
سونا چیست و چه فواید و مضراتی دارد؟
سونا چیست؟
درگذشته هم انسانها از حمامهای مخصوصی جهت افزایش تعریق بهره میبردند که امروزه «سونا» نام دارد. سونا، اتاقی است ساخته شده از چوب یا سنگ به منظور استفاده از هوای گرم در حالت خشک یا هوای گرم و مرطوب که برای گرما بخشیدن نیاز به هیتر دارد.
آشنایی با فواید استفاده از سونا
استفاده از سونا، فواید بسیاری دارد که خالی از لطف نیست اطلاعاتی در این باره داشته باشید. در سونا، دمای سطح بدن به ۳۹ الی ۴۰ درجه میرسد. مویرگهای بدن بازتر از حالت اولیه خود شده و به همین دلیل، جریان خون با روندی افزایشی در حال انتقال و جابجایی مواد موردنیاز بدن میشود. دمای سونا، منافذ پوست را باز میکند و اجازه میدهد بیشتر از قبل، تعریق کنید.
زمانی که در حال استفاده از سونا هستید، بهراحتی آگاه به بالارفتن ضربان قلب میشوید و دلیل این اتفاق در بدن، گشاد شدن رگهای قلبی و عروقی است. میانگین تعداد ضربان قلب از ۷۰ تا ۱۰۰ در هر دقیقه میرسد. راه تنفسی شما در سونا بازتر شده و عمل دم و بازدم را بهتر و راحتتر میتوانید صورت دهید. ازاینرو این اتفاق باعث میشود تا میزان دریافت اکسیژن در بدن شما بالا برود.
سونا سیستم دفاعی بدن را بهصورت طبیعی تقویت میکند. اگر شما از آن دسته افرادی هستید که مدام به سونا میروید و خصوصاً اگر در سونا سعی میکنید نفس عمیق (دم و بازدم کامل) را انجام دهید، میتوان گفت که خطر جدی شما را تهدید نمیکند و حتی به جسم و روان شما آرامش بیشتری خواهد داد.
همچنین موارد زیر از فواید شگفتانگیز استفاده از سونا است:
* کاهش سطح استرس
* بهبود عضلات و ریکاوری مفاصل
* دفع سموم بدن
* کالریسوزی
* ایمنی را تقویت میکند
* خواب بهتر
* دفع آب اضافی بدن و کاهش موقت وزن
آشنایی با مضرات استفاده از سونا
همانطور که سونا میتواند فواید بسیاری داشته باشد، چالشها و مضراتی هم دارد که میباید به این موضوعات اشراف داشت تا با دید بازتر از این ظرفیت استفاده کرد.
* بعد از ورود به اتاق سونا، رسیدن دمای پوست به ۴۰ درجهی سانتیگراد فقط چند دقیقه طول میکشد. تپش قلب افزایش پیدا میکند و منجر به این میشود که قلب، خون بیشتری را پمپ کند؛ خونی که اکثراً به پوست فرستاده میشود. این امر میتواند خون را از ارگانهای داخلیتان دور کند. فشار خون نیز تحت تاثیر قرار میگیرد. فردی که ناراحتی قلبی داشته باشد ممکن است مشکلات بیشتری را در سونا تجربه کند.
* جلسات طولانی مدت در سونا، خطر از دست رفتن آب بدن را بالا میبرد که میتواند باعث عوارض جانبی جدی مانند افت فشار خون و از دست رفتن هوشیاری شود. اگر بعد از جلسه سونا احساس بیحالی و ضعف کردید، ممکن است آب بدنتان از دست رفته باشد. اگر احساس ضعف، سرگیجه، یا ناراحتیهای دیگری داشتید، استفاده از سونا را قطع کنید و برای هیدراته کردن بدنتان آب فراوان بنوشید.
* بدن انسان سیستم خنککننده داخلی خودش را برای حفظ دمای بدن در سطحی بیخطر دارد. در گرمای بیش از حد، مانند اتاقهای سونا، فشار بر روی سیستم خنک کننده داخلی زیاد میشود، به ویژه در قرار گرفتنهای طولانی مدت در چنین فضاهایی. اگر بدن نتواند خودش را خنک نگه دارد، دمای قسمت میان تنه شما دمایش به سطوح خطرناکی خواهد رسید. ناراحتیهای پزشکی یا مصرف الکل نیز ممکن است خطرات گرمازدگی را افزایش دهند. برای کاهش احتمال گرمازدگی بدنتان، بیشتر از ۱۵ دقیقه در سونا حضور نداشته باشید.
