بازگشت امید به تالار شیشه‌ای تهران/ بورس جانی دوباره گرفت
روزنو :امید تازه در تالار شیشه‌ای، ثبات در ارز، نزول در طلا، توقف التهاب در بازار خودرو، کاهش رفتارهای هیجانی، رشد معاملات و ثبات قیمت‌ها در پی انتشار اخبار سیاسی مثبت، مهمترین ویژگی‌های بازار در روز گذشته بود
همزمان با انتشار خبر از سرگیری مذاکرات میان ایران و آمریکا در مسقط، بازارهای مالی و کالایی ایران واکنشی مثبت و امیدوارانه نشان دادند. این تحولات، در نخستین روز کاری هفته، فضای روانی بازارها را تحت تاثیر قرار داد و منجر به تغییراتی در رفتار معامله‌گران و فعالان اقتصادی شد.
بورس اوراق بهادار تهران، که در هفته‌های گذشته با نوسانات قابل توجهی مواجه بود، در روز شنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۴، روندی صعودی را تجربه کرد. شاخص کل بورس با افزایش قابل توجهی همراه شد که نشان‌دهنده استقبال سرمایه‌گذاران از اخبار مثبت سیاسی و احتمال بهبود روابط بین‌المللی است. این رشد عمدتا در نمادهای بانکی، خودرویی و فلزی مشاهده شد، که به‌طور سنتی از تحولات مثبت سیاسی و اقتصادی بهره‌مند می‌شوند.
علی فراهانی تحلیلگر بازار سرمایه به هفت صبح می‌گوید: این روند صعودی، ناشی از افزایش امیدواری به کاهش تنش‌های ژئوپلیتیک و احتمال گشایش‌های اقتصادی در پی مذاکرات مسقط است. همچنین، ورود سرمایه‌های جدید به بازار و افزایش ارزش معاملات، نشان‌دهنده بازگشت اعتماد به بازار سرمایه است. افزایش ۱۵ هزار واحدی شاخص، پس از چند هفته افت ممتد، نشان‌دهنده خروج از فضای تردید و بازگشت خریداران به بازار است. ورود دوباره پول‌های حقوقی، به ویژه در نمادهای صادرات‌محور، نشان می‌دهد بازار بر بازگشت به مذاکرات برجامی و تخفیف تحریم‌ها حساب باز کرده است.
بازار طلا؛ کاهش قیمت‌ها در سایه اخبار مثبت
بازار طلا، که در ماه‌های گذشته به‌عنوان پناهگاه امن سرمایه‌گذاران در برابر نوسانات اقتصادی و سیاسی عمل کرده بود، در این روز با کاهش قیمت‌ها مواجه شد. قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار و سکه‌های طلا کاهش یافت، که نشان‌دهنده کاهش تقاضا برای دارایی‌های امن در پی بهبود فضای روانی بازار است.کارشناسان اقتصادی بر این باورند که کاهش قیمت طلا، نتیجه کاهش نگرانی‌ها نسبت به آینده اقتصادی و سیاسی کشور است. با انتشار اخبار مثبت از مذاکرات مسقط، انتظارات تورمی کاهش یافته و سرمایه‌گذاران به سمت بازارهای دیگر، مانند بورس، روی آورده‌اند.
بازار ارز؛ ثبات نسبی در پی کاهش تقاضای سفته‌بازی
در بازار ارز نیز، شاهد ثبات نسبی قیمت‌ها بودیم. قیمت دلار و یورو در بازار آزاد تغییرات محدودی را تجربه کردند، که نشان‌دهنده کاهش تقاضای سفته‌بازی و بازگشت آرامش به بازار ارز است. این ثبات، در پی کاهش نگرانی‌ها نسبت به آینده اقتصادی کشور و افزایش امیدواری به بهبود روابط بین‌المللی حاصل شده است. فعالان بازار ارز معتقدند که در صورت تداوم روند مثبت مذاکرات و کاهش تنش‌های ژئوپلیتیک، می‌توان انتظار داشت که بازار ارز به ثبات بیشتری دست یابد و نوسانات قیمتی کاهش یابد.
