
خوردن زیتون چه فوایدی دارد؟
تفاوت بین زیتون سبز و سیاه
زیتون در دو رنگ سیاه و سبز موجود است و در شرایط مختلفی هم از آنها استفاده میشود. مثلاً زیتونهای پرورده غالباً سبز هستند اما روی پیتزا یا برای تزیین کردن مواد غذایی بیشتر از زیتون سیاه یا ترکیب آن با زیتون سبز استفاده میشود. آنچه که زیتون سیاه را از سبز متمایز میکند به سادگی رنگ آنهاست. شاید باور نکنید اما زیتون سیاه در واقع همان زیتون سبز اما نوع خیلی رسیده آن است. به عبارتی دیگر اصلا دو نوع زیتون وجود ندارد، همه آنها یک زیتون هستند ولی وقتی در ابتدای مرحله رسیدن هستند رنگشان سبز است و به مرور به رنگ قرمز ارغوانی و در نهایت سیاه در میآیند. مهمترین بخش قضیه اما طعم آنهاست. اگرچه همه زیتونها قبل از فرآوری حاوی گلوکزید هستند که همین موضوع هم باعث تلخی آنها میشود، اما این طعم در زیتون سیاه به مراتب کمتر است. هنگام روغنگیری هم عمدتاً روغن سیاه را به سبز ترجیح میدهند چون روغن بیشتری داشته و محبوبتر است.
فواید خوردن زیتون
1. تقویت سلامت قلب
زیتون منبع غنی چربیهای تکغیراشباع است، بهویژه اسید اولئیک که یک نوع چربی سالم محسوب میشود. این چربیها میتوانند کلسترول بد (LDL) را کاهش داده و کلسترول خوب (HDL) را افزایش دهند. همچنین، زیتون دارای آنتیاکسیدانهایی مانند پلیفنولها است که از اکسیداسیون کلسترول جلوگیری کرده و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را کاهش میدهند. اگرچه برخی از کارشناسان معتقدند برای اینکه تأثیر قطعی زیتون روی سلامت قلب ثابت شود، به انجام تحقیقات بیشتری نیاز است. علاوه بر این، برخی از مطالعات نشان دادهاند که زیتون و روغن زیتون میتوانند در کاهش فشار خون موثر باشند.
2. کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی
زیتون حاوی ترکیبات ضدالتهابی مانند اولئوکانتال است. این ترکیبات به کاهش التهاب در بدن کمک میکنند و میتوانند در پیشگیری و درمان بیماریهای مرتبط با التهاب، مانند آرتریت (التهاب مفاصل)، مؤثر باشند. همچنین، آنتیاکسیدانهای موجود در زیتون سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و با رادیکالهای آزاد مبارزه میکنند. زیتون به خصوص زیتون سیاه دارای مقدار زیادی آهن است. توانایی گلبولهای قرمز در حمل اکسیژن به سراسر بدن به دلیل وجود آهن در خون است. آهن نقش مهمی در تولید انرژی دارد و از همه مهمتر، عملکرد مناسب سیستم ایمنی بدن به میزان کافی آهن بستگی دارد.
3. حمایت از سلامت پوست و مو
زیتون و روغن زیتون به دلیل داشتن ویتامینE، یک آنتیاکسیدان قوی، برای سلامت پوست و مو بسیار مفید هستند. زیتون دارای خواص ضد التهابی است که میتواند به آرامش پوست تحریک شده یا ملتهب کمک کند. این امر برای افرادی که از بیماریهایی مانند اگزما یا پسوریازیس رنج میبرند مفید است. علاوه بر اینزیتون سرشار از آنتیاکسیدان است که به محافظت از پوست در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد کمک میکند. رادیکالهای آزاد میتوانند باعث پیری زودرس و چین و چروک پوست شوند. زیتون سرشار از آنتی اکسیدانها و ویتامینهای E و K است که به تقویت فولیکولهای مو و جلوگیری از ریزش مو کمک میکند.
