قطع بیمه هزاران کارگر ساختمانی در خراسان شمالی
نسرین هزاره مقدم:سازمان تامین اجتماعی مدعی‌ست بیمه کارگران ساختمانی واقعی قطع نمی‌شود. این سازمان در پاسخ به گزارش‌های منتشره درباره قطع بیمه کارگران ساختمانی به بهانه‌های مختلف، مدعی شده فقط بیمه کسانی قطع شده که از سهمیه بیمه مختص کارگران ساختمانی سوءاستفاده کرده و خود را کارگر ساختمانی جا زده‌اند و بیمه کارگران واقعی برقرار است.
روزنو :
۸ هزار کارگر خراسان شمالی حدود ۴ سال است که منتظر بیمه هستند و موفق نشده‌اند بیمه شوند. لااقل به جای آن 9 تا ۱۰ هزار نفری که بیمه‌شان قطع شده، ۵ هزار کارگر جدید را در استان بیمه کنند
در بخشی از جوابیه این سازمان می‌خوانیم: «متاسفانه بسیاری از افراد به علت پایین بودن حق بیمه در گذشته به صورت غیرواقعی تحت پوشش بیمه‌ای قانون بیمه‌های اجتماعی کارگران ساختمانی قرار گرفته‌اند و از این حیث هزینه زیادی را به تامین اجتماعی تحمیل کرده‌اند لذا شناسایی دقیق کارگران ساختمانی و احراز اشتغال به کار مستقیم آنها در فعالیت‌های ساختمانی و جلوگیری از استفاده من غیر حق افراد غیرشاغل در صنعت ساختمان از مزایای قانون مذکور، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است».
در بخشی دیگری از این متن، تامین اجتماعی مدعی شده از ظرفیت‌های آزادشده ناشی از قطع بیمه «غیرکارگران ادعایی» برای بیمه کردن کارگران واقعی استفاده شده و در واقع سهمیه آزاد شده و به کارگران متقاضی داده‌اند: «تأمین اجتماعی نه تنها هیچ کارگر ساختمانی واقعی را از فهرست افراد مشمول این بیمه حذف نکرده و نمی‌کند، زمانی‌که کارگران غیرواقعی شناسایی و حذف می‌شوند ظرفیت جدیدی برای جایگزین کردن کارگران واقعی به جای این افراد فراهم می‌شود».
پس از انتشار این جوابیه، انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی با هزار دلیل، برهان، مدرک و سند ثابت کردند که خیلی از قطع‌شدگان، غیرکارگر نبوده‌اند و فقط کارگرانی بودند که از بد روزگار، در هفته‌های متوالی از سال، کار و پروژه به تورشان نخورده و در بازرسی‌های تامین اجتماعی انگ «غیرشاغل در بخش ساختمان» بر پرونده‌شان خورده است.
صف طویلی که تکان نمی‌خورد
اما سوال دیگر اینکه آیا واقعاً در عوض بیمه‌های قطع شده، سهمیه جدیدی داده‌اند و آیا کارگران ساختمانی واقعی که سال‌ها در صف بیمه، معطل التفات تامین اجتماعی بوده‌اند، به جای قطع‌شدگان به زیر چتر حمایت سازمان درآمده‌اند؟ پاسخ این سوال را هیچ مرجعی بهتر از انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی نمی‌تواند بدهد. پیش از این «حسن عزتی» رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمانی شهرستان بانه در استان کردستان در گفت‌وگویی اعلام کرد که «در عرض دو سال از ۸۰۰ کارگر منتظر در صف بیمه، فقط ۱۵ تا ۱۶ کارگر جدید در شهرستان بانه بیمه شده‌اند».
این بار سراغ انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی در استان خراسان شمالی رفتیم و از آنها پرسیدیم چند نفر اخیراً بیمه شده‌اند و آیا به جای قطع‌شدگان
سهمیه جدید دادند؟
توزیع سهمیه‌های محدود با لابی
«مهدی باغ‌شیقی» رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی استان خراسان شمالی، در ابتدا در مورد تاریخچه بیمه کارگران در این استان توضیح می‌دهد: در دولت روحانی سهمیه بیمه کارگران ساختمانی استان ما، تقریباً ۲۳هزار نفر بود که به سختی حدود ۱۷هزار کارگر در آن زمان بیمه شدند. در سه سال دولت سیزدهم، تعداد بیمه‌شدگان از ۱۷هزار نفر به حدود ۸هزار نفر رسید یعنی بیمه حدود 9هزار نفر قطع شد!
در یکی دو سال گذشته در جاجرم فقط ۵ یا ۶ نفر توانسته‌اند در قالب بیمه کارگران ساختمانی بیمه شوند و تحت پوشش دربیایند که اینها هم از طرف انجمن معرفی نشده بودند و آشنایان خود مدیران تامین اجتماعی بودند
او اضافه می‌کند: بیمه کارگران را قطع کردند. این به کنار، بخشنامه‌ای دادند که به ازای ۲ قطعی بیمه، یک کارگر جدید بیمه شود. در خراسان شمالی به این بخشنامه هم عمل نکردند. جایگزینی انجام نشد و اگر تعداد محدودی کارگر جدید بیمه شدند، براساس لابی با مدیران تامین اجتماعی بوده نه براساس سامانه و صف بیمه.