بازار تجهیزات آی‌تی؛ بازگشت آرامش به بازار
بازار تجهیزات آی‌تی از جمله گوشی موبایل که در هفته‌های گذشته با تلاطم‌های ناشی از محدودیت‌های وارداتی و نوسانات نرخ ارز مواجه بود، در این روز فضایی آرام‌تر را تجربه کرد. فروشندگان از کاهش رفتارهای هیجانی خریداران خبر دادند و قیمت‌ها نیز ثبات بیشتری پیدا کردند.کارشناسان بازار فناوری اطلاعات بر این باورند که بهبود فضای اقتصادی می‌تواند منجر به تسهیل واردات و کاهش قیمت تجهیزات آی‌تی شود. همچنین، بازگشت آرامش به بازار می‌تواند زمینه‌ساز افزایش تقاضا و رونق مجدد این بازار باشد.
بازار خودرو؛ کاهش التهاب و بازگشت ثبات
بازار خودرو نیز، که در هفته‌های گذشته با افزایش قیمت‌ها و کاهش عرضه مواجه بود، در این روز با کاهش التهاب و بازگشت ثبات همراه شد. قیمت خودروهای داخلی تغییرات محدودی را تجربه کردند و فضای بازار به سمت تعادل پیش رفت. فعالان بازار خودرو معتقدند که در صورت تداوم روند مثبت مذاکرات و بهبود فضای اقتصادی، می‌توان انتظار داشت که بازار خودرو نیز به ثبات بیشتری دست یابد و قیمت‌ها کاهش یابد. همچنین افزایش تولید و عرضه خودرو می‌تواند به کاهش مجدد قیمت‌ها و افزایش رضایت مصرف‌کنندگان منجر شود.
ارزهای خارجی
در بازار ارز، قیمت دلار به‌طور ناگهانی کاهش یافت و به حدود ۹۸ هزار تومان رسید. این کاهش قیمت در پی انتشار خبر رسمی آغاز مذاکرات در مسقط رخ داد و نشان‌دهنده تغییر جو روانی و خوش‌بینی به احتمال بهبود روابط دیپلماتیک و کاهش فشارهای اقتصادی بود. قیمت دلار بانکی در محدوده 70 هزار تومان ثابت ماند.
امید به آینده در سایه مذاکرات مسقط
مجموعه این تحولات، نشان‌دهنده بازگشت امید به آینده اقتصادی و سیاسی کشور در پی آغاز مذاکرات مسقط است. بازارهای مالی و کالایی ایران، با واکنش مثبت به این اخبار، نشان دادند که بهبود روابط بین‌المللی و کاهش تنش‌های ژئوپلیتیک تاثیرات مثبتی بر اقتصاد کشور دارد.
با تداوم روند مثبت مذاکرات و اتخاذ سیاست‌های اقتصادی مناسب، می‌توان انتظار داشت که بازارهای ایران به ثبات بیشتری دست یابند و زمینه رشد و توسعه اقتصادی فراهم شود. در این مسیر، نقش دولت و نهادهای اقتصادی در ایجاد بسترهای مناسب برای جذب سرمایه‌گذاری و حمایت از تولید داخلی بسیار حائز اهمیت است.
امید شهرک‌های صنعتی به عبور از ناترازی انرژی
اثربخش بودن مذاکرات غیرمستقیم تهران و واشنگتن در مسقط، زمینه‌ساز جذب سرمایه‌گذاری وسیع شرکت‌های بزرگ بین‌المللی در صنعت نفت و گاز ایران خواهد شد. این امر از جنبه اقتصادی بسیار حائز اهمیت است. به‌ویژه در شرایط کنونی که کشورمان با چالش‌های بزرگی در زمینه تامین منابع مالی برای توسعه زیرساخت‌های انرژی روبه‌رو است، حضور سرمایه‌گذاران خارجی، به‌طور چشمگیری به رفع این مشکلات کمک می‌کند.
شرکت‌های بین‌المللی با داشتن تکنولوژی‌های پیشرفته، سرمایه‌گذاری‌های کلان و تجربه در مدیریت پروژه‌های بزرگ، قادر خواهند بود تا پروژه‌های عظیم نفت و گاز ایران را با بهره‌وری بالاتری پیش ببرند. این امر موجب افزایش تولید و صادرات نفت و گاز می‌شود و به ایجاد مشاغل جدید، انتقال تکنولوژی و بهبود استانداردهای بهره‌وری در صنعت انرژی کشور منجر گردد.