* سونای خشک در طول استفاده، پوست را خشک میکند. بعضی از آدمهایی که پسوریازیس دارند، ممکن است متوجه شوند حین استفاده از سونا علائمشان کاهش مییابد، اما کسانی که دراماتیت آتوپیک دارند متوجه بدتر شدن آنها میشوند.
* تغییر وضیت بین گرمای سونا و آب سرد استخر شنا توصیه نمیشود، چون این کار میتواند فشار خون را افزایش دهد.
* احتمال انتقال بیماریهای پوستی بهخصوص زگیل کف پا در محیط استخر، سونا و جکوزی بسیار زیاد است، ازاینرو توصیه میشود افراد حتماً از دمپایی شخصی استفاده کنند. دمپاییهای عمومی موجود در استخر میتوانند شما را در خطر انتقال قارچ و زگیل قرار دهند. علاوه براین توصیه میشود حتماً بعد از بیرون آمدن از آب، دوش بگیرید و لابلای انگشتان خود را به خوبی با آب و صابون یا شامپو بشویید، زیرا شستوشو باعث میشود خیلی از آلودگیهای موجود در آب استخر و جکوزی از روی پوست پاک شوند، اما اگر آلودگی درون پوست مستقر شود دیگر نمیتوان آن را با شستوشو از بدن بیرون کرد.
* استفاده از سونا و جکوزی در دوران حاملگی مجاز نیست، زیرا بالا رفتن حرارت بدن مادر میتواند به جنین آسیب برساند. در حقیقت قرار گرفتن در این وضعیت در سه ماهه اول میتواند باعث نقصهای جنینی شود. همچنین در سه ماهه دوم و سوم میتواند باعث زایمان زودرس و عفونت شود، اما کسانی که باردار نیستند معمولاً مشکلی پیدا نخواهند کرد؛ البته امکان انتقال عفونتهای زنانه از طریق محیط استخر و سونا وجود دارد که باید دانست میزان آن ناچیز است.
انواع سونا
* سونای خشک
* سونای بخار (مرطوب)
معرفی سونای خشک
یکی از بهترین نوع سونا در دنیا، سونای خشک است. سونای خشک محفظهای است که دیوارههای آن با قطعات چوبی پوشیده شده و در آن از هوای خشک و گرم برای تعریق بیشتر و دفع سموم بدن استفاده میشود. میانگین دمای اتاق سونا خشک بین ۵۰ تا ۷۵ درجه سانتیگراد است. یکی از موارد پراهمیت در سوناهای خشک آن است که در انتخاب هیتر سونای خشک باید به حجم اتاق، سوخت در دسترس و نوع کاربری مدنظر دقت داشته باشید. هیترهای سونای خشک به دو دسته برقی و گازی تقسیم میشوند. در سونای خشک معمولاً برای به دام انداختن گرمای حاصل از هیتر سونا نیز از سنگ سونا استفاده میکنند.
معرفی سونای بخار (مرطوب)
در سونای بخار، بالعکس سونای خشک، دیوارهای سونا از سنگ، سرامیک، کاشی یا هر مواد ضدآب دیگری ساخته شده است و در میان آن، دریچههایی برای ورود و خروج بخار نیز تعبیه شده است. فراموش نکنید که برای خارج نشدن بخار از داخل محفظه اطراف دیوارها باید دیوارهای سونا تماماً عایق باشد. از مهمترین مشخصههای اتاق سونای بخار مقاومت بسیار بالای آن در مقابل دما و رطوبت است.
در سوناهای بخار بهمنظور جلوگیری از چکه کردن قطرات آب ناشی از بخار اشباع آب بهتر است سقف سونای بخار منحنی و یا شیبدار ساخته شود. درهایی که برای سونای بخار استفاده میشوند باید چندلایه و عایق باشند تا در صورت ورود و خروج افراد بخار از آن عبور نکند. میانگین دمای سونای بخار از ۵۰ درجه سانتیگراد تجاوز نمیکند. هیترهایی که برای سونای بخار استفاده میشوند بر دو نوع برقی و گازی است. انتخاب هیترها، ارتباط مستقیمی به نوع انرژی و سوخت در دسترس، ظرفیت اتاق سونا و کاربری خصوصی و عمومی دارد.