4. کمک به کاهش وزن
زیتون به دلیل وجود چربیهای سالم و فیبر، میتواند حس سیری طولانیمدت را افزایش دهد و از پرخوری جلوگیری کند. همچنین، ترکیبات موجود در زیتون میتوانند به بهبود متابولیسم چربیها در بدن کمک کرده و در مدیریت وزن مؤثر باشند. با این حال، به دلیل محتوای کالری و سدیم، مصرف زیتون باید متعادل باشد. زمانی که از قلب محافظت می شود کاهش علایم فشار خون بالا بخشی از نتیجه است اما باید در مورد زیتون های سیاه کنسرو شده دقت داشته باشید چون حاوی سدیم بیشتری است که میتواند سلامت قلبی و عروقی شما را به خطر بیندازد پس مهم است که همیشه برچسبها را بخوانید چون ترکیبات نگهدارنده ممکن است برای سلامتی شما خطرناک باشند.
5. بهبود سلامت گوارش
زیتون منبع خوبی از فیبر غذایی است که به بهبود هضم و سلامت دستگاه گوارش کمک میکند. زیتون سرشار از آنتی اکسیدانهایی است که به کاهش التهاب در بدن کمک میکنند. این روغن از تشکیل رادیکالهای آزاد در بدن جلوگیری و از معده و روده در برابر بیماریها محافظت میکند. به همین دلیل، رژیم غذایی مدیترانهای غنی از زیتون با نرخ پایینتر انواع سرطانها از جمله سرطانهای دستگاه گوارش، آرتریت و بیماریهای قلبی همراه است. آنتی اکسیدانهای موجود در زیتون، معروف به پلی فنولها، به عنوان پری بیوتیک در روده عمل میکنند. این بدان معنی است که آنها میکروبیوم سالمتری میسازند. به طور خاص، آنتی اکسیدانهای زیتون تعداد و نوع باکتریهای سالم را در روده افزایش میدهند.
6. کاهش خطر ابتلا به سرطان
زیتون حاوی ترکیبات آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی مانند پلیفنولها و فلاونوئیدها است که میتوانند از آسیب سلولی جلوگیری کرده و خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهند. برخی تحقیقات نشان دادهاند که زیتون میتواند رشد سلولهای سرطانی را مهار کرده و از بروز برخی سرطانها، مانند سرطان سینه و کولون، جلوگیری کند. سرطان روده چهارمین عامل مرگ بر اثر سرطانها در سراسر جهان است. بررسیهای اپیدمیولوژیکی نشان داده است که در کشور یونان بهدلیل مصرف بالای زیتون، میزان بروز سرطان در جامعه 40 درصد کمتر از دیگر کشورهای اروپایی مانند انگلستان است. دانشمندان اثرات ضدسرطانی زیتون را به دلیل وجود آنتیاکسیدانها و ترکیباتی بهنام هیدروکسی تیروزول، اسید آراشیدونیک و اسید اولئیک میدانند.
7. تنظیم قند خون
مصرف زیتون میتواند به بهبود حساسیت به انسولین و کاهش سطح قند خون کمک کند. چربیهای سالم موجود در زیتون باعث آزادسازی آرامتر گلوکز در جریان خون میشوند و از نوسانات شدید قند خون جلوگیری میکنند. این ویژگی زیتون را به گزینهای مناسب برای افراد مبتلا به دیابت یا کسانی که در معرض خطر این بیماری هستند تبدیل میکند. نه تنها برای قلب و کلسترول خوب نیست، خوردن زیتون های سیاه نیز برای بیمارانی که مبتلا به انواع خاصی از دیابت تشخیص داده شده اند، خوب است. به عبارت دیگر، مصرف آن به طور منظم می تواند به تنظیم سطح قند خون کمک کند.
8. تقویت سلامت استخوانها
زیتون و روغن زیتون حاوی ترکیباتی هستند که به حفظ تراکم استخوان و جلوگیری از پوکی استخوان کمک میکنند. برخی مطالعات نشان دادهاند که مصرف زیتون میتواند خطر شکستگی استخوان را کاهش دهد و استخوانها را قویتر کند. این اثر به دلیل وجود مواد مغذی مانند کلسیم و آنتیاکسیدانهای ضدالتهابی است. میزان پوکی استخوان در کشورهای مدیترانهای کمتر از سایر نقاط اروپا است و منجر به گمانه زنیهایی میشود که احتمالا دلیل آن مصرف زیتون باشد.