از طرف دیگر، برای ایران که در حال حاضر با مشکل ناترازی انرژی مواجه است، این سرمایه‌گذاری‌ها به‌عنوان یک گام مهم در جهت رفع بحران‌های انرژی و تامین منابع مورد نیاز برای توسعه زیرساخت‌ها ارزیابی می‌شود. این سرمایه‌گذاری‌ها به کاهش وابستگی ایران به منابع داخلی و افزایش توانایی در تولید انرژی با کیفیت و قیمت مناسب کمک خواهد کرد. بنابراین، مذاکرات مسقط به‌طور مستقیم نقش کلیدی در عبور از ناترازی انرژی ایران ایفا کند و زمینه‌ساز رشد پایدار اقتصادی در بخش انرژی شود و از این طریق، مسئله کاهش تولید در شهرک‌های صنعتی به دلیل قطع برق و گاز را مرتفع می‌کند.
ریسک‌های آتی
با وجود واکنش مثبت اولیه بازارها، برخی کارشناسان تذکر می‌دهند که تداوم این روند منوط به استمرار گفت‌وگوها و مشخص شدن افق رفع تحریم‌ها خواهد بود. مذاکرات تهران و واشنگتن در مسقط به‌طور طبیعی با چالش‌های جانبی متعددی نیز روبه‌رو است که بر بازارها و فضای اقتصادی کشور تاثیرات متفاوتی دارد. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها، عدم قطعیت در نتایج مذاکرات است. حتی اگر گام‌های مثبتی برداشته شود، پرسش‌هایی درباره نحوه اجرایی شدن توافقات وجود دارد.
چالش دیگر به رفتارهای سفته‌بازانه و هیجانی در بازارهای ارز و طلا مربوط است. در شرایطی که بازارها تحت تاثیر اخبار سیاسی قرار دارند، سرمایه‌گذاران به‌طور ناگهانی از بازار وارد یا خارج می‌شوند و این ممکن است نوسانات قیمتی شدیدی به‌وجود آورد. حتی اخبار مثبت از مذاکرات به‌دلیل ترس از تغییر شرایط یا بازگشت به وضعیت پیشین، ممکن است پایداری چندانی نداشته باشند.با وجود برخی اخبار مثبت، همچنان موانع عمده‌ای مانند تحریم‌ها، مانع از تاثیرات فوری مذاکرات بر بازارها است. در نتیجه، حتی اگر مذاکرات به‌طور نسبی موفقیت‌آمیز باشد، اقتصاد ایران ممکن است همچنان با چالش‌هایی روبه‌رو باشد.
علاوه بر این، مشکلات ساختاری و اقتصادی داخلی کشور مانند کسری بودجه، تورم و ناترازی‌های تجاری همچنان اثرات منفی بر بازارهای مختلف داشته باشد و ممکن است این مشکلات مانع از آن شوند که اخبار مثبت از مذاکرات به‌طور کامل و فوری در بازارها بازتاب یابد. بنابراین، هرچند که مذاکرات فرصت‌های جدیدی ایجاد می‌کند، چالش‌های جانبی که به طور همزمان در حال رخ دادن هستند، احتمالاً از پتانسیل بهبود سریع وضعیت اقتصادی می‌کاهند.
از سوی دیگر با تثبیت فضای سیاسی جدید، ضروری است که تیم اقتصادی دولت با اتخاذ سیاست‌هایی در حوزه تسهیل سرمایه‌گذاری، مهار تورم و تقویت تولید، از این فرصت برای ایجاد جهش در اقتصاد کشور بهره‌برداری کند. توجه به این نکته ضروری است که همچنان شکاف‌های قابل توجهی در اقتصاد ایران وجود دارد که دست‌نخورده باقی مانده‌اند. نرخ بالای بیکاری، چالش‌های اقتصادی ناشی از ناترازی‌ها در بودجه و مشکلات ناشی از تولید و توزیع کالاهای اساسی به‌طور واضح بر بازار اثرگذار است. این مسائلی هستند که نمی‌توانند به‌سادگی از طریق مذاکرات سیاسی حل شوند و به‌ویژه در شرایط تورمی، حتی موفقیت‌های دیپلماتیک نیز به‌طور کامل اثرات اقتصادی خود را نشان نمی‌دهند.
