالان آلتی زنجان قرار دارد. قدمت این ساختمان به حدود صد سال پیش باز می‌گردد و به یکی از حکمران‌های زنجان تعلق داشته است. در حال حاضر این ساختمان محل نگهداری مردان نمکی است. شاید این نام برای شما کمی عجیب به نظر برسد. اما داستان از این قرار است که در گذشته دور، تعدادی کارگر داخل یک معدن نمک کار می‌کردند. متأسفانه این معدن ناگهان فرو می‌ریزد. تمامی اجساد زیر خاک مدفون می‌شوند. به توجه به میزان بالای نمک در این خاک، اجساد آن‌ها به شکلی عجیب سالم باقی می‌ماند و تجزیه نمی‌شود. اجساد این معدن نمک را در این موزه نگهداری می‌کنند. البته یکی از این اجساد را به موزه ملی ایران در تهران منتقل کرده‌اند. بازدید از این موهز می‌تواند بسیار هیجان‌انگیز باشد.
8. حسینیه اعظم زنجان
زنجان یک شهر مذهبی است. در واقع زنجانی‌ها هرساله با شوری حسینی و زبان زد خاص و عام به عذاداری مراسمات مذهبی به خصوص مراسم ایام محرم و صفر می‌پردازند. حسینیه اعظم زنجان هرساله در ماه محرم بزرگ‌ترین و پرشورترین سوگواری را برگزار می‌کند و مردم برای شرکت در آن از اقسام نقاط شهرها و کشورها به زنجان می‌روند. آمده است که حسینیه زنجان یک حسینه‌ی قدیمی است که از دوران صفویان برای عزاداری و تعزیه خوانی و ساخته شده است. سال ساخت این حسینیه معروف و معنوی را به سال 907 هچری قمری نسبت داده‌اند. در کتب تاریخی و کتیبه‌ها نیز نامی از حسینیه اعظم زنجان آورده شده است. این حسینه در خیابان فردوسی شهر زنجان واقع شده است.
9. بازار سنتی زنجان
قدمت بازار سنتی زنجان که طولانی‌ترین بازار سرپوشیده ایران است به دوران قاجاریه برمی‌گردد. تماشای سقف آجری، چای‌خانه‌ها، تیمچه‌ها و سراهای مختلف این بازار تاریخی لذتی تکرارنشدنی را نصیب شما می‌کند؛ حتماً برای بازدید از بازار زنجان وقت کافی صرف کنید و از کنار آن سرسری نگذرید، در هر گوشه و کنار این بازار چیزی هست که شما را شگفت‌زده کند. فرهنگ غنی این شهر و آداب و رسوم مردم آن را به وضوح می‌توان در جای جای این بازار مشاهده کرد. با رفتن به بازار سنتی زنجان علاوه بر این که به گشت‌وگذار تاریخی جانانه‌ای می‌پردازید، می‌توانید هر چیزی که می‌خواهید را از مواد غذایی و خوراکی گرفته تا لباس و انواع صنایع دستی برای مصرف خودتان یا به عنوان سوغاتی، با قیمت مناسب از این بازار بخرید.
10.معبد داش کسن
معبد داش کسن که به آن «معبد اژدها» نیز می‌گویند یکی دیگر از جاهای دیدنی زنجان است. این معبد در فاصله ۱۵ کیلومتری شهر سلطانیه واقع شده و قدمت آن به دوره ایلخانیان باز می‌گردد. این بنای صخره‌ای دو نقش برجسته اژدها و چند محراب اسلامی را در خود جای داده و از فرهنگ مغولستان و چین در دوره ایلخانیان تاثیر گرفته است. نکته جالب درباره معبد داش کسن این است که الجای خاتون خواهر سلطان محمد خدابنده دستور ساخت این معبد را داده بود؛ اما با مسلمان شدن ایلخانان ساخت این بنا متوقف شد و ناتمام ماند. اگر به معماری دوران باستان علاقه دارید پیشنهاد می‌کنیم که حتماً در سفر به زنجان از این معبد بازدید کنید.
11. حمام سنتی حاج داداش
از بناهای تاریخی و جاهای دیدنی دیگر زنجان می‌توان به حمام سنتی حاج داداش اشاره کرد. این حمام که تنها گرمابه ستون سنگی زنجان است حدود ۱۵۰ سال قبل توسط فردی به نام حاج داداش ساخته شده و به همین خاطر نام آن را حمام حاج داداش گذاشته‌اند. کاشی‌های رنگارنگ، گچ‌کاری‌ها و حوض موجود در این حمام، فضایی سنتی و دلنشین را ایجاد کرده‌اند. این حمام در سال ۷۸ با حفظ بافت سنتی خود و فقط با تغییرات اندکی به سفره‌خانه‌ای جذاب برای استفاده اهالی شهر و گردشگران تبدیل شد.
12. مجموعه تفریحی ائل داغی
در کنار بازدید از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی دلمان می‌خواهد تفریحات خوش و مفرحی را هم سپری کنیم. مجموعه تفریحی ائل داغی یکی از بهترین و پرطرفدارترین تفرجگاه‌های زنجان است که در دامنه کوه گاوازنگ قرار دارد و از آن به‌عنوان بام زنجان هم یاد می‌شود. این مجموعه تفریحی در فاصله سه کیلومتری مرکز شهر زنجان قرار دارد و مکانی مناسب برای تفریح و خوش‌گذرانی اهالی شهر و مسافران است.
این مجموعه دارای تمام امکانات تفریحی و رفاهی از جمله رستوران و کافی‌شاپ، قایق‌رانی، دوچرخه‌سواری، سینما پنج بعدی و پرواز با پاراگلایدر است. البته این‌ها فقط بخشی از تفریحات این منطقه است. فقط یادتان باشد برای رفتن به این مجموعه تفریحی در روزهای تعطیل زمانبندی درستی داشته باشید؛ وگرنه در ترافیک اعصاب‌خردکن گیر می‌افتید.