باغ‌شیقی با بیان اینکه حدود ۸ هزار کارگر در خراسان شمالی در صف بیمه هستند و در سامانه احراز شرایط شده‌اند، می‌افزاید: این ۸ هزار نفر حدود ۴ سال است که منتظر بیمه هستند و هیچ کدام‌شان موفق نشده‌اند بیمه شوند. ما توقع داریم قانون بیمه کارگران ساختمانی که سال ۱۳۵۲ مصوب شده و سال ۱۳۸۹ به اجرا رسیده، دچار وقفه نشود. کارگران ساختمانی از ساده‌ترین امکانات که داشتن یک بیمه ساده است، محروم‌اند. لااقل به جای آن 9 تا ۱۰ هزار نفری که در استان ما بیمه‌شان قطع شده، ۵ هزار کارگر جدید را بیمه کنند.
علف زیر پای کارگران ساختمانی سبز شده است
او در پایان صحبت‌هایش خطاب به مدیران تامین اجتماعی می‌گوید: چطور ادعا می‌کنید بیمه هیچ کارگر واقعی قطع نشده و به جای قطعی‌ها ظرفیت برای بیمه کردن کارگران متقاضی ایجاد کرده‌اید؟ با سند به ما نشان دهید که کجاست. ۸ هزار کارگر خراسان شمالی ۴ سال است در صف منتظر بیمه ایستاده‌اند و زیر پایشان علف سبز شده.
قد این علف‌های زیر پای کارگران منتظر، به آسمان رسیده و هنوز تامین اجتماعی اهتمامی برای اجرای قانونی که سال ۱۳۵۲ (بیش از ۵۰ سال پیش) به تصویب رسیده ندارد. اقدام واقعی در حد صفر است و سر و ته کار را هم با یک جوابیه به هم می‌‌آورند!
قطع بیمه زیاد است اما جایگزینی ندیدیم
سراغ هر شهرستانی در استان خراسان شمالی برویم، وضعیت به همان ترتیبی‌ست که «مهدی باغ‌شیقی» توصیف کرده است. «مهدی حسنی» رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمانی جاجرم نیز می‌گوید: بیمه کردن کارگران ساختمانی در شهرستان جاجرم مدت ۵ سال است که متوقف شده. تامین اجتماعی مدت‌هاست هیچ سهمیه‌ای برای بیمه کارگران ساختمانی این شهر اختصاص نداده است.
او اضافه می‌کند: ما در شهرستان جاجرم ۵۵۰ کارگر ساختمانی بیمه شده داشتیم. بیمه ۱۰۰ نفر از این کارگران در یک سال اخیر قطع شده و امروز فقط ۴۵۰ کارگر ساختمانی بیمه شده در این شهرستان داریم. هر بار هم که مراجعه کردیم، پاسخی نگرفتیم. گفتیم وقتی بیمه ۱۰۰ نفر را قطع کرده‌اید در عوض سهمیه آن را به کارگران جدید بدهید که این کار را هم نکردند. به عبارتی، قطع بیمه داشتیم و وصلی در کار نبود.
به گفته حسنی، در یکی دو سال گذشته در شهرستان جاجرم فقط ۵ یا ۶ نفر توانسته‌اند در قالب بیمه کارگران ساختمانی بیمه شوند و تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی دربیایند که اینها هم از طرف انجمن معرفی نشده بودند و آشنایان خود مدیران تامین اجتماعی بودند. او می‌افزاید: از آمار انجمن چیزی کم نشده، فقط بیمه تعداد زیادی از کارگران ساختمانی شهرستان به بهانه‌های مختلف قطع شده و همین تعداد ناچیز هم براساس رابطه بیمه شده‌اند.
عمل به وظایفی که معلوم نیست، چیست
در طول سه سال گذشته، بیمه حدود ۱۰هزار نفر فقط در یک استان قطع شده و از ۸ هزار کارگر متقاضی یک نفر هم بیمه نشده. تعداد معدودی هم با لابی‌گری و بدون ثبت‌نام در انجمن صنفی و احراز شرایط در سامانه، بیمه شده‌اند. با این حال تامین اجتماعی مدعی‌ست که به وظایفش عمل کرده اما وقتی مظلوم‌ترین کارگران کشور که هر روز در معرض حوادث مرگ‌بار و سقوط از بلندای ساختمان‌ها هستند، بیمه حداقلی ندارند، نهاد تامین اجتماعی چه کارکردی دارد؟ رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمانی جاجرم می‌گوید: «کارگران ساختمانی نان خالی در سفره ندارند و تامین جانی و ایمنی هم ندارند. معلوم نیست تامین اجتماعی این وسط چه می‌کند».