در مطالعات نتیجه گیری شده است که برخی از ترکیبات گیاهی موجود در فواید زیتون در جلوگیری از تحلیل رفتن استخوان کمک میکند. با وجود این که مطالعات انسانی کم است، مطالعات حیوانی و دادههای مرتبط با رژیم غذایی مدیترانه ای با کاهش میزان شکستگی امیدوار کننده است.
9. بهبود عملکرد مغز
زیتون به دلیل داشتن چربیهای سالم و آنتیاکسیدانها برای سلامت مغز مفید است. ممکن است بین التهاب در بدن و ابتلا به آلزایمر ارتباطی وجود داشته باشد. از آنجا که زیتون حاوی آنتی اکسیدان و ویتامین E است خواص ضدالتهاب دارد و به همین دلیل مصرف منظم آن میتواند مفید باشد. فراتر از آن، مطالعات گذشته، رژیم غذایی مدیترانه ای که غنی از روغن زیتون است را با حافظه و مهارتهای فکری بهتر در افراد مسن و کاهش خطر ابتلاء به آلزایمر مرتبط دانستهاند.
10.کاهش فشار خون
مصرف زیتون، بهویژه زیتون سیاه و روغن زیتون، به دلیل وجود ترکیبات مفید مانند پلیفنولها و اسیدهای چرب، میتواند به کاهش فشار خون کمک کند. این اثر با کاهش التهاب و بهبود عملکرد رگهای خونی حاصل میشود. فشار خون یکی از شایعترین بیماریهای جهان و از عوامل مرگ و میر بیماران در جهان به شمار میرود. اکثر افراد مبتلا به فشار خون بالا میدانند که باید سدیم را در رژیم غذایی خود کاهش دهند، اما افزودن زیتون نیز می تواند به بهبود نتایج کمک کند. زیتون به دلیل نقش آن در کاهش بیماریهای قلبی و تصلب شرایین به خوبی شناخته شده است و همچنین میتواند به کاهش فشار خون برای افرادی که از فشار خون بالا رنج میبرند کمک کند.
11.خواص زیتون برای زنان
زیتون منبعی از فواید برای باروری زنان است. این ماده سرشار از آنتی اکسیدان است که جریان خون را بهبود میبخشد و از راههای متعددی به فرآیند تولید مثل کمک میکند. جریان خون سالم به اندامهای تناسلی برای آزادسازی بهینه هورمون و لقاح موثر ضروری است. علاوه بر این، زیتون ممکن است نقش اساسی در کمک به ضخامت مخاط دهانه رحم داشته باشد. در نتیجه، وارد کردن زیتون به رژیم غذایی میتواند راهی عالی برای کمک به سلامت جنسی و مشاهده مزایای آن باشد که مزایای باروری را به همراه دارد.
12.خواص زیتون برای کودکان
زیتون یک منبع عالی از ویتامین E، آهن، مس و کلسیم است که باعث رشد و تقویت استخوانهای کودکان می شود. این ماده به دلیل داشتن آنتی اکسیدانهای فراوان باعث تقویت سیستم ایمنی بدن کودک شده و عفونت را در آنها کاهش میدهد. استفاده از زیتون از بروز بیش فعالی در کودکان جلوگیری میکند وچون سرشار از امگا۳ است برای رشد مغز کودک نیز مفید است.
نکات مهم در مصرف زیتون
اعتدال را رعایت کنید: زیتون دارای سدیم (نمک) بالایی است، بهویژه زیتونهایی که در محلولهای شور نگهداری میشوند. بنابراین، مصرف بیش از حد آن میتواند منجر به افزایش فشار خون شود.
تنوع در مصرف: علاوه بر زیتون کامل، میتوانید از روغن زیتون و محصولات مختلف مرتبط با زیتون برای بهرهمندی از فواید آن استفاده کنید.
انتخاب زیتونهای باکیفیت: زیتونهای طبیعی و فرآورینشده گزینههای سالمتری هستند.
جمعبندی
زیتون بهعنوان یک ماده غذایی سالم و مغذی، فواید زیادی برای سلامت بدن دارد؛ از تقویت قلب و کاهش التهاب گرفته تا بهبود سلامت پوست و تقویت مغز. با افزودن زیتون به رژیم غذایی خود و رعایت اعتدال در مصرف آن، میتوانید از این فواید بینظیر بهرهمند شوید.